Η Γεωργία Ακριβείας είναι σήμερα μια δημοφιλής μέθοδος παραγωγής που εφαρμόζεται σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Στην Ελλάδα, μια χώρα με τεράστια παραλλακτικότητα, οι συνθήκες στον κλάδο αλλάζουν με ραγδαίους ρυθμούς. Τα Ελληνικά Πανεπιστήμια σε συνεργασία με τα Ερευνητικά Κέντρα της χώρας έχουν ήδη εφαρμόσει πειράματα σε οπωρώνες μήλων, αχλαδιών, ροδάκινων και ελιάς, σε καρπουζιές, σε αμπελώνες και σε καλλιέργειες βαμβακιού και σιτηρών με εξαιρετικά αποτελέσματα.
Βαμβάκι
Η εφαρμογή της γεωργίας ακριβείας σε φυτείες βαμβακιού ξεκίνησαν εδώ και 15 χρόνια στην περιοχή της Καρδίτσας και σε άλλες περιοχές της Θεσσαλίας. Για 4 συνεχή έτη, στα αγροτεμάχια έγινε χαρτογράφηση της παραγωγής με τη βοήθεια του GPS και με τη χρήση ειδικών αισθητήρων που τοποθετήθηκαν πάνω στη βαμβακοσυλλεκτική μηχανή.
Χαρτογράφηση των αγρών έγινε και με βάση την παραλλακτικότητα των φυσικοχημικών ιδιοτήτων του εδάφους.
Τα αποτελέσματα έδειξαν αρκετή παραλλακτικότητα και μάλιστα ότι η μεγαλύτερη παραγωγή διέφερε από χρόνο σε χρόνο για διάφορα τμήματα του ίδιου χωραφιού, ακόμη και σε αγρούς μικρού μεγέθους.
Με βάση τα δεδομένα αυτά ορίστηκαν περιοχές του αγρού με σταθερή και μεταβαλλόμενη παραγωγή και βάσει αυτών έγινε η διαχείρισή τους.
Για την εκτίμηση του χρόνου άρδευσης και της ποσότητας του αρδευτικού νερού χρησιμοποιήθηκαν αισθητήρες μέτρησης της θερμοκρασίας φυλλώματος, της εδαφικής υγρασίας και της εξατμισοδιαπνοής.
Για την εκτίμηση των απαιτήσεων σε θρεπτικά στοιχεία, κυρίως άζωτο, χρησιμοποιήθηκαν αναλύσεις εδάφους και ειδικοί πολυφασματικοί αισθητήρες για μέτρηση του δείκτη χλωροφύλλης του φυλλώματος.
Επιπλέον, με παρόμοια τεχνολογία καταγράφηκαν τα είδη των ζιζανίων και η πυκνότητά τους προ- και μετα-φυτρωτικά της καλλιέργειας.
Με τη συλλογή των παραπάνω δεδομένων δημιουργήθηκαν χάρτες απαίτησης εισροών για εφαρμογή διαφοροποιημένων ποσοτήτων νερού, φυτοφαρμάκων και λιπασμάτων σύμφωνα με τις ανάγκες κάθε τμήματος του αγρού.
Τα αποτελέσματα είναι εντυπωσιακά αφού με την εφαρμογή των τεχνικών της γεωργίας ακριβείας επιτεύχθηκε εξοικονόμηση 18% αρδευτικού νερού, 35-50% λιπασμάτων και 62-70% ζιζανιοκτόνων.
Σιτηρά
Στα σιτηρά ο χρόνος συγκομιδής εξαρτάται από το ποσοστό υγρασίας του σπόρου, ποσοστό που κυρίως εντοπίζεται δειγματοληπτικά και μπορεί να μεταβάλλεται ανάλογα με το τμήμα του αγρού.
Στην περιοχή Σοφάδες Καρδίτσας, τα τελευταία 5 χρόνια, κατά τον θερισμό αραβόσιτου και χειμερινών σιτηρών, οι παραγωγοί τοποθέτησαν στη θεριζοαλωνιστική μηχανή ειδικό αισθητήρα για τη χαρτογράφησης της παραγωγής και της υγρασίας των σπόρων.
Οι καλλιεργητές συγκέντρωσαν στοιχεία για τις ζώνες των αγρών με παραλλακτικότητα παραγωγής και υγρασίας του σπόρου και έτσι μπόρεσαν να πετύχουν καλύτερη διαχείρηση της συγκομιδής και του αγρού.
Μήλα
Τα τελευταία 15 χρόνια οι τεχνικές της γεωργίας ακριβείας εφαρμόζονται σε οπωρώνες μηλιάς, αρχικά σε περιοχή της Πτολεμαΐδας και αργότερα στην περιοχή Αγιάς Λάρισας.
Στους μηλεώνες έγινε χαρτογράφηση της παραγωγής με βάση το βάρος των κιβωτίων συγκέντρωσης των καρπών, καθώς αυτοί συλλέγονται με τα χέρια, όπως και χαρτογράφηση της ποιότητας των καρπών με βάση το μέγεθός τους, τη συνεκτικότητα της σάρκας, τα διαλυτά στερεά και το χρώμα.
Τα αποτελέσματα έδειξαν μεγάλη παραλλακτικότητα της παραγωγής και της ποιότητας των καρπών μέσα στον ίδιο οπωρώνα και μάλιστα τα υψηλά ποιοτικά χαρακτηριστικά να μην είναι σε περιοχές του αγρού με υψηλότερη παραγωγή.
