Έντομο: Helicoverpa (Heliothis) armigera (Lepidoptera , Noctuidae )

Περιγραφή - Βιολογικός κύκλος

Το ενήλικο έχει μήκος 2cm και άνοιγμα πτερύγων περίπου 40mm και χρώμα κιτρινωπό με ρόδινες ανταύγειες. Οι πρόσθιες πτέρυγες φέρουν στο άκρο τους μια καστανή λωρίδα και προς το μέσο από μια καστανή κηλίδα . Τα αυγά είναι σφαιρικά, πεπλατυσμένα στη βάση και φέρουν χαρακτηριστικές ραβδώσεις. Αρχικά έχουν χρώμα λευκό, αργότερα σκουραίνουν και τελικά γίνονται σκούρο καφέ. Η προνύμφη έχει χρώμα από ανοιχτό καστανό μέχρι πράσινο ανάλογα με το σημείο του φυτού που τρέφεται. Πλευρικά φέρει μια ανοιχτόχρωμη ελικοειδή γραμμή με μια σειρά στιγμάτων . Στην πλήρη ανάπτυξη φτάνει σε μέγεθος 30-40mm.

Η νύμφη έχει μέγεθος 14-18mm και καφέ χρώμα. Διαχειμάζει σαν νύμφη σε κελί που δημιουργεί μέσα στο έδαφος σε βάθος 8-10cm και στην Ελλάδα ολοκληρώνει 4 γενιές.

1η γενιά

Τα τέλεια της πρώτης γενιάς εμφανίζονται τέλη Απριλίου αρχές Μαΐου, δραστηριοποιούνται κατά τι σούρουπο, συζευγνύονται και κάθε θηλυκό γεννάει ένα μεγάλο αριθμό αυγών (700- 1500) που τα τοποθετεί μεμονωμένα ή ανά 2-3, στα φύλλα, στους βλαστούς, στα άνθη ή στους μίσχους των φύλλων άλλων καλλιεργειών (π.χ. αραβόσιτος, μηδική).

2η γενιά

Το βαμβάκι προσβάλλεται από τη δεύτερη γενιά του εντόμου.

Ζημιές από προνύμφες της δεύτερης γενιάς εμφανίζονται στα μέσα με τέλη Ιουνίου και συνεχίζονται μέσα στις δυο πρώτες εβδομάδες του Αυγούστου.

3η γενιά

Η τρίτη γενιά εμφανίζεται προς τα τέλη Ιουλίου με αρχές Αυγούστου και οι ζημιές συνεχίζονται όλο το Σεπτέμβριο από τις προνύμφες της τέταρτης γενιάς.

Οι προνύμφες γεννιούνται μετά από ένα διάστημα επώασης που ποικίλλει από 3 ημέρες έως 12-14 ημέρες, ανάλογα με τις συνθήκες του περιβάλλοντος και ωριμάζουν, μετά από 5-6 στάδια ανάπτυξης, σε 11-15 ημέρες σε θερμοκρασίες μεταξύ 25-30°C.

Ο κύκλος ανάπτυξης του εντόμου επηρεάζεται έντονα από τις συνθήκες περιβάλλοντος. Στις πιο ευνοϊκές συνθήκες ολοκληρώνεται συνήθως σε 35-40 ημέρες.

Συμπτώματα-Ζημία

Είναι ένας από τους σοβαρότερους και σημαντικότερους εχθρούς του βαμβακιού προσβάλλοντας όλα τα μέρη του φυτού.

Το βαμβάκι προσβάλλεται αρχικά από τις προνύμφες της δεύτερης γενιάς που εμφανίζονται μέσα με τέλη Ιουλίου με αρχές Αυγούστου, ενώ η προσβολή συνεχίζεται καθ’ όλη την καλλιεργητική περίοδο από τις επόμενες γενιές. Η ένταση και η έκταση της προσβολής εξαρτώνται από το στάδιο ανάπτυξης των φυτών.

Προσβολή του φυτού όταν αυτό έχει ολοκληρώσει το βιολογικό του κύκλο και δεν παράγει νέα καρύδια οδηγεί σε πλήρη καταστροφή της παραγωγής.

