Ωστόσο, η φυτοτοξικότητα ή χημική βλάβη των φυτών, είναι μια ανησυχία που θα έπρεπε να υπάρχει στο μυαλό όλων των παραγωγών.
Μια χημική ουσία που είναι ασφαλής σε όλα τα φυτά υπό οποιεσδήποτε συνθήκες δεν υπάρχει.
Η φυτοτοξικότητα μπορεί να εμφανισθεί με διάφορους τρόπους:
► Κάψιμο: αυτός ο τύπος ζημιάς μπορεί να εμφανισθεί στην άκρη ή στα περιθώρια ενός φύλλου με τη μορφή κηλίδων. Επίσης, τα φύλλα μπορεί να φαίνονται ολοκληρωτικά καμένα καθώς επίσης οι οφθαλμοί μπορούν να καταστραφούν.
► Νέκρωση: μοιάζει πολύ με το κάψιμο και επηρεάζει τα φυτά κατά τον ίδιο τρόπο.
► Χλώρωση: εμφανίζεται με τη μορφή κηλίδων, κιτρίνισμα κορυφής ή σαν μία γενική χλώρωση ολόκληρου του φύλλου.
► Παραμόρφωση φύλλου: εμφανίζεται σαν περιστροφή, συρρίκνωση ή τρύπημα φύλλου.
► Νανισμός ή οποιαδήποτε άλλη ανώμαλη ανάπτυξη.
Η φυτοτοξικότητα συχνά εμφανίζεται ως συνδυασμός περισσοτέρων του ενός από τα παραπάνω συμπτώματα.
Η χρήση νέων χημικών ή η χρήση ενός γνωστού προϊόντος με νέο τρόπο, φέρνει αβεβαιότητα σε μια χημική εφαρμογή.
Η φυτοτοξικότητα μπορεί να οφείλεται σε ποικίλα σενάρια που περιλαμβάνουν:
► Ανεπιθύμητη αντίδραση λόγω ευαισθησίας συγκεκριμένου είδους ή ποικιλίας φυτών σε συγκεκριμένο χημικό προϊόν
► Δόσεις που υπερβαίνουν τις συνιστώμενες ή πάρα πολλές εφαρμογές σε σύντομα χρονικά διαστήματα
► Ακατάλληλα μείγματα δεξαμενών
► Κακή εφαρμογή του χημικού προϊόντος
► Περιβαλλοντικές συνθήκες κατά τη στιγμή της εφαρμογής
Η ευαισθησία συγκεκριμένων φυτών σε συγκεκριμένες δραστικές ουσίες είναι συνήθως η πιο συχνά παρατηρούμενη φυτοτοξικότητα.
Όλα τα φυτά δεν τα πηγαίνουν καλά με όλα τα χημικά.
Το να αποφύγουμε αυτού του είδους τη φυτοτοξικότητα είναι το πιο εύκολο από όλα.
Το μόνο που πρέπει να κάνουμε είναι να διαβάσουμε προσεκτικά την ετικέτα του σκευάσματος.
Σε όλες τις ετικέτες των φυτοφαρμάκων αναγράφονται οι καλλιέργειες στις οποίες μπορεί να εφαρμοσθεί το κάθε σκεύασμα και μόνον αυτές.
Στην περίπτωση των καλλωπιστικών φυτών, δεν είναι εφικτό για τις εταιρείες παρασκευής τους να κάνουν τον έλεγχο ευαισθησίας για όλα τα είδη.
Γι’αυτό σε αυτήν την περίπτωση καλό θα ήταν εάν δεν υπάρχουν συγκεκριμένες και σαφείς πληροφορίες να δοκιμασθεί το σκεύασμα σε έναν μικρό αριθμό φυτών και να ελεγχθούν αυτά σε 7-10 ημέρες μετά την εφαρμογή ώστε να αξιολογηθούν τυχόν ζημιές. Αρχεία των αντιδράσεων θα πρέπει να διατηρηθούν για επόμενες εφαρμογές.
