Τετάρτη, 20 Ιουνίου 2018

Η καλλιέργεια της πιπεριάς

Γράφει: η Ομάδα γεωπόνων της Farmacon - Farmacon Team
Η καλλιέργεια της πιπεριάς

Η πιπεριά, (Capsicum annuum) καλλιεργείται συνήθως ως μονοετής καλλιέργεια. Τα άνθη του φυτού είναι ερμαφρόδιτα και στις περισσότερες φορές αυτογονιμοποιούνται. Παρόλα αυτά, η διασταύρωση μεταξύ των ανθέων είναι δυνατή και εύκολη.

Πού ευδοκιμεί το φυτό της πιπεριάς;

Η πιπεριά είναι ένα φυτό θερμών και εύκρατων κλιμάτων. Στα εύκρατα κλίματα είναι φυτό μονοετές ενώ στα θερμότερα είναι διετές και ευδοκιμεί καλύτερα σε περιοχές με μεγάλο μήκος ημέρας.

Είναι φυτό ευαίσθητο στο ψύχος και ευνοείται από τις υψηλές θερμοκρασίες. Ευνοϊκές θερμοκρασίες για το φυτό είναι οι 22-28 οC κατά την ημέρα και 16-18 οC κατά τη νύχτα.

Ευνοϊκές συνθήκες υγρασίας εδάφους και ατμόσφαιρας είναι 70-75% σχετική υγρασία. Υπό συνθήκες ξηρασίας το φυτό μπορεί να υποστεί σημαντική ανθόροια.

Επίσης, το φυτό είναι ευαίσθητο στους ισχυρούς ανέμους διότι τα κλαδιά του είναι πολύ ευαίσθητα στο σπάσιμο.

Όσον αφορά στις εδαφικές απαιτήσεις του φυτού, αυτό δε θεωρείται ιδιαίτερα απαιτητικό. Προτιμά τα εδάφη μέσης σύστασης τα βαθιά και ελαφριά, πλούσια σε οργανική ουσία.

Κατάλληλο pH=5,5-6,5

Εποχή φύτευσης

Η εγκατάσταση της καλλιέργειας γίνεται κυρίως με τη μεταφύτευση σπορόφυτων ή πιο σπάνια με απευθείας σπορά.

Η σπορά σε θερμαινόμενο σπορείο, για πρώιμη υπαίθρια καλλιέργεια γίνεται την περίοδο Ιανουαρίου-Φεβρουαρίου, σε ψυχρό σπορείο - τούνελ για όψιμη υπαίθρια καλλιέργεια την περίοδο Μαρτίου-Απριλίου και για θερμοκηπιακή καλλιέργεια αρχές Ιανουαρίου ή τις περιόδους Ιουλίου-Αυγούστου και Οκτωβρίου-Νοεμβρίου.

Σε θερμοκρασίες 20-30οC και ελάχιστη 12-15οC, ο σπόρος βλαστάνει σε 5-15 ημέρες και όταν τα φυτά αποκτήσουν 4-5 πραγματικά φύλλα (BBCH 14-15) μεταφυτεύονται στον αγρό ή στο θερμοκήπιο.

Η μεταφύτευση των σπορόφυτων για πρώιμη, υπαίθρια καλλιέργεια γίνεται την περίοδο Μαρτίου-Απριλίου, για όψιμη υπαίθρια καλλιέργεια την περίοδο Μαΐου-Ιουνίου και για θερμοκηπιακή καλλιέργεια, αρχές Μαρτίου και τις περιόδους Σεπτεμβρίου-Οκτωβρίου και Δεκεμβρίου-Ιανουαρίου.

pepper1

Πριν την εγκατάσταση της καλλιέργειας απομακρύνονται από το έδαφος υπολείμματα προηγούμενης καλλιέργειας με τη βοήθεια αρότρου ή καλλιεργητή. Το έδαφος ψιλοχωματίζεται και στη συνέχεια ισοπεδώνεται. Το έδαφος θα πρέπει να είναι απαλλαγμένο από σπόρους ζιζανίων, μύκητες και εχθρούς γι’ αυτό γίνεται απολύμανσή του με ατμό, με χημικά μέσα ή με ηλιοθέρμανση (ηλιοαπολύμανση).

