Οι δυσμενείς επιπτώσεις ήταν εμφανείς, τόσο στο περιβάλλον όσο και στην υγεία των χρηστών αλλά και των καταναλωτών.
Στα μέσα της δεκαετίας του 1990 έκανε την εμφάνιση της στην Ευρώπη η έννοια της "Ολοκληρωμένης Διαχείρισης - I.C.M." *, ως ένα σύστημα αειφορικής διαχείρισης όλων των φάσεων της αγροτικής παραγωγής, ικανό να πετύχει την παραγωγή ποιοτικών, ασφαλών και φιλικών προς το περιβάλλον προϊόντων, μέσω της ορθολογικής χρήσης των γεωργικών εισροών έτσι ώστε αφενός να προστατεύεται το περιβάλλον και ο τελικός καταναλωτής αλλά και να είναι οικονομικά βιώσιμη η γεωργική εκμετάλλευση.
Στην Ελλάδα, ο AGROCERT το 1999, εξέδωσε την πρώτη έκδοση των προτύπων πιστοποίησης AGRO 2.1/2.2, στα οποία καθορίστηκαν όλες οι απαιτήσεις τις οποίες πρέπει να εφαρμόζει μία γεωργική εκμετάλλευση κάθε είδους και δυναμικότητας (ατομικά ή ομαδικά), ώστε να είναι σε θέση να αναπτύσσει, να πιστοποιεί αλλά και να λαμβάνει σήμα για τα προϊόντα ολοκληρωμένης διαχείρισης τα οποία παράγει.
Ακόμη πιο πρόσφατα το ΥΠ.Α.Α.Τ. προχώρησε στην έκδοση "οδηγιών ολοκληρωμένης φυτοπροστασίας" εξειδικεύοντας ακόμη περισσότερο τις πρακτικές καλλιέργειας, ενώ όρισε τις γενικές (υποχρεωτικές) και ειδικές (εθελοντικές) αρχές ολοκληρωμένης φυτοπροστασίας, οι οποίες πρέπει να τηρούνται από όλους τους παραγωγούς.
Η ολοκληρωμένη διαχείριση παραγωγής, αποτελεί ένα δυναμικό σύστημα συνεχούς παρακολούθησης και βελτίωσης, λαμβάνοντας υπόψη της τις πλέον σύγχρονες και αποδεκτές μεθόδους παραγωγής, από την έναρξη της καλλιέργειας έως και τη συγκομιδή, με γνώμονα την προστασία του περιβάλλοντος (π.χ. η εφαρμογή λιπασμάτων στηρίζεται στον υπολογισμό των απαιτήσεων της καλλιέργειας και σε περιοδικές αναλύσεις εδάφους και φύλλων, η εφαρμογή της φυτοπροστασίας επιλέγεται με βάση την παρακολούθηση των εχθρών και ασθενειών και την έκδοση οδηγιών, η άρδευση καθορίζεται με υπολογισμό των αναγκών σταδίων καλλιέργειας κ.ά.).
Βασική προϋπόθεση επιτυχούς εφαρμογής, αποτελεί η συνεργασία με τεχνικά εξειδικευμένους και έμπειρους γεωπόνους, οι οποίοι είναι σε θέση να σχεδιάσουν και να θέσουν σε λειτουργία ένα λειτουργικό σύστημα διαχείρισης, ικανό να εξασφαλίζει την επίτευξη παραγωγής ποιοτικών και ασφαλών προϊόντων και να ικανοποιεί τους επιχειρηματικούς στόχους της γεωργικής εκμετάλλευσης.
* Integrated Crop Management
Επιγραμματικά τα στάδια ανάπτυξης, εφαρμογής και πιστοποίησης ενός συστήματος ολοκληρωμένης διαχείρισης.
| Πίνακας 1 Στάδια ανάπτυξης της ολοκληρωμένης διαχείρισης |
|
1. Σύμβαση με επιβέποντα γεωπόνο και τεχνικό σύμβουλο |
|
2. Σχεδιασμός και καταγραφή όλων των φάσεων παραγωγής (σχέδια διαχείρισης, διαδικασίες,έντυπα, οδηγίες) |
|
3. Σχεδιασμός και εφαρμογή προγράμματος βελτίωσης |
| 4. Παρακολούθηση και καταγραφή των καλλιεργητικών εργασιών |
| 5. Συνεχής κατάρτιση παραγωγών |
| 6. Εσωτερικός έλεγχος και διορθωτικές αλλαγές |
| 7. Αίτηση πιστοποίησης (σε διαπιστευμένους φορείς πιστοποίησης) |
| 8. Επιθεώρηση πιστοποίησης (μη συμμορφώσεις, διορθωτικές ενέργειες) |
| 9. Λήψη πιστοποιητικού συμμόρφωσης |
| Πίνακας 2 Στόχοι της ολοκληρωμένης διαχείρισης |
| 1. Ορθολογική οργάνωση μέσω του κατάλληλου προγραμματσμού και συνεχούς επιστημονικού ελέγχου σε όλα τα στάδια παραγωγής |
| 2. Αριστοποίηση της σχέσης ποιότητας και κόστους παραγωγής μέσω της ορθολογικής χρήσης των εισροών και την εφαρμογή επιστημονικών μεθόδων και πρακτικών φιλικών προς το περιβάλλον |
| 3. Παραγωγή υψηλής ποιότητας και ασφάλειας ανταγωνιστικών προϊόντων |
| 4. Άσκηση περιβαλλοντικά ηπίων πρακτικών καλλιέργειας με στόχο την αειφόρο διαχείριση και τη μείωση της ρύπανσης του περιβάλλοντος |
| 5. Πρόληψη της επιβάρυνσης της ανθρώπινης υγείας των εργαζομένων και των καταναλωτών |
| Πίνακας 3 Οφέλη της ολοκληρωμένης διαχείρισης |
| 1. Διαφάλιση της προστασίας και της αειφορίας του περιβάλλοντος, της υγείας των εργαζομένων και των καταναλωτών |
| 2. Συμμόρφωση με τις απαιτήσεις των αγορών υψηλής αξίας και δυνατότητα εισόδου σε αναγνωρισμένα λιανεμπορικά σχήματα και αγορές οι οποίες απαιτούν φιλοπεριβαλλοντικά και πιστοποιημένα προϊόντα |
| 3. Παραγωγή επώνυμων προϊόντων υψηλής ποιότητας και αναγνωριστικότητας |
| 4. Αύξηση προστιθέμενης αξίας, κύρους και ανταγωνιστικότητας |
| 5. Αύξηση εμπιστοσύνης από πλευράς καταναλωτών |
| 6. Δυνατότητα επιδότησης μέσω προγραμματων |