Οι νεοεκκολαπτόμενες προνύμφες κινούνται κυρίως προς τα καρποφόρα όργανα (χτένια , καρύδια ) και δευτερευόντως προς τους βλαστούς και τα φύλλα. Τρέφονται με τα φύλλα και τα άνθη δημιουργώντας τρύπες στην επιφάνειά τους, ενώ στα καρποφόρα όργανα δημιουργούν οπή εισόδου και εγκαθίσταται μέσα σε αυτά. Η αναπτυγμένη προνύμφη προσβάλει μόνο τα καρύδια. Γύρω από τις οπές εισόδου παρατηρούνται καστανοπορτοκαλί απορρίμματα των προνυμφών.

Προσβολή των άνθεων οδηγεί σε πρόωρη ωρίμανση με αποτέλεσμα να μην σχηματίζονται καρποί, ενώ προσβολή των καρποφόρων οργάνων οδηγεί σε πτώση τους ή αν παραμείνουν στο φυτό τα καρύδια δεν παράγουν ή παράγουν κακής ποιότητας βαμβάκι.

Τα προσβεβλημένα καρύδια σαπίζουν από προσβολές μυκήτων υποβαθμίζοντας ακόμη περισσότερο την παραγωγή. Μια προνύμφη μπορεί να προσβάλει περισσότερα από ένα καρποφόρα όργανα αυξάνοντας το ποσοστό της ζημιάς.

Παρακολούθηση

Η παρακολούθηση του εντόμου στο χωράφι γίνεται με τοποθέτηση φερομονικών παγίδων για έλεγχο της εμφάνισης των ενηλίκων από τα τέλη Μαΐου ως τις αρχές του Ιουνίου σε συνδιασμό με επιτόπιους ελέγχους στο χωράφι ανά 2-3 μέρες.

Επιλέγονται συνεχόμενα 100 φυτά διαγώνια στον αγρό και ελέγχονται για τυχόν συμπτώματα. Σε φυτείες μικρότερες των 10 στρεμμάτων έλεγχος σε τουλάχιστον 5 σημεία, ενώ σε φυτείες μεγαλύτερες των 50 στρεμμάτων έλεγχος σε 20 τουλάχιστον σημεία.

Τρόποι καταπολέμησης

Όριο ανεκτής πυκνότητας: 1 σκουλήκι/μέτρο ή 5% προσβολή των καρποφόρων οργάνων ή 6 προνύμφες ανά 100 φυτά.

Προσοχή θα πρέπει να δίνεται στην εναλλαγή των εφαρμοζόμενων εντομοκτόνων διαφορετικής δραστικής ουσίας προς αποφυγή ανθεκτικότητας του εντόμου.

Καλλιεργητικά μέτρα

► Απομάκρυνση, καταστροφή φυτικών υπολειμμάτων

► Καταπολέμηση ζιζανίων

► Βαθιές αρόσεις το χειμώνα ή νωρίς την άνοιξη σε βάθος 20-25cm για καταστροφή των νυμφών

► Πρώιμη σπορά

► Εφαρμογή ισορροπημένης άρδευσης και λίπανσης

► Χρήση αποφυλλωτικών για επιτάχυνση της ωρίμανσης

► Αποφυγή καλλιέργειας βαμβακιού κοντά σε άλλους ξενιστές του εντόμου

► Χρήση φερονομικών παγίδων για παρακολούθηση πληθυσμού

► Προστασία των φυσικών εχθρών του εντόμου

ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ ΟΛΑ ΤΑ ΕΓΚΕΚΡΙΜΕΝΑ ΣΚΕΥΑΣΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ

FARMABASE

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την καλλιέργεια της Αμπέλου και άλλες καλλιέργειες επισκεφθείτε το FarmaLearn, την Ηλεκτρονική Βιβλιοθήκη της Farmacon.

Με κείμενα φυτοπροστασίας, θρέψης/λίπανσης, ψηφιακές φωτογραφίες και οδηγίες εγκατάστασης και διαχείρισης καλλιεργειών βήμα-βήμα.