Για αντιμετώπιση των ζιζανίων εφαρμόζεται ελαφρύ παράχωμα και επιπόλαια σκαλίσματα και βοτανίσματα ή κάλυψη του εδάφους με λωρίδες μαύρου πλαστικού. Συνιστάται η εφαρμογή καλά χωνεμένης κοπριάς για εμπλουτισμό του εδάφους με οργανική ουσία, εφόσον απαιτείται, και κατάλληλη λίπανση. Οι χώροι του θερμοκηπίου θα πρέπει να ψεκάζονται με φυτοπροστατευτικά προϊόντα για αντιμετώπιση παθογόνων. Πριν την εγκατάσταση της καλλιέργειας θα πρέπει να σχεδιαστεί/εγκατασταθεί η μέθοδος άρδευσης και να δημιουργηθεί, αν είναι απαραίτητο αποστραγγιστικό δίκτυο.

Η σπορά απευθείας στον αγρό γίνεται σε γραμμές. Αν το πότισμα γίνεται με αυλάκια τότε ανοίγονται αυλάκια μεταξύ των γραμμών, ενώ η διαδικασία αυτή δεν είναι απαραίτητη αν το πότισμα γίνεται με σταγόνες ή τεχνητή βροχή.

Το έδαφος θα πρέπει να έχει ικανοποιητική υγρασία γι’ αυτό η προετοιμασία του πρέπει να γίνεται όταν είναι στο "ρώγο" του. Σε κάθε λάκκο σπέρνονται 4-5 σπόροι σε βάθος 2-3cm. Όταν τα φυτά φυτρώσουν (BBCH 01-09) και αποκτήσουν 4-5 πραγματικά φύλλα (BBCH 14-15) αραιώνονται έτσι ώστε σε κάθε λάκκο να αναπτυχθούν 1-2 φυτά.

Η σπορά σε θερμαινόμενο σπορείο γίνεται σε γλαστράκια, σε σακκίδια από πλαστικό, σε κύβους εδάφους ή σε κιβώτια σποράς τα οποία γεμίζονται με απολυμασμένο εδαφικό μείγμα και στη συνέχεια σπέρνονται σε βάθος 2-3cm ένας ή δύο σπόροι σε κάθε γλαστράκι ή διασκορπίζονται σε απόσταση 2-3cm στα κιβώτια σποράς και στη συνέχεια ακολουθεί ελαφρύ πότισμα Στην περίπτωση των κιβωτίων σποράς, όταν τα φυτά αναπτύξουν πλήρως τις κοτυληδόνες μεταφυτεύονται σε ατομικά γλαστράκια. Όταν τα φυτά αποκτήσουν 4-5 πραγματικά φύλλα μεταφυτεύονται στον αγρό ή στο θερμοκήπιο.

Η σπορά σε ψυχρό σπορείο - τούνελ γίνεται στην ύπαιθρο, σε υπερυψωμένες αλίες, οι οποίες καλύπτονται με πλαστικό φύλλο πολυαιθυλενίου και στηρίζονται σε μεταλλικές βέργες. Όταν τα φυτά αποκτήσουν 4-5 πραγματικά φύλλα μεταφυτεύονται στον αγρό ή στο θερμοκήπιο.

pepper5

Η μεταφύτευση των σπορόφυτων (BBCH 14-15) σε έδαφος τόσο στο θερμοκήπιο, όσο και στον αγρό γίνεται χειρονακτικά ή με ειδικές φυτευτικές μηχανές σε μονές ή δίδυμες γραμμές.

Σε κάθε γραμμή τα φυτά φυτεύονται σε απόσταση 30-50cm.

Σε υπαίθρια καλλιέργεια, συνήθως, φυτεύονται 3000-4000 σπορόφυτα/στρ., ενώ σε θερμοκηπιακή, 1750-2500 ως και 4000 σπορόφυτα/στρ. Επί των γραμμών, ανοίγονται τρύπες όπου τοποθετείται ένα φυτό ανά τρύπα. Η μεταφορά του σπορόφυτου πρέπει να γίνεται με προσοχή ώστε να μην τραυματιστεί ο βλαστός και οι ρίζες του. Ένα σπορόφυτο τοποθετείται σε κάθε τρύπα σε τέτοιο βάθος ώστε οι ρίζες του να βρίσκονται στο παλιό τους βάθος. Στη συνέχεια, οι τρύπες γεμίζονται με έδαφος, ασκείται ελαφριά πίεση και ακολουθεί ελαφρύ πότισμα για να έρθουν σε στενή επαφή οι ρίζες με το έδαφος.

