Τα λιπάσματα και η κοπριά εφαρμόζονται συχνά το φθινόπωρο για να βοηθήσουν τις καλλιέργειες να ξεκινήσουν καλά την επόμενη άνοιξη.
Υπάρχει όμως κάποια νέα έρευνα, που δείχνει ότι η πρακτική αυτή μπορεί να μην είναι τόσο παραγωγική όσο οι καλλιεργητές θέλουν να πιστεύουν.
Δύο ερευνητές, οι Martin Chantigny και Claudia Goyer, ασχολήθηκαν με τις βιολογικές διεργασίες που συμβαίνουν στο έδαφος, με σκοπό τη δημιουργία καλύτερων τρόπων χρήσης των απαραίτητων θρεπτικών στοιχείων από τις καλλιέργειες, για τη σωστή ανάπτυξή τους.
Η έρευνά τους έδειξε ότι ο βιολογικός κύκλος θρεπτικών ουσιών συνεχίζει σε θερμοκρασίες χαμηλότερες του μηδενός καθ’όλη τη διάρκεια του χειμώνα, καθώς επίσης ότι η δραστηριότητα του εδάφους κατά τη διάρκεια του χειμώνα επηρεάζει επίσης τα επίπεδα φωσφόρου και άνθρακα τα οποία θα πρέπει να υπάρχουν σε διαθεσιμότητα για την ερχόμενη άνοιξη, για την ανάπτυξη των καλλιεργειών.
Ενώ λοιπόν πιστεύεται πως τίποτα απολύτως δε συμβαίνει στο έδαφος κατά τη διάρκεια του χειμώνα, τελικά, μέχρι το 80% των αερίων του οξειδίου του αζώτου από τη φυσική διάσπαση του φυτικού υλικού, των λιπασμάτων και της κοπριάς από τους μικροοργανισμούς στα χωράφια των αγροτών, παράγονται κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, ιδιαιτέρως κατά την τήξη του χιονιού και του πάγου.
Λόγω αυτών των αερίων εκπομπών, η ποσότητα του αζώτου που είναι τελικά διαθέσιμη στο έδαφος, για την επόμενη άνοιξη, θα μπορούσε να είναι μόλις 10-15% της συνολικής, σύμφωνα με τον Chantigny.
Αναλόγως της περιοχής, τουλάχιστον το ήμισυ του διαθέσιμου αζώτου που εφαρμόζεται το φθινόπωρο γενικά χάνεται, ανεξάρτητα από το είδος της πηγής αζώτου που έχει εφαρμοσθεί, βάσει των λεγομένων του Chantigny.
Το συμπέρασμα είναι ότι το Φθινόπωρο είναι πραγματικά μια πολύ περίπλοκη περίοδος για την εφαρμογή του αζώτου. Φυσικά, πολλοί αγρότες δεν έχουν άλλη επιλογή παρά να εφαρμόσουν τότε τα λιπάσματα στις καλλιέργειές τους, αλλά τώρα γνωρίζουμε ότι ανεξάρτητα από τις κλιματικές συνθήκες, οι απώλειες είναι πιθανόν να είναι υψηλές κατά τη διάρκεια του χειμώνα.
Βάσει αυτής της έρευνας, προτείνεται οι αγρότες που επιλέγουν να εφαρμόσουν λιπάσματα ή κοπριά μετά τη συγκομιδή, ίσως είναι καλύτερα να το καθυστερήσουν για όσο διάστημα μπορούν μέσα στο Φθινόπωρο.
Η εφαρμογή όσο το δυνατόν αργότερα το φθινόπωρο μειώνει το χρονικό διάστημα κατά το οποίο το άζωτο θα παραμείνει στο έδαφος χωρίς καμία πρόσληψη από καμία καλλιέργεια. Μάλλον έτσι αυξάνονται οι πιθανότητες για καλή ανάκτηση του αζώτου την ερχόμενη Άνοιξη.
Νέα μελέτη Brunswick
Η συγκεκριμένη μελέτη αφορά σε καλλιέργειες πατάτας και κριθαριού και επικεντρώνεται στην επίδραση του βάθους χιονιού στις εκπομπές οξειδίου του αζώτου. Αναφέρει ότι η έρευνά έδειξε ότι τα ψυχρότερα εδάφη που έχουν λιγότερη κάλυψη από το χιόνι κατά τη διάρκεια του χειμώνα θα έχουν μεγαλύτερη μικροβιακή δραστηριότητα και ως αποτέλεσμα θα έχουν υψηλότερες εκπομπές.
Τα ευρήματα της έρευνας ήταν το αντίθετο από αυτό που θα περίμενε κάποιος, αφού το χιόνι μπορεί να λειτουργήσει ως μονωτικό κάλυμμα. Επισημαίνεται ότι ενώ τα ψυχρότερα εδάφη με λιγότερη κάλυψη χιονιού συνήθως περιέχουν λιγότερο οξυγόνο και βιώνουν εντονότερους και σε μεγαλύτερα εδαφικά βάθη παγετούς που μπορούν να σκοτώσουν μικροοργανισμούς που απελευθερώνουν τον οργανικό άνθρακα του εδάφους που ευνοεί την απονιτροποίηση, υπάρχει μια τέτοια ποικιλία και αφθονία μικροοργανισμών στο έδαφος που οι υπόλοιποι μικροοργανισμοί θα είναι πολύ ενεργοί, απελευθερώνοντας υποξείδιο του αζώτου (N2O).
Το N2O είναι ένα αέριο θερμοκηπίου και η Goyer πιστεύει ότι με τη μείωση των εκπομπών του αζώτου δεν βοηθά μόνο στην καταπολέμηση της υπερθέρμανσης του πλανήτη, αλλά έχει επίσης ως αποτέλεσμα μειωμένες απώλειες αζώτου που μπορούν να ωφελήσουν τους καλλιεργητές, διατηρώντας περισσότερο άζωτο στο έδαφος για την ανάπτυξη φυτών.
Ένα από τα αποτελέσματα της απονιτροποίησης κατά τη διάρκεια του χειμώνα είναι ότι χάνονται μερικά από τα νιτρικά που θα μπορούσαν να είναι χρήσιμα για τις καλλιέργειες την ερχόμενη άνοιξη.
Θέματα προς συζήτηση
- Η εφαρμογή αζωτούχων λιπασμάτων αργότερα το φθινόπωρο θα μπορούσε να είναι μια πρακτική, αλλά οι εκάστοτε επικρατούσες καιρικές συνθήκες μπορεί να καταστήσουν μια τέτοια όψιμη εφαρμογή, αναποτελεσματική.
- Αν υπάρχει πολύ χιόνι κατά τη διάρκεια του χειμώνα ή πολύ νερό που εισέρχεται στο έδαφος την άνοιξη πριν από την σπορά, μπορεί να χαθεί άζωτο μέσω της έκπλυσης ακόμα κι αν αυτό έχει εφαρμόσθει πολύ αργά.
- Θα μπορούσε να εξεταστεί η εφαρμογή πρόσθετων, ειδικών σκευασμάτων που θα μπορούσαν να μειώσουν τις απώλειες αζώτου και φωσφόρου μετά την εφαρμογή λιπασμάτων και κοπριάς το φθινόπωρο, (π.χ. αναστολείς νιτροποίησης).
- Επιπλέον, διερευνάται το ζήτημα του τρόπου με τον οποίο τα αποθέματα αζώτου του εδάφους ανοργανοποιούνται και απελευθερώνονται την άνοιξη και ο ρόλος τους στην ανάπτυξη των πρώιμων καλλιεργειών.