Η φυτοτοξικότητα που οφείλεται σε παραπάνω εφαρμογές από το κανονικό μπορεί να αποφευχθεί εάν πάλι ακολουθήσουμε τις οδηγίες της ετικέτας και εάν χρησιμοποιήσουμε μία ελάχιστα χαμηλότερη δοσολογία ως δικλείδα ασφαλείας, ιδιαιτέρως για την περίπτωση των ελαιούχων σκευασμάτων.
Στην περίπτωση των μιγμάτων σε δεξαμενές, εάν η μίξη αυτών δε γίνει ορθά, μπορεί να αποβεί πολύ επικίνδυνη.
Συνήθως, εάν ένα ή περισσότερα από τα προϊόντα είναι ελαφρώς φυτοτοξικά, το μίγμα προϊόντων, ακόμη και όταν όλα τα συστατικά του είναι εντός των επιπέδων σήμανσης, μπορούν να πολλαπλασιάσουν το ενδεχόμενο της βλάβης.
Η λύση είναι να ανατρέξουμε στην ετικέτα όπου και υπάρχουν οι πληροφορίες σχετικά με τη συμβατότητα διαφόρων προϊόντων σε μίγματα δεξαμενών.
Και σε αυτήν την περίπτωση η ασφαλής τακτική που ακολουθείται είναι η εφαρμογή του μίγματος σε έναν μικρό αριθμό φυτών και η αξιολόγηση των αποτελεσμάτων.
Επίσης, υπάρχει περίπτωση η φυτοτοξικότητα να προκληθεί όταν εφαρμοσθεί ένα προϊόν σε φυτά μη στόχους κατά λάθος ή ακόμη στην περίπτωση που ο εξοπλισμός ψεκασμού είναι σε κακή κατάσταση, δεν είναι καθαρός κ.α.
Πολλές φορές έστω και μικρές ποσότητες υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων και ιδιαιτέρως ζιζανιοκτόνων μπορούν να βλάψουν σοβαρά τις καλλιέργειες.
Για όλους τους παραπάνω λόγους θα πρέπει να εφαρμόζονται τα σκευάσματα σε ημέρες χωρίς ανέμους και μετά από καλό καθαρισμό του εξοπλισμού.
Ίσως, η πιο σημαντική περίπτωση φυτοτοξικότητας είναι αυτή που προκύπτει λόγω των εκάστοτε συνθηκών κατά τη διάρκεια της εφαρμογής.
Μπορεί να ανακαλύψετε ότι μια χημική ουσία με ιστορικό ασφαλούς χρήσης στα φυτά σας προκαλεί ξαφνικά βλάβη. Αυτός ο τύπος φυτοτοξικότητας συνήθως προέρχεται από την εφαρμογή του σκευάσματος σε ιδιαίτερα ευαίσθητο στάδιο ανάπτυξης της καλλιέργειας ή λόγω των φυτικών καταπονήσεων ή των καιρικών συνθηκών κατά τη στιγμή της εφαρμογής.
Και σε αυτήν την περίπτωση θα πρέπει για ακόμη μια φορά να ακολουθούνται πιστά οι οδηγίες της ετικέτας του φαρμάκου.
Γενικοί κανόνες μείωσης εμφάνισης της φυτοτοξικότητας:
► Μην εφαρμόζετε κανένα σκεύασμα σε φυτά που είναι για οποιοδήποτε λόγο καταπονημένα καθώς επίσης σε ημέρες εξαιρετικά ζεστές και με υπερβολική ηλιοφάνεια. Κατά προτίμηση διενεργήστε τους ψεκασμούς μεταξύ 6 και 10 το βράδυ. Γενικά αποφεύγουμε τις εξαιρετικά υψηλές ή χαμηλές θερμοκρασίες.