Λίπανση

Για μια ικανοποιητική παραγωγή μια ενδεικτική λίπανση/στρέμμα, αναφέρεται παρακάτω:

κοπριά χωνεμένη 3-4 κιλά

► Βασική λίπανση: 15-15 κιλά P2O5, 15-20 κιλά Κ2O και 10-15 κιλά Ν

(πάντα όμως θα πρέπει να έχει προηγηθεί η κατάλληλη εδαφοανάλυση).

Ιδιαίτερα αποτελεσματικές στην περίπτωση της πιπεριάς, είναι οι διαφυλλικές λιπάνσεις για την αντιμετώπιση τροφοπενιών και ιδιαίτερα για την τροφοπενία ασβεστίου.

Άρδευση

Είναι φυτό ευαίσθητο τόσο στην έλλειψη όσο και στην περίσσεια νερού. Τα ποτίσματα θα πρέπει να γίνονται όταν το έδαφος έχει φτάσει στο 50% της υδατοϊκανότητάς του με ποσότητα νερού που το έδαφος να φτάνει στην πλήρη υδατοϊκανότητά του.

Προσοχή θα πρέπει να δίνεται κατά την ανθοφορία (BBCH 61-69) και καρπόδεση καθώς υπερβολική ποσότητα νερού προκαλεί πτώση άνθεων και καρπών.

Θα πρέπει να εφαρμόζονται συχνά και ελαφρά ποτίσματα γιατί το ακανόνιστο πότισμα οδηγεί σε σχίσιμο των καρπών

Εποχή συγκομιδής

Η συγκομιδή γίνεται 3-4 μήνες από τη σπορά.

► Σε πρώιμη υπαίθρια καλλιέργεια γίνεται Απρίλιο-Μάιο έως και Ιούνιο,

► σε όψιμη υπαίθρια καλλιέργεια τον Ιούνιο-Ιούλιο έως τον Αύγουστο,

► ενώ στο θερμοκήπιο τις περιόδους Απριλίου-Μαΐου, Οκτωβρίου-Νοεμβρίου έως και  Δεκέμβριο και Ιανουαρίου-Φεβρουαρίου έως και Μάρτιο.

clarabel

Οι καρποί συλλέγονται όταν ωριμάσουν (BBCH 88-89) και πάνω από 90% των σακχάρων αποτελείται από γλυκόζη και φρουκτόζη.

Στα κριτήρια συλλεκτικής ωριμότητας περιλαμβάνονται το μέγεθος και το χρώμα του καρπού. Οι καρποί που προορίζονται για βρώση, νωποί ή μαγειρεμένοι, συγκομίζονται πριν ωριμάσουν πλήρως (ώριμοι-πράσινοι ή κόκκινοι ή κίτρινοι ανάλογα με την ποικιλία), ενώ οι καρποί που προορίζονται για κονσερβοποίηση συγκομίζονται πλήρως ώριμοι και έχουν κόκκινο χρώμα. Αποκόπτονται από τα φυτά με το χέρι με συστροφή του ποδίσκου ή και με μαχαίρι ή ψαλίδι διατηρώντας πάντα τμήμα του ποδίσκου για να μην υπάρχουν προβλήματα μολύνσεων.

Η συγκομιδή των καρπών γίνεται τμηματικά, 2 φορές την εβδομάδα ή κάθε 10-12 μέρες όταν επικρατούν χαμηλές θερμοκρασίες.

