Παρασκευή, 21 Οκτωβρίου 2016

Άλλο πατάτα... άλλο γλυκοπατάτα!!!

Γράφει: η Ομάδα γεωπόνων της Farmacon - Farmacon Team
Άλλο πατάτα... άλλο γλυκοπατάτα!!!

Η γλυκοπατάτα (Ipomoea batatas) είναι ποώδες, πολυετές φυτό που κατάγεται από τη νότια Αμερική. Στην Ευρώπη έφτασε μέσω Ισπανών κατακτητών πριν πάρα πολλά χρόνια, ενώ στην Ελλάδα το έφεραν Ενετοί κατακτητές.

Παγκοσμίως είναι η 7η πιο σημαντική καλλιέργεια μετά το σιτάρι, το ρύζι, το καλαμπόκι, την πατάτα, το κριθάρι και τη Μανιότη ή Κασάβα. Η παγκόσμια παραγωγή ανέρχεται περίπου στους 124 εκατομμύρια τόνους με το μεγαλύτερο ποσοστό παραγωγής να κατέχει η Κίνα. Ακολουθούν Αμερική, Βραζιλία, Ινδονησία, Ουγκάντα, νότια Αφρική. Στην Ευρώπη καλλιεργείται στην Ισπανία, Πορτογαλία, Ιταλία και στην Ελλάδα. Στη χώρα μας η καλλιέργεια περιορίζεται σε περιοχές της Πελοποννήσου (Πάτρα) και σε νησιά (Δωδεκάνησα και Επτάνησα). Η συνολική παραγωγή, όμως, είναι πολύ μικρή και έτσι οι εγχώριες ανάγκες μας καλύπτονται με εισαγωγή του προϊόντος από Ιταλία, Γαλλία, Αμερική και Κίνα.

Τα τελευταία χρόνια η ζήτηση του καταναλωτικού κοινού, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, αυξάνεται και η καλλιέργεια της γλυκοπατάτας «παίρνει τα πάνω της», με τους παραγωγούς να αυξάνουν σιγά-σιγά τα στρέμματά τους. Αυτό οφείλεται κυρίως σε εστιατόρια, εκπομπές και συνταγές μαγειρικής και διάσημους σεφ που πρόσθεσαν τη γλυκοπατάτα στη δημιουργία «γκουρμέ πιάτων».

salata me glukopatates

Γιατί, όμως, τόσος ντόρος για τη γλυκοπατάτα και ποιά η διαφορά της από την κοινή κίτρινη πατάτα?

Η γλυκοπατάτα δεν πρέπει να θεωρείται σαν την κοινή πατάτα με γλυκιά γεύση. Είναι τελείως διαφορετικό φυτό που ανήκει στην οικογένεια Convolvulaceae και το υπόγειο τμήμα του συγκαταλέγεται στις βρώσιμες ρίζες, σε αντίθεση με την κοινή πατάτα που ανήκει στα σολανώδη και κονδυλόριζα.
Είναι προϊόν με ανεκτίμητη θρεπτική αξία, πλούσιο σε βιταμίνες Β6, Α, C και D, σίδηρο, μαγνήσιο, κάλιο, μαγγάνιο, βιοτίνη, καροτενοειδή (βήτα-καροτίνη και λουτεΐνη), με λιγότερους υδατάνθρακες και χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη. Έχει υψηλή περιεκτικότητα σε αντιοξειδωτικά. Παρέχει αντιοξειδωτική και αντιφλεγμονώδη προστασία, καλό έλεγχο της αρτηριακής πίεσης και πρόληψη κατά του καρκίνου. Έχει υφή και γεύση σαν βρασμένο κάστανο και το πιο σημαντικό είναι ότι αρέσει πολύ στα παιδιά.
Στη χώρα μας, καλλιεργείται σαν μονοετές φυτό για τις κονδυλώδεις ρίζες του. Αγαπά τη ζέστη, ενώ δεν ανέχεται τον παγετό. Απαιτεί θερμοκρασίες ημέρας 15-33οC και νύχτας 15-20οC, ενώ η ανάπτυξή του επηρεάζεται και από τη φωτοπερίοδο. Καλλιεργείται καλύτερα σε αμμοπηλώδη εδάφη, με ουδέτερο pH (5,5-6,5), πλούσια σε οργανική ουσία και με καλή αποστράγγιση. Πολλαπλασιάζεται με μοσχεύματα ή και κυρίως με «ρίζες-κονδύλους» με τρόπο παρόμοιο της κοινής πατάτας. Φυτεύεται, μετά από προβλάστηση, σε γραμμές, από τις αρχές ως και τα μέσα της άνοιξης.

glykopatata2

glykopatata3

∆εν έχει πολύ µεγάλο κόστος παραγωγής, απαιτεί ικανοποιητική λίπανση και όχι πολύ νερό καθώς είναι ανθεκτική στην ξηρασία.

