1. Αγρότιδες - Agrotis spp. (Lepidoptera, Noctuidae)
Περιγραφή - Βιολογικός κύκλος
Την άνοιξη εμφανίζονται τα ενήλικα, συζευγνύονται και τα θηλυκά αποθέτουν τα αυγά σε ομάδες στην κάτω επιφάνεια των φύλλων τα οποία εκκολάπτονται. Οι νεαρές προνύμφες τρέφονται με τα φύλλα, ολοκληρώνουν την ανάπτυξή τους σε 2-4 εβδομάδες και στη συνέχεια πέφτουν στο έδαφος όπου νυμφώνονται. Ο βιολογικός κύκλος ολοκληρώνεται συμπληρώνοντας 2-4 γενιές το χρόνο. Η ανάπτυξη του εντόμου ευνοείται από σχετικά χαμηλές θερμοκρασίες και υψηλή υγρασία και από υψηλή περιεκτικότητα του εδάφους σε οργανική ουσία. Τα κυριότερα είδη που προσβάλουν το βαμβάκι είναι τα Agrotis ipsilon, A. segetum και A. exclamationis.
Συμπτώματα-Ζημία
Η ζημιά προκαλείται από τις προνύμφες οι οποίες δραστηριοποιούνται τη νύχτα και τρέφονται με τα φύλλα, ενώ την ημέρα παραμένουν καρουλιασμένα στο επιφανειακό στρώμα του εδάφους. Οι νεαρές προνύμφες τρέφονται με τα φύλλα δημιουργώντας τρύπες στο έλασμα, ενώ οι μεγαλύτερες προσβάλουν το λαιμό των φυτών κοντά στην επιφάνεια του εδάφους. Οι ώριμες προνύμφες προσβάλουν μόνο νεαρά φυτά με τρυφερούς βλαστούς γιατί αργότερα όταν το στέλεχος σκληραίνει δεν μπορούν να το κόψουν. Τα προσβεβλημένα φυτά κόβονται και πέφτουν.
Τρόποι καταπολέμησης
Για να διαβάσετε περισσότερα για τα μέτρα αντιμετώπισης πατήστε ΕΔΩ
Αφίδα του βαμβακιού - Aphis gossypii (Hemiptera, Aphididae)
Περιγραφή - Βιολογικός κύκλος
Eίναι πολύ μικρό, πολυφάγο, μαλακόσωμο, ημιμετάβολο έντομο και αποτελεί ένα από τα μικρότερα είδη αφίδων. Τα παρθενογεννετικά θηλυκά γεννούν μικρές νύμφες και δημιουργούνται γρήγορα αποικίες στη νεαρή τρυφερή βλάστηση , κυρίως στο κάτω μέρος των φύλλων από αργά την άνοιξη. Με την αύξηση του πληθυσμού των αποικιών εμφανίζονται πτερωτά θηλυκά που στις αρχές καλοκαιριού εγκαθιστούν αποικίες σε βαμβακόφυτα, κολοκυνθοειδή ή άλλα ποώδη. Εκεί αναπτύσσεται καλά όλο το καλοκαίρι και μπορεί να προσβάλει και δένδρα σε σχετικά θερμές περιοχές. Ευνοείται από θερμοκρασίες 170C έως 280C και ο βιολογικός του κύκλος κυμαίνεται συνήθως από 5 έως 10 ημέρες. Είναι περισσότερο ανθεκτικό είδος σε ξηροθερμικές συνθήκες σε σχέση με πολλά άλλα είδη αφίδων και έχει αναπτύξει ανθεκτικότητα σε πολλές κατηγορίες εντομοκτόνων.
Συμπτώματα-Ζημία
Εγκαθίστανται στην κάτω επιφάνεια των φύλλων και τα συμπτώματα που παρουσιάζονται στο φυτό είναι συστροφή των φύλλων προς τα κάτω , εξασθένηση του φυτού που μπορεί να φθάσει ως και στην ξήρανση ιδίως των νεαρών φυτών . Εκκρίνουν μελιτώδη αποχωρήματα τα οποία ρυπαίνουν τα φύλλα και τα καρποφόρα όργανα και αναπτύσσονται μύκητες της καπνιάς. Στην περίοδο της καρποφορίας έντονη προσβολή προκαλεί κιτρίνισμα των φύλλων και πτώση των μικρών καρυδιών. Εκτός από τις άμεσες αυτές ζημιές, οι αφίδες μπορούν να μεταδώσουν και διάφορους ιούς.
