Πώς συνδέεται η κλιματική αλλαγή με την «συμπεριφορά» των μελισσών;
Οι απότομες αλλαγές στις καιρικές συνθήκες και στις θερμοκρασίες διαταράσσουν την ανάπτυξη των πληθυσμών των μελισσών. Η κλιματική αλλαγή επηρεάζει τη κατανομή των φυτών, με αποτέλεσμα να επιδρά στη διαθεσιμότητα του νέκταρ και της γύρης, που είναι ζωτικής σημασίας για τις μέλισσες.
Οι μεταβολές στις θερμοκρασίες έχουν ως αποτέλεσμα την αλλαγή του κύκλου ανθοφορίας των φυτών, παράλληλα μεταβάλλεται ο χρόνος που είναι διαθέσιμη η τροφή για τις μέλισσες. Ακόμη, η μείωση της βιοποικιλότητας των φυτών συμβάλλει αρνητικά καθώς περιορίζονται τα διάφορα είδη τροφής για τη μέλισσα.
Οι υψηλές θερμοκρασίες επιτρέπουν την εξάπλωση παρασίτων που απειλούν τους πληθυσμούς των μελισσών. Επίσης, οι μέλισσες είναι ευάλωτες σε ασθένειες, με αποτέλεσμα να μειώνεται ο πληθυσμός τους. Τα ακραία καιρικά φαινόμενα και οι βροχοπτώσεις εμποδίζουν τη βασίλισσα μέλισσα στο ζευγάρωμα. Η βασίλισσα μέλισσα αποτελεί το θεμέλιο της βιωσιμότητας του μελισσιού, καθώς ο ρόλος της είναι διπλός: αφενός, εκκρίνει χημικά αρώματα που διατηρούν την συνοχή της αποικίας, και αφετέρου, εξασφαλίζει την αναπαραγωγή, με ικανότητα να γεννά πάνω από 1.500 αυγά ημερησίως.
Η κατάσταση αυτή μπορεί να προκαλέσει τη διατάραξη της οικολογικής ισορροπίας και να επηρεάσει αρνητικά τη γεωργική παραγωγή.
Πώς επηρεάζονται τα μελισσοκομικά προϊόντα;
Οι μέλισσες συλλέγουν νέκταρ και γύρη από τα άνθη και παράγουν προϊόντα όπως είναι το μέλι, το κερί μέλισσας, η πρόπολη και ο βασιλικός πολτός. Τα προϊόντα αυτά μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως πηγή τροφής για τους ανθρώπους ενώ παράλληλα διαθέτουν ευεργετικές ιδιότητες για την υγεία των ανθρώπων.
Το μέλι είναι το πιο σημαντικό προϊόν της μέλισσας. Η κλιματική αλλαγή μπορεί να επηρεάσει τη σύνθεση και την ποιότητα του μελιού με την αλλαγή της ανάπτυξης και της σύστασης των φυτών. Τα ακραία καιρικά φαινόμενα και οι ασθένειες των φυτών, επηρεάζουν αρνητικά τη παραγωγή μελιού. Η μειωμένη παραγωγή μελιού επηρεάζει τη διατροφή των μελισσών και προκαλεί το θάνατό τους.
Ελάχιστες επιστημονικές έρευνες έχουν επικεντρωθεί στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην πρόπολη. Η πρόπολη περιέχει πάνω από 900 θρεπτικά συστατικά όπως είναι οι φαινόλες, τα οργανικά οξέα και οι δευτερογενείς μεταβολίτες. Χάρη στη σύνθεσή της, βρίσκει εφαρμογή σε ένα ευρύ φάσμα τομέων, όπως η ιατρική, η φαρμακολογία, η βιομηχανία τροφίμων και καλλυντικών.
Πηγή: “Impacts of climate change on bee and bee products”, Gizem Sonmez Oskay Istanbul University, Devrim Oskay Namık Kemal Üniversitesi, 2024 link