Προκαλείται από το μύκητα Fusarum oxysporum, ο οποίος εντοπίστηκε πρώτη φορά στην Αυστραλία στα τέλη της δεκαετίας του 1880, αλλά πήρε διαστάσεις επιδημίας το 1950 στο Παναμά, όπου κατέστρεψε 40.000 εκτάρια μπανάνας Gros Michel. Η ασθένεια του Παναμά πλέον απειλεί πολλές καλλιεργήσιμες εκτάσεις παγκοσμίως.
Ποια είναι τα συμπτώματα και τι να προσέξετε;
Τα φύλλα μαραίνονται, δημιουργούν καμπύλη κοντά στο μίσχο και αργότερα τα νεότερα φύλλα πέφτουν και νεκρώνονται. Τα παλαιότερα φύλλα εμφανίζουν κίτρινο χρωματισμό όταν προσβληθούν. Επίσης πάνω και στο εσωτερικό των κολεών των παλιότερων φύλλων εμφανίζονται καστανές λωρίδες και ακολουθεί μεταχρωματισμός του ξυλώματος από κεραμιδί έως και καστανό.
Η είσοδος του μύκητα στη μπανανιά ξεκινά από το έδαφος, από τις ξυλώδεις ρίζες προχωρά στα ξυλώδη αγγεία του ριζώματος και έπειτα στο ψευδοστέλεψος όπου και εγκαθίσταται. Παρατηρείται τοπικά η αλλαγή του χρώματος και καταλήγει στην απόφραξη.
Ο μύκητας διαχειμάζει σε προσβεβλημένα φυτά ως μυκήλιο και στο έδαφος έως και είκοσι έτη. Συνήθως, η διασπορά του μύκητα γίνεται στα ριζώματα του εδάφους. Σπάνιες είναι οι περιπτώσεις διασποράς μέσω του νερού, του εδάφους (με τη μορφή σπορίων) της μηχανικής κατεργασία του εδάφους αλλά και με τον εξοπλισμό που χρησιμοοποιείται στις καλλιεργητικές πρακτικές.
Ο πιο αποτελεσματικός τρόπος αντιμετώπισης ξεκινά από τη κατάλληλη ποικιλία μπανάνας, η οποία χρειάζεται να εμφανίζει ανθεκτικότητα στο παθογόνο. Επίσης, η καλλιέργεια της σε εδάφη απαλλαγμένα από το μύκητα είναι μία σημαντική παράμετρος που θα έπρεπε να εξετάζεται, καθώς και η χρήση πολλαπλασιαστικού υλικού (να παράγεται σε ιστοκαλλιέργεια απαλλαγμένη από το μύκητα).
Τα τελευταία έτη, η βιολογική καταπολέμηση της φουζαρίωσης έχει δώσει ενθαρρυντικά αποτελέσματα. Η καταπολέμηση της μπορεί να περιλαμβάνει εμβολιασμό των φυτών με μη παθογόνα στελέχη του μύκητα Fusarum oxysporum ή τη χρήση ανταγωνιστικών μυκήτων ή βακτηρίων όπως των Trichoderma, Pseudomonas και άλλων. Ωστόσο οι περισσότερες μέθοδοι εφαρμόζονται ακόμη πειραματικά. Επίσης, ένας ακόμη τρόπος είναι η ηλιοαπολύμανση δηλαδή, η ηλιακή θέρμανση του εδάφους μέσω κάλυψης του αγρού με ειδικό πλαστικό το καλοκαίρι, η οποία είναι αποτελεσματική αλλά με υψηλό κόστος.
Πηγή: Φυτοπαθολογία George N.Agrios Εκδόσεις Utopia, 2017 Σελ.535