Τετάρτη, 29 Νοεμβρίου 2023

Ανθονόμος - Το έντομο που τρέφεται από τους οφθαλμούς της Αμυγδαλιάς

Γράφει: η Ομάδα γεωπόνων της Farmacon
Ανθονόμος - Το έντομο που τρέφεται από τους οφθαλμούς της Αμυγδαλιάς
Από νωρίς το Νοέμβριο, τρέφεται τρυπώντας τη βάση των οφθαλμών και από το Δεκέμβριο έως τέλη Φεβρουαρίου με μέγιστο τον Ιανουάριο, το ενήλικο θηλυκό αφού ζευγαρώσει ανοίγει με το ρύγχος του οπή ωοτοκίας και τοποθετεί από ένα αυγό σε κάθε ανθοφόρο οφθαλμό το οποίο εκκολάπτεται λίγο πριν ή λίγο μετά από την έκπτυξη του οφθαλμού.

 

Είναι μικρό, ολομετάβολo, σκούρο καστανό σκαθάρι. To ενήλικο έχει επίμηκες ωοειδές σώμα μήκους 3-4,2mm περιλαμβανομένου του καστανού ρύγχους. Τα έλυτρα στην εμπρόσθια γωνία τους είναι υπέρυθρα στα αρσενικά και ερυθρά στα θηλυκά άτομα και φέρουν 3 εγκάρσιες ζώνες όχι λοξές, τεφρές στα αρσενικά και κιτρινωπές στα θηλυκά. Ο πρόνωτος είναι υπέρυθρος με μία κατά μήκος υπόλευκη ζώνη, ενώ η κεφαλή σχεδόν μαυριδερή. Τα πόδια είναι σκούρα υπέρυθρα με πιο ανοιχτόχρωμα τα άκρα των μηρών, των κνημών και των ταρσών. Έχει επίσης πολύ μικρό, σχεδόν λευκό θυρεό. Τα στοματικά του μόρια είναι μασητικά. Φέρει μακρύ ρύγχος με πλευρικά αυλάκια κατά μήκος, από το οποίο εκφύονται γονατοειδείς ροπαλοφόρες κεραίες. Έχει ένα «αγκάθι» στο εμπρόσθιο προς τη κεφαλή τμήμα κάθε μηρού των εμπρόσθιων ποδιών, με μήκος σαφώς μικρότερο του πάχους των μηρών.

 

COVER ΑΡΘΡΩΝ BLOG 2023 11 29T131100.096

 

Έχει 1 γενιά το χρόνο. Το έντομο αυτό διαθερίζει διαπαύοντας αδρανοποιημένο σε προστατευόμενη θέση ως ενήλικο (σε ρωγμές του φλοιού ή κάτω από φυτικά υπολείμματα ή και μέσα στο έδαφος) και δραστηριοποιείται χειμώνα και άνοιξη. Η προνύμφη τρέφεται με τους εσωτερικούς ιστούς του και συγκεκριμένα με τις καταβολές των στημόνων και του ύπερου. Αν ο οφθαλμός δεν άρχισε να εκπτύσσεται τρέφεται και με τις καταβολές των πετάλων, ενώ αν ήδη εκπτύσσεται και με το εσωτερικό του κάλυκα. Τέλη Μαρτίου νυμφώνεται μέσα στο προσβεβλημένο οφθαλμό ή στο κλειστό άνθος που δεν εξελίσσονται και το ενήλικο εξέρχεται από οπή εξόδου. Τα ενήλικα εμφανίζονται σε Ν. Ελλάδα και Ν. Ιταλία πριν από τα μέσα Απριλίου και τρέφονται στα νεαρά φύλλα. Στην ΝΑ Τουρκία και Ανατολική Ανατολία τα ενήλικα παρατηρούνται κυρίως από μέσα Απριλίου έως μέσα Ιουνίου και μέγιστο πυκνότητας πληθυσμού, (βάσει καταμετρήσεων με τινάγματα) παρατηρείται κάπου στο 2ο δεκαπενθήμερο του Μαΐου. Από τον Ιούνιο έως τον επόμενο Νοέμβριο το έντομο διαπαύει.

Συμπτώματα-Ζημία

Προσβάλει κυρίως την αμυγδαλιά αλλά σπανιότερα και σε κάποιες περιοχές μπορεί να προσβάλει τη ροδακινιά, τη βερικοκιά και τη δαμασκηνιά. Ευνοείται από θερμό εύκρατο κλίμα και είναι διαδεδομένος στη Μεσόγειο. Συνήθως προκαλεί τοπικά ζημιές οικονομικής σημασίας που μπορεί όμως να φθάνουν και σε 60-70% απώλειες οφθαλμών. Η ζημιά αφορά στη καταστροφή των οφθαλμών λόγω διατροφής των ενηλίκων το χειμώνα και λόγω εσωτερικής διάβρωσής τους από τις προνύμφες. Οι οφθαλμοί τελικά ξεραμένοι πέφτουν στο έδαφος και μάλιστα όσοι έχουν μέσα τους προνύμφη φαίνεται ότι ευνοείται η πτώση τους από την ανεπτυγμένη προνύμφη που τινάζει το σώμα της. Αυτός είναι και ο λόγος που πεσμένοι οφθαλμοί στο έδαφος φαίνεται να αναπηδούν όταν τους κουνήσουμε ελαφρά.

