Ένα από τα βασικότερα βιοκαύσιμα είναι το βιοντίζελ, που χρησιμοποιείται είτε αυτούσιο είτε σε μίγμα με συμβατικό πετρέλαιο και ελαττώνει τους ρύπους των καυσαερίων.
Μια βασική ενεργειακή καλλιέργεια που χρησιμοποιείται για την παραγωγή βιοντίζελ και παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον είναι αυτή της ελαιοκράμβης.
Για να θεωρηθεί το τελικό προϊόν κατάλληλο για να χρησιμοποιηθεί για παραγωγή βιοντίζελ ακολουθούνται συγκεκριμένες καλλιεργητικές πρακτικές και αρχές διαχείρισης όσον αναφορά την εποχή σποράς, την λίπανση, την ωρίμανση και τον αλωνισμό.
Από την στιγμή που ο σπόρος της ελαιοκράμβης συλλέγεται και φτάνει σε μια εργοστασιακή μονάδα, αποθηκεύεται σε σιλό μέχρι να χρησιμοποιηθεί.
Για να παραχθεί βιοντίζελ από το σπόρο της ελαιοκράμβης ακολουθούνται κάποια στάδια επεξεργασίας:
1. Αρχικά στο πρώτο στάδιο ο σπόρος εισέρχεται στην μονάδα του σπορελαιουργείου, όπου από εκεί, μετά από επεξεργασία διαχωρίζεται η ποσότητα λαδιού που υπάρχει στον σπόρο και το υπόλοιπο στερεό κομμάτι (πίτα) που μένει χρησιμοποιείται για ζωοτροφή. Το ακατέργαστο λάδι αποθηκεύεται σε δεξαμενές.
2. Στην συνέχεια στο δεύτερο στάδιο το ακατέργαστο λάδι πηγαίνει στην μονάδα της ραφιναρίας και σε ανάμειξη με χημικά και επεξεργασία, παράγεται το ραφιναρισμένο λάδι και αποθηκεύεται σε δεξαμενές.
3. Σε τρίτο στάδιο το ραφιναρισμένο λαδί εισέρχεται στην μονάδα παραγωγής βιοντίζελ. Μαζί με χημικά αντιδραστήρια που προστίθενται, όπως η μεθανόλη, και ο καταλύτης επεξεργάζονται και καταλήγουν στην παραγωγή του τελικού προϊόντος του βιοντίζελ.
Το βιοντίζελ που παράγεται από φυτικά έλαια όπως και ζωϊκά λίπη με μία διαδικασία που ονομάζεται μετεστεροποίηση, υποκαθιστά το ντίζελ κίνησης και παράγεται από γεωργικές πρώτες ύλες πλούσιες σε έλαια :
► φυτικά σπορέλαια από διάφορες καλλιέργειες,
► ηλιόσπορος,
► βαµβάκι,
► ελαιοκράµβη,
► σόγια,
► καλαµπόκι.
► χρησιµοποιηµένα φυτικά έλαια.
Στην Ευρώπη, µεγαλύτερες χώρες παραγωγής είναι η Γερµανία, η Γαλλία και η Ιταλία και από το φυτό της ελαιοκράµβης παράγεται το κραµβέλαιο, ένα µη βρώσιµο έλαιο αλλά άριστη πρώτη ύλη για την παραγωγή βιοντίζελ.
Επισηµαίνεται ότι στην Ελλάδα σήµερα υπάρχει σηµαντικό δυναµικό καλλιεργειών που µπορούν να διατεθούν για την παραγωγή βιοντίζελ όπου σηµαντικό ρόλο αναµένεται να παίξουν το ηλιέλαιο και το βαµβακέλαιο καθώς και το κραµβέλαιο (όταν υπάρξει συστηµατική εγχώρια καλλιέργεια της ελαιοκράµβης), ενώ το καπνέλαιο και το ντοµατέλαιο αποτελούν πολλά υποσχόµενες εναλλακτικές πρώτες ύλες.
Τα πλεονεκτήματα της χρήσης βιοντίζελ είναι:
► Είναι προϊόν ανανεώσιμων πηγών ενέργειας φυτικών ελαίων, ζωικών λιπών. Είναι καθαρό, μη τοξικό, βιοαποικοδομήσιμο καύσιμο. Έχει μετρηθεί ότι ποσοστό 10% βιοντίζελ μέσα σε πετρελαϊκό ντίζελ, επιτρέπει την βιοαποικοδόμηση 4 φορές γρηγορότερα.
► Δεν περιέχει αρωματικές ενώσεις.
► Έχει πολύ χαμηλές εκπομπές SOx, CO, HC, αιθάλης και PM (δεν περιέχει θείο και έτσι δεν παράγει διοξείδιο του θείου, που είναι υπεύθυνο για την όξινη βροχή). Η καύση του δεν αυξάνει την περιεκτικότητα της ατμόσφαιρας σε CO2 συγκριτικά με τα ορυκτά καύσιμα.
► Έχει παρόμοιες φυσικοχημικές ιδιότητες με το συμβατικό ντίζελ. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί αυτούσιο ή σε μίγματα με αυτό στις ήδη υπάρχουσες πετρελαιομηχανές.
► Έχει μεγαλύτερο σημείο ανάφλεξης, μεγαλύτερο αριθμό κετανίου και καλύτερες λιπαντικές ικανότητες από το συμβατικό ντίζελ.
► Οι ενεργειακές καλλιέργειες απαιτούν χαμηλότερα επίπεδα λίπανσης και μειωμένη χρήση φυτοφαρμάκων, με συνέπεια την προστασία του περιβάλλοντος και της υγείας των αγροτών.
► Επιπλέον η ανάμιξη έως και 10% βιοντίζελ βελτιώνει τις ιδιότητες του καύσιμου χωρίς να απαιτεί καμία μετατροπή στους κινητήρες.
Το μειονέκτημα κυρίως της χρήσης βιοντίζελ είναι:
Ότι η χρήση φυτικών ακατέργαστων ελαίων σαν καύσιμο μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στην μηχανή του αυτοκινήτου, καθώς η καύση τους είναι δύσκολη και αφήνει κατάλοιπα.
ΠΗΓΕΣ
«Ανανεώσιµες Πηγές Ενέργειας: Παραγωγή Ενέργειας από Βιοµάζα – Βιοκαύσιµα»
Ζαχαρίου Ευαγγελία (2011) Παραγωγή βιοντίζελ από ελαιοκράμβη. BSc thesis
University of Helsinki, Department of Agricultural Sciences, Agrotechnology, P.O. Box 28, 00014 University of Helsinki, Finland. A review of production and use of first generation biodiesel in agriculture