Για παραγωγή σπόρου οι καρποί συγκομίζονται όταν είναι πλήρως ώριμοι (BBCH 89) και έχουν αποκτήσει κόκκινο χρώμα και στη συνέχεια, οι σπόροι αφαιρούνται για να στεγνώσουν και διατηρούνται σε ξηρό και δροσερό περιβάλλον. Στεγνοί θεωρούνται οι σπόρο που περιέχουν 8% υγρασία οι οποίοι διατηρούν τη βλαστική τους ικανότητα για περίπου 4-8 χρόνια σε θερμοκρασίες 4-5οC και σχετική υγρασία 40-50%

Οι αποδόσεις μιας καλλιέργειας εξαρτώνται σαφώς από διαφόρους παράγοντες. Συνήθως, στις υπαίθριες καλλιέργειες είναι 2-3 κιλά/στρέμμα ενώ στις θερμοκηπιακές μπορεί οι αποδόσεις να φτάσουν τα 5 κιλά /στρέμμα

 Καλλιεργητικές απαιτήσεις

► Απαιτεί υψηλές θερμοκρασίες και σχετικά υψηλή υγρασία.

► Απαιτεί μέσης σύστασης εδάφη, βαθιά, γόνιμα και πλούσια σε οργανική ουσία

Κατάλληλο pH=5,5-6,5

Φυτοπροστασία

Κάποιες από τις σημαντικότερες ασθένειες και σημαντικότερους εχθρούς, αναφέρονται παρακάτω:

✔ Εχθροί

► Aphis gossypii. (Αφίδα του βαμβακιού):

APHIDS

Εγκαθίσταται στην κάτω επιφάνεια των φύλλων και στους καρπούς μυζώντας τους φυτικούς χυμούς   και τα συμπτώματα που παρουσιάζονται στο φυτό είναι συστροφή φύλλων, εξασθένηση του φυτού που μπορεί να φθάσει και στην ξήρανση ιδίως νεαρών φυτών. Παράγουν μελιτώδη εκκρίματα που ευνοούν την εμφάνιση καπνιάς που μειώνει την αφομοιωτική επιφάνεια του φυτού και λερώνει τις φυτικές ίνες. Στην περίοδο της καρποφορίας έντονη προσβολή προκαλεί κιτρίνισμα των φύλλων και πτώση μικρών καρπών. Εκτός από τις άμεσες αυτές ζημιές, οι αφίδες μπορούν να μεταδώσουν διάφορους ιούς όπως αυτόν του μωσαϊκού της αγγουριάς (CMV)

► Trialeurodes vaporariorum (Αλευρώδης των θερμοκηπίων):

Σε θερμοκηπιακή καλλιέργεια η παρακολούθηση του πληθυσμού γίνεται με τοποθέτηση κίτρινων κολλητικών παγίδων. Οι παγίδες συνιστάται να τοποθετούνται με την εγκατάσταση της καλλιέργειας μεταξύ των γραμμών και σε σημεία με την υψηλότερη πιθανότητα εμφάνισης της προσβολής π.χ. πόρτες, ανοίγματα αερισμού κ.ά. Τοποθετούνται 4-6 παγίδες ανά στρέμμα, 15cm κάτω από την κορυφή των φυτών ή στο ίδιο ύψος ή λίγο ψηλότερα από την κορυφή των φυτών σε απόσταση 0,5m από τα φυτά και πρέπει να μετακινούνται ανάλογα όσο τα φυτά ψηλώνουν. Προσοχή θα πρέπει να δίνετε ώστε να μη στεγνώσει η κόλλα των παγίδων ή/και να μη γεμίσει όλη η επιφάνειά τους με έντομα. Ταυτόχρονα θα πρέπει να εξετάζεται και η παρουσία των εντόμων στα φυτά. Εξετάζονται 4 φυτά κατά θέση για παρουσία ενήλικων ατόμων στα κορυφαία φύλλα και νυμφών στα χαμηλότερα.

► Gryllotalpa gryllotalpa (Κρεμμυδοφάγος):

Τρέφεται με τις ρίζες των φυτών με αποτέλεσμα αυτά να μαραίνονται. Επίσης προκαλεί διαβρώσεις σε κονδυλόριζα και σαρκόριζα φυτά. Οι ζημιές που προκαλεί επιτείνονται από δευτερογενείς μολύνσεις από μικροοργανισμούς.