Οι αποδόσεις της μπορεί να φτάσουν και ως τους 4-5 τόνους το στρέμμα σε εμπορεύσιμο προϊόν («ρίζες-κόνδυλοι»), ανάλογα με την ποικιλία και την περιοχή, ενώ τα φύλλα και οι βλαστοί μπορούν να διατεθούν ως ζωοτροφή.

Σε πολλές χώρες τα υπέργεια πράσινα μέρη του φυτού τρώγονται και ως πράσινη σαλάτα, ενώ οι υπόγειες ρίζες χρησιμοποιούνται στη βιομηχανία για την παραγωγή άλευρου, αλκοόλης και αλκοολούχων ποτών, τσιπς (πατατάκια), κ.ά.

Σήμερα, στην Ελλάδα, το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι να βρουν οι παραγωγοί πολλαπλασιαστικό υλικό καθώς οι περισσότερες ποικιλίες θέλουν υψηλές θερμοκρασίες για τουλάχιστον 4-5 μήνες για να δώσουν ικανοποιητική παραγωγή.

Οι ποικιλίες γλυκοπατάτας, κυρίως αυτές που προωθούνται στην αγορά, διακρίνονται σε 4 κατηγορίες ανάλογα με το χρώμα του φλοιού και της σάρκας σε αυτές με:

α) κόκκινο φλοιό και πορτοκαλί σάρκα,

β) χαλκινορόζ φλοιό και πορτοκαλί σάρκα,

γ) αχυρόχρωμο φλοιό και κίτρινη σάρκα και

δ) μπορντομώβ φλοιό και λευκή σάρκα.

glykopatata4


Οι κυριότερες ποικιλίες στην Ελλάδα είναι οι

α) Βιολέ της Μαλάγας – κιτρινόσαρκη και πολύ πρώιμη ποικιλία που διατηρείται καλά,

β) Κίτρινες μακρυές – κιτρινόσαρκη και πολύ γλυκιά ποικιλία που έχει εγκλιματιστεί καλά στην Ελλάδα και καλλιεργείται σε μεγάλη έκταση στην Κέρκυρα και

γ) στρογγυλές – με λευκή σάρκα και ελάχιστα γλυκιά γεύση.

glykopatata5

Οι ποικιλίες που έχουν πορτοκαλί σάρκα έχουν τη μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε καροτενοειδή και είναι κυρίως εισαγόμενες. Κάποιες από αυτές είναι οι Beauregard, Covington, Centennial, Hernandez, Diane κ.ά.

Οι κόνδυλοι της γλυκοπατάτας συλλέγονται 4-5 μήνες από τη φύτευση των φυτών, την περίοδο Σεπτεμβρίου – Οκτωβρίου, όταν οι «ρίζες-κόνδυλοι» έχουν φτάσει σε εμπορεύσιμο μέγεθος και πριν την έναρξη των παγετών.

Η συγκομιδή πρέπει να γίνεται με προσοχή και με ξηρό καιρό γιατί η γλυκοπατάτα είναι ένα ευαίσθητο προϊόν στη δημιουργία πληγών και κατ’ επέκταση στις σήψεις.

glykopatata6

Θα πρέπει επίσης να αποθηκεύεται σε ξηρό και ζεστό μέρος αλλά με καλό αερισμό.

Οι γλυκοπατάτες μπορούν να διατηρηθούν για 3-4 μήνες μέσα σε στρώμα άμμου, άχυρου ή πριονιδιού.

glykopatata7

Σχετικά Άρθρα

  • Γιάννουλη Λάρισας
  • Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.
  • 2410-669107 & 2410-669108
  • 2410-669109

Όλα τα αγροτικά εφόδια καθηµερινά ενηµερωµένα µ’ ένα κλικ.

Αξιόπιστα κείµενα. Υψηλής ποιότητας φωτογραφίες.

Ψηφιακά εργαλεία αναγνώρισης και διαχείρισης προβληµάτων.

To blog διαχειρίζεται και ενημερώνει η Farmacon

Μια πρωτοπόρος εταιρία στο χώρο που παρέχει άμεση και έγκυρη ενημέρωση για όλα τα θέματα που αφορούν τον αγροτικό τομέα.

Δείτε πως μπορούν να σας βοηθήσουν οι καινοτόμες υπηρεσίες μας μέσα από την ιστοσελίδα της Farmacon.

Γνωρίστε τις υπηρεσίες μας