Για την εκτίμηση της παραγωγής έγινε φωτογράφιση των δέντρων κατά την ανθοφορία και μέτρηση του δείκτη βλάστησης σε όλη τη βλαστική περίοδο και δημιουργήθηκαν χάρτες παραλλακτικότητας που συσχετίστηκαν με την παραγωγή.
Με βάση τα αποτελέσματα αυτά, για να γίνει σωστή διαχείριση του οπωρώνα, έγιναν αναλύσεις εδάφους και μετρήσεις της φαινομενικής ηλεκτρικής αγωγιμότητας ώστε τελικά η εφαρμογή των αζωτούχων λιπασμάτων να γίνεται με βάση την ποσότητα των θρεπτικών στοιχείων που απομακρύνονται σε κάθε τμήμα του οπωρώνα και όχι με δόσεις του μέσου όρου.
Με τον τρόπο αυτό χρησιμοποιήθηκε 32,4% λιγότερο λίπασμα και το κέρδος του παραγωγού αυξήθηκε κατά 21% τόσο λόγω της μείωσης των εισροών όσο και της βελτίωσης των ποιοτικών χαρακτηριστικών των καρπών.
Αχλάδια
Αντίστοιχη με την παραπάνω μελέτη πραγματοποιήθηκε σε οπωρώνα αχλαδιάς στον Τύρναβο Λάρισας.
Έγινε χαρτογράφηση της παραγωγής αναδεικνύοντας τη σημαντική παραλλακτικότητα τόσο της ποσοτικής παραγωγής όσο και των ποιοτικών χαρακτηριστικών των καρπών.
Δημιουργήθηκαν χάρτες εφαρμογής λιπασμάτων σύμφωνα με τις πραγματικές ανάγκες των δέντρων σε θρεπτικά στοιχεία και έτσι επιτεύχθη 50% εξοικονόμηση λιπάσματος.
Ελιές
Σε ελαιώνες ελαιοπαραγωγής, στην περιοχή Γαργαλιάνοι Μεσσηνίας, έγινε για 4 χρόνια χαρτογράφηση της παραγωγής με ζύγισμα των σάκων και καθορισμό της θέσης των δέντρων με GPS.
Πραγματοποιήθηκαν για 3 χρόνια αναλύσεις εδάφους (μηχανική σύσταση, pH, οργανική ουσία, θρεπτικά στοιχεία) και βάσει των αποτελεσμάτων δημιουργήθηκαν χάρτες διαχείρισης φωσφόρου, καλίου και ασβέστης για διόρθωση του pH.
Με τον τρόπο αυτό επιτεύχθηκε βελτίωση του pH του εδάφους και σημαντική εξοικονόμηση λιπάσματος.
Αμπέλι
Η γεωργία ακριβείας εφαρμόζεται σε αμπελώνες στην περιοχή Νέα Αγχίαλο του νομού Μαγνησίας εδώ και 10 χρόνια, αλλά και σε αμπελώνες στο νομό Κορινθίας και στη Βόρεια Ελλάδα.
Για να εκτιμηθεί η ορθολογική εφαρμογή νερού, πραγματοποιήθηκαν μετρήσεις της παραλλακτικότητας της παραγωγής και των ποιοτικών χαρακτηριστικών των καρπών, του εδάφους ως προς τη φαινομενική ηλεκτρική αγωγιμότητα και το βάθος, του δείκτη βλάστησης καθώς και του υδατικού δυναμικού σε συνδυασμό με τη μέτρηση της υγρασίας του εδάφους.
Με βάση τα παραπάνω δεδομένα δημιουργήθηκαν χάρτες αναγλύφου του εδάφους και σχεδιάστηκαν ζώνες διαφοροποιημένης άρδευσης του αμπελώνα. Τελικά πραγματοποιήθηκε εξοικονόμηση νερού της τάξης του 20%.
Ροδάκινα
Σε οπωρώνα ροδακινιάς στην περιοχή της Ημαθείας έγινε χαρτογράφηση της παραγωγής βάσει του βάρους των κιβωτίων συγκέντρωσης των καρπών σε συνδυασμό με τη χρήση GPS για τον εντοπισμό του σημείου του αγρού που φορτώνονταν τα κιβώτια.
Επίσης έγινε ένα σύστημα μελέτης των κινήσεων των εργατών για βελτίωση της απόδοσής του. Τα αποτελέσματα έδειξαν μεγάλη παραλλακτικότητα της παραγωγής καθώς και τον καλύτερο προγραμματισμό των κινήσεων των εργατών για αύξηση της παραγωγικότητάς τους.
Καρπούζια
Με 2ετή χαρτογράφηση της παραγωγής, των ποιοτικών χαρακτηριστικών των καρπών και της φαινομενικής ηλεκτρικής αγωγιμότητας του εδάφους χωραφιού με καρπούζια, διαπιστώθηκε η παραλλακτικότητα της παραγωγής.
Με την εφαρμογή συστήματος μέτρησης της υγρασίας εδάφους, η άρδευση του χωραφιού έγινε σύμφωνα με τη μέθοδο του υδατικού ισοζυγίου και εξοικονομήθηκε νερό κατά 10%, ενώ παρατηρήθηκε και αύξηση στην απόδοση του εμπορεύσιμου προϊόντος κατά 10%.
Τα οφέλη της εφαρμογής των νέων τεχνικών διαχείρισης των αγροτεμαχίων είναι πολλαπλά.
Το σύστημα της γεωργίας ακριβείας μπορεί να είναι επικερδές από τον πρώτο χρόνο εφαρμογής του συμβάλλοντας στη βελτίωση της οικονομικής απόδοσης της παραγωγής και της ποιότητας των προϊόντων με ταυτόχρονα σεβασμό στο περιβάλλον.