► Helicoverpa armigera (Πράσινο σκουλήκι):

Helicoverpa armigera piperia karpos perittwmata

Οι νεαρές προνύμφες 1ου σταδίου τρέφονται με τα τρυφερά φύλλα δημιουργώντας μικρές τρύπες στο έλασμα και στη συνέχεια, όταν περάσουν στο 2ο στάδιο ανάπτυξης διατρυπούν τους καρπούς σχηματίζοντας μια μικρή τρύπα κοντά στο κοτσάνι . Στο εξωτερικό των προσβεβλημένων καρπών διακρίνονται η οπή εισόδου  και τα περιττώματα της προνύμφης . Ανάλογα με το στάδιο ανάπτυξής τους οι καρποί σταματούν να αναπτύσσονται, ωριμάζουν γρήγορα, πέφτουν ή σαπίζουν επάνω στο φυτό, συνήθως λόγω δευτερογενών μυκητολογικών προσβολών. Μια προνύμφη προσβάλλει συνήθως περισσότερους από έναν καρπό.

► Lyriomyza bryoniae (Λυριόμυζα της τομάτας):

Η ζημιά προκαλείται τόσο άμμεσα από τις προνύμφες όσο και έμμεσα από τα ενήλικα θηλυκά και η ένταση εξαρτάται από την πυκνότητα του πληθυσμού, τις καλλιεργητικές πρακτικές και ευπάθεια του φυτού ξενιστή. Όταν τα θηλυκά τρέφονται ή αποθέτουν τα αυγά τους προκαλούν με τον ωοθέτη τους μικρές κηλίδες στο φύλλο, συνήθως στην πάνω επιφάνεια του ελάσματος. Οι διατροφικές κηλίδες είναι κυκλικές και ορατές με γυμνό μάτι , ενώ αυτές, μέσα στις οποίες αποθέτονται τα αυγά, έχουν σχήμα οβάλ και δε διακρίνονται εύκολα. Οι νεοεκκολαπτόμενες προνύμφες τρέφονται μέσα στο φύλλο σχηματίζοντας στοές στους ιστούς του μεσόφυλλου χωρίς ομως να καταστρέφουν το εξωτερικό στρώμα της επιδερμίδας . Οι στοές εξαπλώνονται σε όλη την επιφάνεια του ελάσματος  και το μέγεθός τους εξαρτάται από το στάδιο ανάπτυξης του φύλλου και το είδος του φυτού ξενιστή. Οι μεγαλύτερες προνύμφες σχηματίζουν ευρύτερες στοές. Σε περίπτωση που τα φύλλα είναι μικρά σε μέγεθος και δεν καλύπτουν τις διατροφικές ανάγκες των προνυμφών τότε αυτές μετακινούνται μέσω των βλαστών σε άλλα φύλλα, αλλά δε μπορεούν να εισέλθουν σε άλλα φύλλα αν βγούν από τη στοά τους. Όταν οι προνύμφες ολοκληρώσουν την ανάπτυξή τους τότε ανοίγουν με τα στοματικά τους μόρια μια τρύπα στη στοά και πέφτουν στο έδαφος όπου νυμφώνονται. Η προσβολή των προνυμφών προκαλεί αποξήρανση των φύλλων και πρόωρη φυλλόπτωση με αποτέλεσμα να μειώνεται η φωτοσυνθετική ικανότητα των φυτών και να μειώνεται η ποσότητα αλλά και η ποιότητα της παραγωγής. Οι διατροφικές κηλίδες που προκαλούν τα ενήλικα θυληκά, αν και μικρής σημασίας, επίσης μειώνουν την παραγωγή και αποτελούν πηγές εισόδου για παθογόνους μικροοργανισμούς, μύκητες, βακτήρια, ζημιώνοντας ακόμη περισσότερο την πάραγωγή. Τα νεαρά σπορόφυτα και τα μικρής ηλικίας φυτά μπορεί να καταστραφούν ολοσχερώς.

► Thrips tabaci (Θρίπας του καπνού):

Προσβάλει φύλλα, βλαστούς, άνθη και καρπούς και με τα νύγματά του προκαλεί αργυρόχροα στίγματα με ακόλουθη σκωρίαση, νέκρωση, αναστολή ανάπτυξης του φυτού και παραμόρφωση των καρπών. Συναντάται κυρίως στην κάτω επιφάνεια των νεαρών φύλλων κατά μήκος των κύριων νεύρων στην κορυφή των φυτών, αλλά μπορεί να παρατηρηθεί και στους βλαστούς και τα άνθη. Είναι επίσης φορέας ιώσεων.