► Η εφαρμογή των φυτοφαρμάκων θα πρέπει να γίνεται υπό συνθήκες οι οποίες προωθούν το στέγνωμα του σκευάσματος. Τα φυτά που ψεκάζονται υπό παρατεταμένες υγρές και δροσερές περιόδους αυξάνουν την πιθανότητα εμφάνισης φυτοτοξικότητας. Επίσης, ποτέ δεν ψεκάζουμε φυτά τα οποία έχουν έλλειψη νερού.
► Οι βρέξιμες σκόνες είναι συνήθως ασφαλέστερες για τα φυτά από ότι είναι τα γαλακτωματοποιήσιμα συμπυκνώματα επειδή οι βρέξιμες σκόνες δεν περιέχουν γαλακτωματοποιητές και διαλύτες. Το μειονέκτημα των βρέξιμων σκονών είναι το δυσάρεστο ορατό κατάλοιπο στο φύλλωμα. Η συνεχής ανάδευση στη δεξαμενή ψεκασμού είναι απαραίτητη για να αποφευχθεί η εξάλειψη των υλικών ψεκασμού, ιδιαίτερα των βρέξιμων σκονών.
► Τα μίγματα σκευασμάτων όπως ήδη έχουμε αναφέρει μπορούν να προκαλέσουν φυτοτοξικότητα. Θα πρέπει λοιπόν η ανάμιξη των διαφόρων σκευασμάτων να γίνεται βάσει σαφών οδηγιών οι οποίες αναγράφονται στην ετικέτα. Κάποια παραδείγματα συμβατής ανάμιξης προϊόντων, είναι: οι βρέξιμες σκόνες αναμιγνύονται με βρέξιμες σκόνες, τα γαλακτωματοποιήσιμα με άλλα της ίδιας μορφής καθώς επίσης τα μίγματα θα πρέπει είναι ενώσεις της ίδιας χημικής κατηγορίας (πχ οργανοφωσφορικά με οργανοφωσφορικά).
► Στην περίπτωση των αερολυμάτων θα πρέπει να είμαστε ιδιαιτέρως προσεκτικοί και συγκεκριμένοι με τις οδηγίες χρήσεις τους διότι αυτή η μορφή φυτοφαρμάκων θα προκαλέσει σχεδόν σίγουρα φυτοτοξικότητα εάν η απόσταση εφαρμογής είναι μικρότερη από αυτή που έχει ορισθεί. Καθώς επίσης, τα περισσότερα αερολύματα θα βλάψουν μία καλλιέργεια εάν εφαρμοσθούν σε θερμοκρασία άνω των 29.5 οC και εάν το φύλλωμα είναι βρεγμένο.
► Μία από τις σημαντικότερες προφυλάξεις για την αποφυγή βλάβης των φυτών είναι η πραγματοποίηση 3 ή 4 προκαταρκτικών εφαρμογών ψεκασμού σε διαστήματα 3 έως 7 ημερών. Οι προκαταρκτικές εφαρμογές θα πρέπει να υποβάλλονται την ίδια ώρα της ημέρας και με την ίδια μέθοδο όπως όταν υποβάλλονται σε όλα τα φυτά. Όλες οι συνθήκες θα πρέπει να είναι όσο το δυνατόν πιο πιθανές στις προκαταρκτικές δοκιμές, όπως όταν ψεκάζονται όλα τα φυτά (συνθήκες ηλιακού φωτός, θερμοκρασία, κλπ.
► Διαβάστε την ετικέτα και τυχόν φυλλάδια που είναι διαθέσιμα σχετικά με το συγκεκριμένο φυτοφάρμακο που θα χρησιμοποιηθεί για δοσολογίες, οδηγίες εφαρμογής και πληροφορίες σχετικά με τη φυτοτοξικότητα. Μην υπερβαίνετε τη συνιστώμενη δοσολογία. Καθαρίστε τον ψεκαστήρα, τον εύκαμπτο σωλήνα και τα ακροφύσια μετά από κάθε χρήση. Αποφύγετε τη χρήση οποιασδήποτε συσκευής ψεκασμού στην οποία έχουν χρησιμοποιηθεί ζιζανιοκτόνα.
