Γιατί το νερό θεωρείται τόσο σημαντικό για τον πλανήτη και τη γεωργία;

Το νερό είναι η σημαντικότερη χημική ένωση του πλανήτη, απαραίτητη για κάθε έμβιο ον. Αν και το 70% της γης καλύπτεται από νερό, μόλις το 3% είναι κατάλληλο για κατανάλωση, ενώ το μεγαλύτερο μέρος αυτού είναι δεσμευμένο σε παγετώνες, καθιστώντας τους διαθέσιμους πόρους γλυκού νερού εξαιρετικά περιορισμένους.

Ποιοι παράγοντες αυξάνουν την πίεση στους υδατικούς πόρους;

Οι ανάγκες για νερό αυξάνονται συνεχώς και αναμένεται να αυξηθούν κατά 50% μέχρι το 2050, ενώ ήδη το 70% του διαθέσιμου νερού χρησιμοποιείται στον αγροτικό τομέα (FAO, 2017), ο οποίος επιβαρύνει ταυτόχρονα τα νερά με ρύπανση από λιπάσματα και φυτοπροστατευτικά προϊόντα.

Γιατί χρειάζεται η μετάβαση σε νέες μεθόδους άρδευσης;

Η ανάγκη για προστασία των περιορισμένων υδατικών πόρων και η αύξηση της αποδοτικότητας της χρήσης νερού καθιστούν απαραίτητη την υιοθέτηση καινοτόμων και βιώσιμων λύσεων όπως η άρδευση ακριβείας, ώστε να διασφαλιστεί η παραγωγή τροφίμων χωρίς υπερβολική κατανάλωση νερού.

Τι είναι η άρδευση ακριβείας;

Η άρδευση ακριβείας είναι μια τεχνολογία που παρέχει την ακριβή ποσότητα νερού που χρειάζεται μια καλλιέργεια στο σωστό χρονικό σημείο, για να καλύψει τις ανάγκες εξατμισοδιαπνοής και μεταβολισμού της, με σκοπό τη μέγιστη απόδοση με την ελάχιστη δυνατή ποσότητα νερού.

Πώς λειτουργεί η άρδευση ακριβείας;

Η άρδευση ακριβείας χρησιμοποιεί αισθητήρες εδάφους, μετεωρολογικούς σταθμούς και συστήματα IoT για να συλλέγει δεδομένα υγρασίας, θερμοκρασίας και βροχοπτώσεων, ώστε να πραγματοποιείται άρδευση μόνο όταν υπάρχει πραγματική ανάγκη, αντί της παραδοσιακής πρακτικής που βασίζεται σε προκαθορισμένα διαστήματα.

Ποιες είναι οι βασικές διαφορές μεταξύ παραδοσιακής άρδευσης και άρδευσης ακριβείας;

Παραδοσιακή άρδευση:

• Γίνεται σε σταθερά χρονικά διαστήματα χωρίς να λαμβάνονται υπόψη οι καιρικές συνθήκες.

• Συχνά παρατηρείται υπερβολική ή ελλιπής άρδευση.

• Απαιτεί χειροκίνητο άνοιγμα/κλείσιμο βαλβίδων.

• Έχει υψηλότερο κόστος καλλιέργειας και κατανάλωση ενέργειας.

Άρδευση ακριβείας:

• Η άρδευση καθορίζεται από την απαιτούμενη υγρασία του εδάφους.

• Λαμβάνονται υπόψη οι βροχοπτώσεις και η θερμοκρασία.

• Μειώνεται η κατανάλωση νερού και κόστους.

• Μειώνεται η ενέργεια και η εργασία που απαιτούνται.

• Δυνατότητα απομακρυσμένου ελέγχου και αυτοματοποίησης.

Ποια είναι τα οφέλη της άρδευσης ακριβείας;

- Εξοικονόμηση νερού και κόστους.
- Μείωση κατανάλωσης ενέργειας και απαιτούμενης εργασίας.
- Βελτίωση της απόδοσης της καλλιέργειας.
- Μείωση των εισροών λόγω στοχευμένης εφαρμογής.
- Άμεσες ειδοποιήσεις σε περίπτωση βλάβης.
- Διατήρηση άριστης κατάστασης καλλιέργειας καθ’ όλη τη διάρκεια της καλλιεργητικής περιόδου.
- Καλύτερη κατανόηση των αναγκών της καλλιέργειας μέσω συλλογής δεδομένων από αισθητήρες και δορυφόρους.

Υπάρχουν μελέτες που επιβεβαιώνουν την αποτελεσματικότητα της άρδευσης ακριβείας;

Ναι, έρευνα στη Βραζιλία σε καλλιέργεια σόγιας έδειξε ότι η άρδευση ακριβείας μπορεί να αυξήσει την κερδοφορία κατά μέσο όρο 16,4% (φτάνοντας έως και 106,2% σε ορισμένες περιπτώσεις) και να μειώσει την κατανάλωση ενέργειας έως 25,3% (Souza & Rodrigues, 2022). Παρότι πρόκειται για μοντέλο προσομοίωσης, δείχνει τη σημαντική δυναμική της άρδευσης ακριβείας για το μέλλον.

Γιατί η άρδευση ακριβείας αποτελεί ανάγκη και όχι πολυτέλεια σήμερα;

Η άρδευση ακριβείας βοηθά τον σύγχρονο γεωργό να διαχειριστεί αποτελεσματικά το νερό, να μειώσει το περιβαλλοντικό του αποτύπωμα, να εξοικονομήσει ενέργεια και να αυξήσει την παραγωγή του, συμβάλλοντας σε μια βιώσιμη γεωργία που ανταποκρίνεται στις αυξανόμενες ανάγκες τροφής και στις προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής.

Πηγές:

1. Obaideen, K., Yousef, B. A. A., AlMallahi, M. N., Tan, Y. C., Mahmoud, M., Jaber, H., & Ramadan, M. (2022). An overview of smart irrigation systems using IoT. Energy Nexus, 7, 100124. https://doi.org/10.1016/j.nexus.2022.100124

2. Pothula, S., & Singh, A. K. (2022). Precision Irrigation Water Management—Current Status, Scope and Challenges. 18, 372–380.

3. Souza, S. A., & Rodrigues, L. N. (2022). Increased profitability and energy savings potential with the use of precision irrigation. Agricultural Water Management, 270, 107730. https://doi.org/10.1016/j.agwat.2022.107730

4. Water Scarcity | Threats | WWF. (n.d.). World Wildlife Fund. Retrieved 28 September 2022, from https://www.worldwildlife.org/threats/water-scarcity

 5. FAO, 2017. The future of food and agriculture: trends and challenges. Rome, Italy. 〈https://www.fao.org/3/i6583e/i6583e.pdf〉