► Tuta absoluta (Υπονομευτής των φύλλων της τομάτας):

Προσβάλλονται όλα τα υπέργεια μέρη των φυτών και σε οποιοδήποτε στάδιο ανάπτυξης. Οι νεαρές προνύμφες εισχωρούν στο εσωτερικό των φύλλων, των βλαστών και των καρπών και τρέφονται από τους εσωτερικούς ιστούς δημιουργώντας στοές. Στα φύλλα, οι προνύμφες τρέφονται από το μεσόφυλλο, αφήνοντας άθικτη την επιδερμίδα , δημιουργούν στενές στοές οι οποίες γρήγορα γίνονται πλατειές και ακανόνιστες και μέσα τους φαίνονται τα αποχωρήματα των προνυμφών . Τελικά οι προσβεβλημένες περιοχές/στοές   ή και ολόκληρο το φύλλο  νεκρώνονται. Οι καρποί προσβάλλονται μόνο όταν είναι ακόμα πράσινοι και εξωτερικά φέρουν τρύπες . Οι προνύμφες σχηματίζουν στοές εσωτερικά του καρπού, ενώ στην είσοδο της στοάς παρατηρούνται τα αποχωρήμματά τους . Οι προσβεβλημένοι ιστοί αποτελούν πηγές δευτερογενών προσβολών από άλλα παθογόνα με αποτέλεσμα τη σήψη των καρπών. Προσβολή στις πρώτες 30-40 μέρες από τη φύτευση συνήθως οδηγεί σε αποτυχία της καλλιέργειας.

► Aculops lycopersici (Σκωληκόμορφο άκαρι της τομάτας):

Το άκαρι προσβάλει φυτά της οικογένειας Solanaceae (τομάτα, πιπεριά, μελιτζάνα, πατάτα). Ενήλικα και προνύμφες τρέφονται σε όλα τα πράσινα μέρη του φυτού, φύλλα, βλαστούς, τα άνθη και τους καρπούς μυζώντας τους φυτικούς χυμούς. Οι προσβεβλημένοι ιστοί εμφανίζουν μια γκρίζα απόχρωση      που αργότερα γίνεται καστανή    με αποτέλεσμα τη δημιουργία προβλημάτων στη φωτοσύνθεση. Τα φύλλα κιτρινίζουν , καρουλιάζουν προς τα πάνω , ξηραίνονται  και τελικά πέφτουν. Η προσβολή ξεκινά από τη βάση των φυτών και εξελίσσεται προς την κορυφή , ενώ τα συμπτώματα μοιάζουν με αυτά τροφοπενιών ή έλλειψης νερού. Τελικά ολόκληρα τα φυτά μαραίνονται και μπορεί να ξεραθούν. Τα άνθη όταν προσβάλλονται δε δίνουν καρπούς, ενώ οι προσβεβλημένοι καρποί εμφανίζουν μια γκρίζα όψη που τους κάνει μη εμπορεύσιμους, δεν αναπτύσσονται κανονικά, μαυρίζουν και πέφτουν.

► Tetranychus urticae (Τετράνυχος κοινός):