Τρόποι καταπολέμησης
Για να διαβάσετε περισσότερα για τα μέτρα αντιμετώπισης πατήστε ΕΔΩ
Θρίπας του καπνού - Thrips tabaci (Thysanoptera, Thripidae)
Περιγραφή-Βιολογικός κύκλος
Τα στάδια ανάπτυξης είναι: αυγό, 2 στάδια κάμπιας, προνυμφικό, νυμφικό και τέλειο. Τα ενήλικα είναι πτερωτά, έχουν μέγεθος 0,8-1,2mm, ενώ το χρώμα τους εξαρτάται από την πηγή της τροφής και είναι συνήθως γκριζοκίτρινο. Διαχειμάζει ως ενήλικο στα στελέχη διαφόρων φυτών ή σε προφυλαγμένες θέσεις. Την άνοιξη με άνοδο της θερμοκρασίας τα ενήλικα δραστηριοποιούνται και τα θηλυκά αποθέτουν 2-5 αυγά την ημέρα στους 25οC μέσα στην επιδερμίδα των φύλλων. Οι νεοεκκολαπτόμενες προνύμφες εξέρχονται μετά από περίπου 4 μέρες, ολοκληρώνουν την ανάπτυξή τους σε 6-7 μέρες και πέφτουν στο έδαφος όπου νυμφώνονται. Άριστες συνθήκες για την ανάπτυξη του πληθυσμού είναι θερμοκρασία 16-28οC.
Συμπτώματα-Ζημία
Τόσο τα ενήλικα όσο και οι προνύμφες συγκεντρώνονται στην κάτω επιφάνεια των φύλλων και τρέφονται μυζώντας τους χυμούς των επιδερμικών κυττάρων. Τα προσβεβλημένα κύτταρα γεμίζουν με αέρα δίνοντας μια ασημένια εμφάνιση στα φύλλα . Τα προσβεβλημένα φύλλα καρουλιάζουν, γίνονται καφέ και ξηραίνονται, ενώ ακολουθούν και δευτερογενείς μολύνσεις από άλλους παθογόνους μικροοργανισμούς (μύκητες, βακτήρια). Προσβολή των φύλλων οδηγεί σε μείωση της φωτοσυνθετικής ικανότητας με αποτέλεσμα τα φυτά να παραμένουν νάνα και καχεκτικά, ενώ σε έντονη προσβολή μπορεί να ξεραθούν μειώνοντας την ποσότητα και την ποιότητα της παραγωγής. Επιπλέον οι θρίπες είναι φορείς σοβαρών ιώσεων υποβαθμίζοντας ακόμη περισσότερο την παραγωγή.
Τρόποι καταπολέμησης
Για να διαβάσετε περισσότερα για τα μέτρα αντιμετώπισης πατήστε ΕΔΩ
Πράσινο σκουλήκι -Helicoverpa (Heliothis) armigera (Lepidoptera, Noctuidae)
Περιγραφή-Βιολογικός κύκλος
Το ενήλικο έχει μήκος 2cm και άνοιγμα πτερύγων περίπου 40mm και χρώμα κιτρινωπό με ρόδινες ανταύγειες. Η νύμφη διαχειμάζει σε κελί που δημιουργεί μέσα στο έδαφος σε βάθος 8-10cm και στην Ελλάδα ολοκληρώνει 4 γενιές. Η προνύμφη έχει χρώμα από ανοιχτό καστανό μέχρι πράσινο ανάλογα με το σημείο του φυτού που τρέφεται. Το βαμβάκι προσβάλλεται από τη δεύτερη γενιά του εντόμου. Ζημιές από προνύμφες της δεύτερης γενιάς εμφανίζονται στα μέσα με τέλη Ιουνίου και συνεχίζονται μέσα στις δυο πρώτες εβδομάδες του Αυγούστου. Η τρίτη γενιά εμφανίζεται προς τα τέλη Ιουλίου με αρχές Αυγούστου και οι ζημιές συνεχίζονται όλο το Σεπτέμβριο από τις προνύμφες της τέταρτης γενιάς.