Παρακολούθηση

Παρακολούθηση συλλήψεων ενηλίκων σε κολλητικές ζώνες (επάλειψη εντομολογικής κόλλας ή τοποθέτηση κολλητικών ταινιών διπλής όψης στα κλαδιά). Παρατηρήσεις στα κλαδιά για διαβρωμένους οφθαλμούς το Νοέμβριο και για οφθαλμούς που δεν άνοιξαν την άνοιξη.

Τρόποι καταπολέμησης

Κρίσιμα στάδια για καταπολέμηση: ενήλικα πριν από την ωοτοκία και πριν τη διάπαυση. Ελέγχεται με ψεκασμούς Απρίλιο-Μάιο κατά των ενηλίκων πριν διαπαύσουν και συνήθως επιδιώκεται συνδυασμένος έλεγχος και άλλων εντόμων (όπως το ευρύτομο) και αν χρειασθεί μπορεί να γίνουν 1-3 ψεκασμοί στη περίοδο από 10 Νοεμβρίου μέχρι τέλος Δεκεμβρίου κατά των ενηλίκων πριν αρχίσει μαζική ωοτοκία.

Καλλιεργητικά Μέτρα

Μαζική παγίδευση από αρχή Απριλίου και αρχή Νοεμβρίου με επάλειψη  εντομολογικής κόλλας ή με τοποθέτηση κολλητικών ταινιών διπλής όψης στο λαιμό και σε βραχίονες των δένδρων.

Βιβλιογραφία

Ισσαακίδης Κωνσταντίνος Α., (1936). «Μαθήματα γεωργικής εντομολογίας», 3Ο Μέρος, Ανωτάτη Γεωπονική Σχολή, Αθήναι, 264 pp.

Τζανακάκης Μ.Ε., (1980). «Mαθήματα Εφαρμοσμένης Εντομολογίας, Ειδικό μέρος», Α.Π.Θ.,613 pp.

Τζανακάκης Μ.Ε. & Κατσόγιαννος Β.Ι. - Α.Π.Θ., (2003). «Εντομα καρποφόρων δένδρων και αμπέλου», εκδ. Aγροτύπος , 360 pp.

ΥΠ.Α.Α.Τ. (Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων), Δ/νση Προστασίας Φυτικής Παραγωγής, (2013) «Οδηγίες Ολοκληρωμένης Φυτοπροστασίας της Αμυγδαλιάς», 27 pp.

Bolu H., Özgen İ., (2007). “Determination of Anthonomus species (Coleoptera: Curculionidae) and population changes of the almond pest, Anthonomus amygdali Hustache in Diyarbakır, Elazığ and Mardin provinces”. In: “Turkish Journal of Entomology”, Vol. 31 (3), pp. 189-202.

Della Beffa G. (1962) – Φυτοπαθολογικός Σταθμός Τορίνου Ιταλίας, «Γεωργική Εντομολογία», μετάφραση & συμπλήρωση (με ετυμολογικά σχόλια) Καραμάνος & Μαρσέλος, εκδ. Γκιούρδας, 1492 pp.

Bonnemaison L. (1967). « Οι ζωικοί εχθροί των καλλιεργουμένων φυτών και των δασών», Τόμος 2, μετάφραση από τα Γαλλικά: Κορωναίος Ι. & Αγιουτάντη Α., 582 pp.

Lodos, N. (1981). Reverse effect of insects in fruit setting of almond trees (Prunus amygdalus) in Turkey. CIHEAM - Options Mediterraneennes, IAMZ-81/1.

Pollini Aldo, (1998). ‘Manuale di Entomologia Applicata’, Edagricole, Italy-Bologna, 1462 pp.

Silvestri F., (1943). ‘Compedio di Entomologia Applicata-Parte speciale’ Vol. II, Portici, 699 pp.

http://www.curci.de/illustrated_catalogue/curculionoidea-fauna_of_greece/catalog.php?PID=4&;Admin=&action=fulltext

http://www.entomologicalsocietymalta.org/maltese-arthropoda/coleoptera


Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις καλλιέργειες επισκεφθείτε το FarmaLearn, την Ηλεκτρονική Βιβλιοθήκη της Farmacon.


learn icon

Σχετικά Άρθρα

  • Γιάννουλη Λάρισας
  • Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.
  • 2410-669107 & 2410-669108
  • 2410-669109

Όλα τα αγροτικά εφόδια καθηµερινά ενηµερωµένα µ’ ένα κλικ.

Αξιόπιστα κείµενα. Υψηλής ποιότητας φωτογραφίες.

Ψηφιακά εργαλεία αναγνώρισης και διαχείρισης προβληµάτων.

To blog διαχειρίζεται και ενημερώνει η Farmacon

Μια πρωτοπόρος εταιρία στο χώρο που παρέχει άμεση και έγκυρη ενημέρωση για όλα τα θέματα που αφορούν τον αγροτικό τομέα.

Δείτε πως μπορούν να σας βοηθήσουν οι καινοτόμες υπηρεσίες μας μέσα από την ιστοσελίδα της Farmacon.

Γνωρίστε τις υπηρεσίες μας