Με τη μύζηση μειώνεται η χλωροφύλλη και το άζωτο των φύλλων και το φυτό καταπονείται. Με τη μύζηση αρχικά η άνω επιφάνεια των φύλλων γίνεται ανοιχτόχρωμη μουντή  και παίρνει μία γκρίζα-μολυβί απόχρωση    λόγω εισόδου αέρα στους ιστούς, ενώ η κάτω επιφάνεια καφετιάζει ελαφρώς . Με τη πρόοδο της προσβολής μεγάλο μέρος και σύντομα ολόκληρη η κάτω επιφάνεια των φύλλων καλύπτεται από τον άφθονο μετάξινο ιστό του αραχνοειδούς   οπότε τα φύλλα δείχνουν έντονα σκονισμένα, ενώ η φωτοσυνθετική ικανότητα τους μειώνεται σημαντικά. Ακόμα και με μικρό πληθυσμό 3 π.χ. ατόμων ανά φύλλο να τρέφονται κοντά στο κεντρικό νεύρο στη κάτω επιφάνεια των φύλλων, σε αυτά καφετιάζουν-μελανιάζουν μεγάλες περιοχές του ελάσματος συνήθως με μορφή λωρίδων από το κεντρικό νεύρο προς τη περίμετρο (“transpiration burn”). Αυτό το σύμπτωμα μπορεί να παρουσιασθεί και μετά που θα έχουμε σκοτώσει τους τετράνυχους που είχαν προσβάλει τα φύλλα, ιδιαίτερα σε ξηροθερμικές συνθήκες. Τα φύλλα γρήγορα παίρνουν καθολική καφετί-μπρούτζινη στιλπνή απόχρωση   (“bronzing”), γίνονται εύθραυστα, ξηραίνονται   και τελικά πέφτουν πρόωρα. Γενικά σημαντική προσβολή και αποφύλλωση επηρεάζει αρνητικά τη παραγωγή του έτους τόσο ποσοτικά όσο και ποιοτικά. Μπορεί ακόμα να προσβληθούν και οι καρποί παρουσιάζοντας σκωριόχρωση , ενώ θα έχουν μικρότερο του κανονικού μέγεθος και βάρος, λιγότερο έντονο χρωματισμό και υποβαθμισμένα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά. Σε σοβαρή προσβολή μπορεί έχουμε πρόωρη ωρίμανση ή και καρπόπτωση. Παράλληλα μειώνεται η ζωηρότητα και ο ρυθμός ανάπτυξης του ίδιου του φυτού.

✔  Ασθένειες

► Phytophthora spp. (Περονόσπορος):

phytophthora spp1

Πρόκειται για ασθένεια που οφείλεται σε φυκομύκητες εδάφους και προσβάλλει όλα τα μέρη του φυτού που έρχονται σε άμεση (λαιμός, ρίζες) ή έμμεση επαφή με το έδαφος (καρποί) σε υπαίθριες καλλιέργειες και στα θερμοκήπια. Αν και η ασθένεια είναι συχνή συνήθως προσβάλλονται λίγα φυτά σποραδικά στη σειρά και σπάνια οι προσβολές είναι καθολικές. Οι σπόροι, οι ρίζες και ο νεαρός βλαστός εμφανίζουν μαλακή σήψη και «λιώνουν», ενώ σε μεγαλύτερα φυτά εμφανίζεται έλκος στο λαιμό. Τα φυτά αδυνατούν να παραλάβουν τις απαραίτητες ποσότητες θρεπτικών και νερού, το φύλλωμα κιτρινίζει και τελικά μαραίνονται και ξηραίνονται. Στις ρίζες σχηματίζονται νεκρωτικές καστανές κηλίδες και προοδευτικά ολόκληρο το ριζικό σύστημα καταρρέει.

► Alternaria alternata (Αλτερναρίωση):

Το παθογόνο Alternaria solani προσβάλλει όλα τα μέρη του φυτού σε όλα τα στάδια ανάπτυξης. Στα νεαρά φυτάρια παρατηρούνται προφυτρωτικές και μεταφυτρωτικές τήξεις. Στα νεαρά φυτά εμφανίζονται σκούρες κηλίδες στην περιοχή του λαιμού και τελικά το φυτό ξηραίνεται. Στα μεγαλύτερα φυτά εμφανίζονται στα φύλλα καστανόμαυρες κηλίδες με ομόκεντρους κύκλους. Παρόμοιες κηλίδες εμφανίζονται στα στελέχη, τους μίσχους και τους καρπούς. Στους καρπούς οι κηλίδες είναι βυθισμένες και πάνω τους σχηματίζεται σκούρα εξάνθηση που είναι οι καρποφορίες του μύκητα.

► Cladosporium spp. (Κλαδοσπορίωση):

Οι μύκητες προκαλούν σήψη των καρπών. Πάνω στους καρπούς εμφανίζονται σκούρες, κυκλικές κηλίδες ελαφρώς βυθισμένες. Όταν η σχετική υγρασία του περιβάλλοντος είναι υψηλή, πάνω στις κηλίδες σχηματίζονται οι καρποφορίες των μυκήτων ως μαύρη εξάνθιση.

