ΚΥΚΛΟΚΟΝΙΟ (Spilocaea oleaginea) & ΚΕΡΚΟΣΠΟΡΑ (Pseudocercospora cladosporioides)
Κυκλοκόνιο: Χαρακτηριστικές κυκλικές καστανές κηλίδες στην πάνω επιφάνεια των φύλλων.
Κερκόσπορα: Μόνο στην κάτω επιφάνεια των φύλλων, σκούρος µεταχρωµατισµός που µοιάζει µε καπνιά.
Κερκόσπορα: Προσβεβληµένο δέντρο µε πρόωρη φυλλόπτωση, εξασθενηµένο
Μυκητολογικές ασθένειες που προκαλούν κηλιδώσεις στα φύλλα, πρόωρη φυλλόπτωση και εξασθένηση των προσβεβληµένων ελαιοδέντρων.
Μεγάλης έντασης µολύνσεις µπορεί να προσβάλλουν και τους καρπούς προκαλώντας καρπόπτωση.
Φέτος οι κλιµατολογικές συνθήκες συνέβαλαν στην ευρωστία των δέντρων και οι καλλιεργητικές τακτικές που εφαρµόστηκαν περιόρισαν τις ασθένειες.
Συµπτώµατα
►Το κυκλοκόνιο εκδηλώνεται µε κυκλικές καστανές κηλίδες στην πάνω επιφάνεια των φύλλων. Προσβάλλονται κυρίως τα παλιότερα φύλλα χαµηλά στις ποδιές.
►Η κερκόσπορα σχηµατίζει ακανόνιστες κίτρινες κηλίδες στην πάνω επιφάνεια των φύλλων και ελαφρώς σκούρο µεταχρωµατισµό µόνο στην κάτω επιφάνεια των παλαιότερων φύλλων. Οι κηλιδώσεις εξελίσσονται σε ξηράνσεις και στις δύο ασθένειες και τα φύλλα πέφτουν.
Το φθινόπωρο, θερµοκρασίες 16-20οC και βροχερός ή υγρός καιρός ευνοούν νέες µολύνσεις. Ευπαθείς ποικιλίες: Θρουµπολιά, Άµφισσας, Τσουνάτη, Καλαµών.
Σχετική αντοχή παρουσιάζει η Κορωνέικη (ψιλολιά).
Οδηγίες:
Η αντιµετώπιση των ασθενειών είναι προληπτική:
► Επιλέγετε λιγότερο ευαίσθητες ποικιλίες σε περιοχές όπου ευνοούνται οι ασθένειες.
► Αποφεύγετε την πυκνή φύτευση ελαιοδέντρων και την εγκατάσταση νέων ελαιώνων σε υγρές και κακώς αεριζόµενες περιοχές.
► Σωστό και συστηµατικό κλάδεµα εξασφαλίζει καλό αερισµό, φωτισµό και περιορισµένη υγρασία στο φύλλωµα.
► Ισορροπηµένες αρδεύσεις και λιπάνσεις.
► Συστήνεται φθινοπωρινή προστασία, πριν την επόµενη βροχή µε εγκεκριµένα µυκητοκτόνα σε ελαιώνες ευπαθών ποικιλιών που βρίσκονται σε περιοχές αυξηµένης υγρασίας.
ΚΑΡΚΙΝΩΣΗ (Pseudomonas savastanoi)
Καρκίνωση: Όγκος σε κλαδί.
Ασθένεια που οφείλεται σε βακτήριο και εκδηλώνεται µε το σχηµατισµό εξογκωµάτων (καρκινώµατα) στα κλαδιά, στους µεγάλους κλάδους, στον κορµό και σπανιότερα στα φύλλα. Προκαλεί ξήρανση κλαδιών και εξασθένηση των δέντρων.
Διαπιστώσεις:
Σε συνθήκες υψηλής υγρασίας ή βροχής και σχετικά χαµηλές θερµοκρασίες το βακτήριο µπορεί να προσβάλει τα δέντρα µέσω πληγών που δηµιουργούνται συνήθως από παγετό, χαλάζι, δυνατό άνεµο ή µετά από ράβδισµα ή κλάδεµα.
Η ποικιλία Κορωνέϊκη είναι πολύ ευαίσθητη στο βακτήριο.
Οδηγίες:
Η καρκίνωση αντιµετωπίζεται µε προληπτικά µέτρα:
► Αποφεύγετε ράβδισµα και κλάδεµα των δέντρων µε βροχερό καιρό.
► Αµέσως µετά τη συγκοµιδή, κλάδεµα, παγετό ή χαλάζι συστήνεται προληπτικός ψεκασµός µε εγκεκριµένο χαλκούχο σκεύασµα.
► Αφαίρεση, αποµάκρυνση και καταστροφή των προσβεβληµένων κλαδιών στη διάρκεια ξηρών περιόδων για να αποφευχθούν νέες µολύνσεις. Τα εργαλεία κλαδέµατος να απολυµαίνονται συστηµατικά σε διάλυµα οινοπνεύµατος ή χλωρίνης 5%.
►Στη σύσταση νέου ελαιώνα αποφεύγετε την πυκνή φύτευση και χρησιµοποιείτε υγιή δενδρύλλια που προέρχονται από φυτώρια που δεν έχουν την ασθένεια.
ΚΑΠΝΙΑ (Capnodium olaeoprhilum)
Καπνιά: Μαύρισµα σε φύλλα και κλαδιά.
Οδηγίες:
Είναι µύκητας που αναπτύσσεται στα µελιτώµατα των κοκκοειδών. Φύλλα και κλαδιά καλύπτονται από ένα λεπτό µαύρο στρώµα του µύκητα που δυσχεραίνει τις φυσιολογικές λειτουργίες και οδηγεί το δέντρο σε εξασθένηση.
Ευνοείται σε υγρές περιοχές και σε ελαιώνες µε πυκνή βλάστηση.
► Η καταπολέµηση των κοκκοειδών στην κατάλληλη εποχή όπως και το κλάδεµα περιορίζουν την καπνιά.
► Συστήνεται επέµβαση µε χαλκούχο σκεύασµα µετά τη συγκοµιδή.
ΛΕΙΧΗΝΕΣ:
Λειχήνες: Προσβεβληµένο δέντρο
Οδηγίες:
Οι λειχήνες αναπτύσσονται σε συνθήκες υψηλής υγρασίας και καλύπτουν κορµούς, κλάδους και φύλλωµα µε µια λεπτή κιτρινοπράσινη στρώση.
► Η αποκόλληση των λειχήνων γίνεται µε ψεκασµούς µε χαλκούχα σκευάσµατα κατά τη διάρκεια της βροχερής περιόδου. Φροντίζετε να βρέχονται καλά κορµοί και κλάδοι.
ΠΡΟΣΟΧΗ: Οι επεµβάσεις µε χαλκούχα σκευάσµατα έχουν δράση προστατευτική, συνιστούν προληπτική αντιµετώπιση και πρέπει να γίνονται τουλάχιστον 21 ηµέρες πριν από τη συγκοµιδή.
(Φωτογραφίες: Περιφερειακό Κέντρο Προστασίας Φυτών Ποιοτικού & Φυτοϋγειονοµικού Ελέγχου Ηρακλείου)
Δελτίο Γεωργικών Προειδοποιήσεων