Συμπτώματα-Ζημία
Είναι ένας από τους σοβαρότερους και σημαντικότερους εχθρούς του βαμβακιού προσβάλλοντας όλα τα μέρη του φυτού. Η πρώτη γενιά του εντόμου σπάνια προκαλεί σοβαρές ζημιές και οι όποιες μικρές ζημιές παρατηρηθούν, συνήθως αναπληρώνονται από τα ίδια τα φυτά. Το βαμβάκι προσβάλλεται αρχικά από τις προνύμφες της δεύτερης γενιάς που εμφανίζονται μέσα με τέλη Ιουλίου με αρχές Αυγούστου, ενώ η προσβολή συνεχίζεται καθ’ όλη την καλλιεργητική περίοδο από τις επόμενες γενιές. Προβολή του φυτού όταν αυτό έχει ολοκληρώσει το βιολογικό του κύκλο και δεν παράγει νέα καρύδια οδηγεί σε πλήρη καταστροφή της παραγωγής. Οι νεοεκκολαπτόμενες προνύμφες κινούνται κυρίως προς τα καρποφόρα όργανα (χτένια , καρύδια ) και δευτερευόντως προς τους βλαστούς και τα φύλλα. Τρέφονται με τα φύλλα και τα άνθη δημιουργώντας τρύπες στην επιφάνειά τους, ενώ στα καρποφόρα όργανα δημιουργούν οπή εισόδου και εγκαθίσταται μέσα σε αυτά. Η αναπτυγμένη προνύμφη προσβάλει μόνο τα καρύδια. Γύρω από τις οπές εισόδου παρατηρούνται καστανοπορτοκαλί απορρίμματα των προνυμφών . Προσβολή των ανθών οδηγεί σε πρόωρη ωρίμανση με αποτέλεσμα να μην σχηματίζονται καρποί, ενώ προσβολή των καρποφόρων οργάνων οδηγεί σε πτώση τους ή αν παραμείνουν στο φυτό τα καρύδια δεν παράγουν ή παράγουν κακής ποιότητας βαμβάκι. Τα προσβεβλημένα καρύδια σαπίζουν από προσβολές μυκήτων υποβαθμίζοντας ακόμη περισσότερο την παραγωγή.
Τρόποι καταπολέμησης
Για να διαβάσετε περισσότερα για τα μέτρα αντιμετώπισης πατήστε ΕΔΩ
Ρόδινο σκουλήκι - Pectinophora gossypiella (Lepidoptera, Gelechiidae)
Περιγραφή-Βιολογικός κύκλος
Το Μάιο τα ενήλικα δραστηριοποιούνται τη νύχτα, συζευγνύονται και τα θηλυκά αποθέτουν 150-400 αυγά μεμονωμένα ή σε μικρές ομάδες συνήθως κοντά ή πάνω στα καρποφόρα όργανα, αλλά και σε όλα τα μέρη του φυτού. Οι νεοεκκολαπτόμενες προνύμφες εμφανίζονται την περίοδο Μάιο-Ιούλιο και προσβάλουν τους ανθοφόρους οφθαλμούς και τα άνθη και τρέφονται με τους ανθήρες, τους στήμονες και την ωοθήκη, ενώ οι μεγαλύτερης ηλικίας προνύμφες προσβάλουν τα νεαρά και ώριμα καρύδια. Οι προνύμφες ολοκληρώνουν την ανάπτυξή τους και στη συνέχεια ανοίγουν οπή εξόδου στα καρύδια και πέφτουν στο έδαφος όπου νυμφώνονται ή εισέρχονται σε διάπαυση. Η 4η γενιά εμφανίζεται τον Οκτώβριο και προσβάλει όψιμες καλλιέργειες. Το έντομο προσαρμόζεται σε διαφορετικές κλιματικές συνθήκες, ενώ σε αντίξοες συνθήκες οι προνύμφες επιβιώνουν για αρκετό καιρό παραμένοντας κρυμμένες στο εσωτερικό των σπόρων.