► Botrytis cinerea (Βότρυτης):

botrytiscinerea

Προσβάλει όλα τα μέρη του φυτού, σε όλα τα στάδια ανάπτυξής του. Στα φύλλα εμφανίζονται καστανές σκούρες, νεκρωτικές κηλίδες σε ομόκεντρους κύκλους ή ακανόνιστες. Τελικά τα φύλλα ξηραίνονται. Στους βλαστούς οι ιστοί γίνονται υδαρείς, μαλακοί και στη συνέχεια συρρικνώνονται και νεκρώνονται. Πάνω στους προσβεβλημένους ιστούς σχηματίζονται οι καρποφορίες του μύκητα ως γκρι εξάνθηση. Στους καρπούς η προσβολή εμφανίζεται στο σημείο επαφής του ποδίσκου και του καρπού ή στην κορυφή του καρπού. Οι ιστοί γίνονται υδαρείς και μαλακώνουν. Στους καρπούς μπορεί να εμφανιστούν και μικρές δακτυλιοειδείς κηλίδες με νεκρωτικό στίγμα στο κέντρο της που μοιάζει με νύγμα εντόμου (κηλίδες φάντασμα) με αποτέλεσμα τη μείωση της εμπορικής αξίας των καρπών.

► Septoria lycopersici (Σεπτορίωση):

Τα συμπτώματα εμφανίζονται κυρίως στα φύλλα, αλλά μπορεί να εμφανιστούν και στους μίσχους και βλαστούς. Στα κατώτερα φύλλα εμφανίζονται ακανόνιστου σχήματος, υδατώδεις κηλίδες που αργότερα γίνονται καστανέρυθρες και νεκρωτικές και πάνω τους σχηματίζονται τα σπόρια του μύκητα.

► Pythium spp. (Πύθιο):

Η ασθένεια προσβάλει όλα τα μέρη του φυτού που έρχονται σε άμεση (λαιμός, ρίζες) ή έμμεση επαφή με το έδαφος (καρποί), σε υπαίθριες καλλιέργειες και στα θερμοκήπια, προκαλώντας προφυτρωτικές και μεταφυτρωτικές τήξεις και σήψεις. Στην περιοχή του λαιμού και των ριζών εμφανίζεται υδαρής, καστανοκίτρινη κηλίδα που εξελίσσεται σε έλκος. Στο σημείο προσβολής οι ιστοί μοιάζουν σαν «βρασμένοι». Τα φυτά μαραίνονται και τελικά ξηραίνονται. Οι καρποί μολύνονται όταν έρχονται σε επαφή με το έδαφος και η ζημιά μπορεί να εμφανιστεί και μετά τη συγκομιδή. Αν και η ασθένεια είναι συχνή συνήθως προσβάλλονται λίγα φυτά σποραδικά στη σειρά και σπάνια οι προσβολές είναι καθολικές.

► Tomato yellow leaf curl virus (TYLCV) (Ιός του κίτρινου καρουλιάσματος των φύλλων της τομάτας):

Τα μολυσμένα φυτά εμφανίζουν νανισμό, μικροφυλλία, χλώρωση και παραμόρφωση των φύλλων. Προσβολή των φυτών σε νεαρό στάδιο προκαλεί μειωμένη ανάπτυξη, δεν σχηματίζονται καρποί και οδηγεί στην ξήρανση των φυτών. Σε μεγαλύτερα φυτά σταματά η ανάπτυξη, δεν αναπτύσσονται νέοι καρποί, εμφανίζεται μικροφυλλία, χλώρωση και κατσάρωμα των φύλλων.

 

Σχετικά Άρθρα

  • Γιάννουλη Λάρισας
  • Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.
  • 2410-669107 & 2410-669108
  • 2410-669109

Όλα τα αγροτικά εφόδια καθηµερινά ενηµερωµένα µ’ ένα κλικ.

Αξιόπιστα κείµενα. Υψηλής ποιότητας φωτογραφίες.

Ψηφιακά εργαλεία αναγνώρισης και διαχείρισης προβληµάτων.

To blog διαχειρίζεται και ενημερώνει η Farmacon

Μια πρωτοπόρος εταιρία στο χώρο που παρέχει άμεση και έγκυρη ενημέρωση για όλα τα θέματα που αφορούν τον αγροτικό τομέα.

Δείτε πως μπορούν να σας βοηθήσουν οι καινοτόμες υπηρεσίες μας μέσα από την ιστοσελίδα της Farmacon.

Γνωρίστε τις υπηρεσίες μας