Αποτελούν έναν εναλλακτικό τρόπο αντιμετώπισης και εξάλειψης των παρασίτων, καθώς εκτός από το να αντιμετωπίζουν αποτελεσματικά τα επιβλαβή έντομα των καλλιεργειών, μπορούν να ανταποκριθούν και σε ζητήματα αντοχής των παρασίτων που προκαλούνται συχνά από χημικά φυτοφάρμακα.
Τα βιοπαρασικτόνα εμφανίζουν μεταξύ άλλων σημαντικά οφέλη όπως:
► είναι λιγότερο τοξικά σε σύγκριση με τα συμβατικά φυτοφάρμακα
► επηρεάζουν μόνο το παράσιτο - στόχο, χωρίς να δρουν εις βάρος των άλλων οργανισμών.
► απαιτούνται μικρότερες ποσότητες εφαρμογής και αποσυντίθεται αμεσότερα από τα χημικά φυτοφάρμακα, περιορίζοντας έτσι τα υπολείμματα τους προς το περιβάλλον.
► μπορούν να χρησιμοποιηθούν στη βιολογική γεωργία και στο πρόγραμμα ολοκληρωμένης διαχείρισης παρασίτων.
Τι είναι όμως τα βιοπαρασιτοκτόνα;
Τα βιοπαρασιτοκτόνα, είναι σκευάσματα φυσικής προέλευσης και αποτελούνται από φυσικές ενώσεις που διαχειρίζονται τα παράσιτα με μη τοξικά και περιβαλλοντικά ευνοϊκά μέσα. Προέρχονται από φυτά, ζώα, μικροοργανισμούς όπως βακτήρια, μύκητες και ορισμένα μέταλλα που χρησιμοποιούνται ειδικά για τη διαχείριση επιβλαβών οργανισμών.
Τα βιοπαρασιτοκνόνα ταξινομούνται σε τρεις κατηγορίες:
Βιοχημικά φυτοφάρμακα
Τα βιοχημικά φυτοφάρμακα έχουν ως πηγή φυσικές ουσίες και περιλαμβάνουν φερομόνες και φυτικά εκχυλίσματα που προσελκύουν τα παράσιτα των εντόμων σε παγίδες. Εκτός από εντομοελκυστικά, χρησιμοποιούνται και ως εντομοαπωθητικά και ρυθμιστές ανάπτυξης των φυτών που εμποδίζουν την αναπαραγωγή και την επέκταση του πληθυσμού των εντόμων. Σε σύγκριση με τα συμβατικά φυτοφάρμακα ελέγχουν τα παράσιτα με μη τοξικούς μηχανισμούς. Για παράδειγμα, η ουσία Αζαδιραχτίνη που προέχεται από φυτό της κεντρικής Ασίας χρησιμοποιείται ως εντομοκτόνο ευρέος φάσματος. Η Καψαϊκίνη που τη συναντάμε ως ουσία στις πιπεριές τσίλι με τη βοήθεια της βιοτεχνολογίας μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως εντομοκτόνο και μυκητοκτόνο όπως και το έλαιο γαρύφαλλου, δεντρολίβανου και μέντας.
Μικροβιακά φυτοφάρμακα
Τα μικροβιακά φυτοφάρμακα έχουν ως δραστικό συστατικό μικροοργανισμούς (βακτήρια, μύκητες, ιούς) και έχουν την ιδιότητα να ελέγχουν περισσότερα από ένα διαφορετικά είδη παρασίτων, παρόλο που το κάθε ξεχωριστό δραστικό συστατικό είναι συγκεκριμένο και στοχεύει σε μόνο ένα παράσιτο. Τα μικροβιακά φυτοφάρμακα χρησιμοποιούν συχνά το βακτήριο Bacillus thuringiensis που προορίζεται για χρήση κατά της κάμπιας και το μύκητα Beauveria bassiana για χρήση ενάντια στις μύγες, τις αφίδες και θρίπες.
Φυτικά ενσωματωμένα προστατευτικά
Σε αυτήν την κατηγορία τα προστατευτικά που ενσωματώνονται στα φυτά μέσω γενετικού χειρισμού είναι παρασιτοκτόνες ουσίες που παράγονται από τα φυτά.
Όπως γίνεται αντιληπτό λοιπόν, τα βιοπαρασιτοκτόνα αποτελούν ένα σημαντικό σταθμό στο τομέα της Γεωργίας, καθώς μπορούν να σταθούν αντάξια στην παροχή φυτοπροστασίας, στη βελτίωση της ποιότητας και της παραγωγικότητας των καλλιεργειών. Η διαχείριση των παρασίτων γίνεται με μη τοξικά μέσα, φιλικά προς το περιβάλλον και συμβάλλουν θετικά στη βιώσιμη ανάπτυξη. Ωστόσο, όπως και τα συμβατικά φυτοφάρμακα έτσι και τα βιοπαρασιτικτόνα χρειάζονται προσοχή και συνετή χρήση.
Πηγή
Chakraborty, N., Mitra, R., Pal, S., Ganguly, R., Acharya, K., Minkina, T., ... & Keswani, C. (2023). Biopesticide Consumption in India: Insights into the Current Trends.Agriculture,13(3), 557.