Συμπτώματα-Ζημία
Οι προνύμφες προσβάλουν τα χτένια και τα καρύδια. Οι προνύμφες προσβάλουν τους ανθοφόρους οφθαλμούς και τα άνθη και τρέφονται με τους ανθήρες, τους στήμονες και την ωοθήκη. Τα προσβεβλημένα χτένια πέφτουν ή τα λουλούδια δεν ανοίγουν και έχουν μορφή ροζέτας (οι προνύμφες ενώνουν τα πέταλα με μετάξινα νήματα). Οι μεγαλύτερης ηλικίας προνύμφες προσβάλουν τα νεαρά και ώριμα καρύδια μετά τα μέσα Ιουλίου. Εισέρχονται στα καρύδια ανοίγοντας οπή αρκετά μικρή ώστε να επουλώνεται και να μη φαίνεται και η προσβολή των καρυδιών φαίνεται μόνο όταν αυτά ανοίξουν. Στο εσωτερικό των καρυδιών οι προνύμφες τρέφονται με τους σπόρους και λερώνουν και χρωματίζουν το βαμβάκι με τα απορρίμματά τους. Όταν ολοκληρώσουν την ανάπτυξή τους ανοίγουν οπή 2mm, εξέρχονται από τα καρύδια και πέφτουν στο έδαφος για να νυμφωθούν. Οι προσβεβλημένοι σπόροι έχουν μειωμένη βλαστική ικανότητα, μικρότερη περιεκτικότητα σε λάδι, ενώ οι ίνες του βαμβακιού έχουν μικρότερο μήκος και λιγότερη αντοχή. Μεγαλύτερη ζημιά στην καλλιέργεια προκαλεί η 3η γενιά την περίοδο Αυγούστου-Σεπτεμβρίου και η 4η την περίοδο από τα τέλη Σεπτεμβρίο ως τον Οκτώβριο για τις όψιμες καλλιέργειες.
Τρόποι καταπολέμησης
Για να διαβάσετε περισσότερα για τα μέτρα αντιμετώπισης πατήστε ΕΔΩ
Τετράνυχος κοινός -Tetranychus urticae (Tetranychus telarius, T. altheae) (Arachnida, Tetranychidae)
Περιγραφή-Βιολογικός κύκλος
Είναι πολύ μικρά αρθρόποδα, αραχνοειδή χαρακτηριζόμενα από την ύπαρξη 4 ζευγαριών ποδιών τόσο στις νύμφες όσο και στα ενήλικα τους, αντί των 3 που έχουν τα έντομα. Τα ενήλικα μόλις που διακρίνονται με γυμνό μάτι, αν και πάντα χρειάζεται για επιβεβαίωση η συνδρομή μεγεθυντικού φακού και έχει πολλές αλληλοεπικαλυπτόμενες γενιές το χρόνο. Γενικά, ο τετράνυχος αφού αναπτύξει πληθυσμούς στη χλωρίδα του εδάφους μεταναστεύει στα φυτά το καλοκαίρι και σε αυτά αναπτύσσει πληθυσμούς ακόμα και όταν μειώνονται αυτοί του κόκκινου τετράνυχου. Εντούτοις μπορεί μέρος του πληθυσμού του να παραμείνει στα φυτά τρεφόμενο στη τρυφερή νεαρή βλάστηση. Έχει ταχεία αναπαραγωγή το καλοκαίρι και νωρίς το φθινόπωρο και προκαλεί συνήθως καλοκαιρινές όψιμες προσβολές.
Συμπτώματα-Ζημία
Δημιουργεί συχνά πρόβλημα σε ποώδη μεγάλης καλλιέργειας περιλαμβανομένου του βαμβακιού, της μηδικής και του ηλίανθου και σε δενδρώδη φυτά, στα οποία διαχειμάζει ή μεταναστεύει νωρίς το καλοκαίρι από ποώδη. Ζημιώνει τα φυτά βασικά με τη μύζηση των φυτικών χυμών από τα κύτταρα του μεσόφυλλου των φύλλων. Με τη μύζηση μειώνεται η χλωροφύλλη και το άζωτο των φύλλων και το φυτό καταπονείται. Με τη πρόοδο της προσβολής μεγάλο μέρος και σύντομα ολόκληρη η κάτω επιφάνεια των φύλλων καλύπτεται από τον άφθονο μετάξινο ιστό του αραχνοειδούς οπότε τα φύλλα δείχνουν έντονα σκονισμένα, ενώ η φωτοσυνθετική ικανότητα τους μειώνεται σημαντικά.
Τρόποι καταπολέμησης
Για να διαβάσετε περισσότερα για τα μέτρα αντιμετώπισης πατήστε ΕΔΩ
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις καλλιέργειες επισκεφθείτε το FarmaLearn, την Ηλεκτρονική Βιβλιοθήκη της Farmacon.
