Τα τελευταία χρόνια πολλοί ειδικοί ασχολούνται με την εύρεση καινοτόμων στρατηγικών που έχουν ως στόχο τη μείωση της χρήσης νερού και την ορθολογικότερη διαχειρισή του. Οι στρατηγικές αυτές βασίζονται κυρίως στην άμμεση και έμμεση παραγωγικότητα του νερού.

Οι στρατηγικές που έχουν ως στόχο την άμεση εξοικονόμηση νερού μέσω της άρδευσης είναι:

► η συμπληρωματική άρδευση,

► η ελλειματική άρδευση,

► η άρδευση ακριβείας,

► η συγκομιδή νερού βροχής.

Έμμεσες στρατηγικές εξοικονόμησης υδάτων είναι αυτές της διαχείρισης καλλιέργειας και της διαχείρισης του εδάφους. Με αυτόν τον τρόπο μπορεί να αυξηθεί η παραγωγικότητα του νερού, κυρίως σε περιοχές με έλλειψη σε υδατικά αποθέματα μέσω της καλλιέργειας των φυτών και της εδαφολογικής διαχείρισης.

Προτείνονται βέλτιστες πρακτικές εξοικονόμησης νερού  τόσο στην ξηρική γεωργία όσο και στην αρδευόμενη όπως:

► Επιλογή καλλιεργειών που επηρεάζονται λιγότερο από την έλλειψη νερού.

► Διαχείριση καλλιεργειών για την αντιμετώπιση της λειψυνδρίας όπως επιλογή καλλιεργειών λαμβάνοντας υπόψη τις εποχιακές βροχοπτώσεις, χρήση καλλιεργειών μικρού κύκλου, συμπληρωματική άρδευση σε κρίσιμα στάδια ανάπτυξης των καλλιεργειών.

► Διαχείριση εδάφους για την αντιμετώπιση της λειψυνδρίας όπως τεχνικές παρακράτησης νερού στην επιφάνεια του εδάφους και ελέγχου απορροής, αύξησης ποσοστών διήθησης του εδάφους και αύξηση της ικανότητας αποθήκευσης του νερού.

► Κατάλληλη επιλογή και χρήση των συστημάτων άρδευσης, τόσο των επιφανειακών συστημάτων άρδευσης όσο και συστημάτων άρδευσης με καταιονισμό.

► Υιοθέτηση στρατηγικών προγραμματισμού των αρδευτικών συστημάτων με σκοπό τη βελτιστοποίηση των χρόνων άρδευσης και του όγκου νερού με παράλληλα οικονομικά και περιβαλλοντικά οφέλη.

Για τις άνυδρες και ημιάνυδρες περιοχές προτείνεται η χρήση μη συμβατικών υδατικών πόρων όπως η χρήση αφαλατωμένου νερού, συλλογή βρόχινου νερού και χρήση αστικών λυμάτων.

Επίσης στο πλαίσιο ευρωπαικών έργων και συγκεκριμένα στην (Ευρωπαική Εδαφική Συνεργασία Ελλάδας – Βουλγαρίας 2007-2013), εφαρμόστηκε μία νέα μέθοδος γεωργικής πρακτικής που ονομάζεται <<Γεωργία Μειωμένων Εισροών>>.

Η εφαρμογή της <<Γεωργίας Μειωμένων Εισροών>>

πραγματοποιείται  μέσω της καθοδηγούμενης άσκησης  των γεωργικών δραστηριοτήτων (λίπανσης, άρδευσης και φυτοπροστασίας)  και οδηγεί στη μείωση των επιπτώσεων της γεωργίας στο περιβάλλον και στη μεγιστοποίηση της παραγωγικότητας και ανταγωνιστικότητας των γεωργικών εκμεταλλεύσεων. Τα αποτελέσματα της εφαρμογής αυτών των πρακτικών έδειξε εξοικονόμηση αρδευόμενης ποσότητας νερού κατά 60%.

Βέλτιστες πρακτικές εξοικονόμησης αρδευτικού νερού

► Αναδιαρθρώσεις καλλιεργειών

► Διαχείριση καλλιεργειών για την αντιμετώπιση της λειψυδρίας

► Διαχείριση εδάφους για την αντιμετώπιση της λειψυδρίας

► Αντικατάσταση και κατάλληλη επιλογή και χρήση συστημάτων άρδευσης

► Υιοθέτηση στρατηγικών προγραμματισμού των αρδευτικών συστημάτων με σκοπό τη βελτιστοποίηση των χρόνων άρδευσης και του όγκου νερού (ορθολογική άρδευση καλλιεργειών).

► Χρήση μη συμβατικών υδατικών πόρων για άνυδρες και ημιάνυδρες περιοχές

► Ογκομετρική μέτρηση της χρήσης νερού

► Επιτόπιος έλεγχος άρδευσης

► Εφαρμογή γεωργίας ακριβείας

► Εκπαίδευση των αγροτών σε θέματα ορθολογικής χρήσης νερού

► Έλεγχος και αδειοδότηση γεωτρήσεων

► Εφαρμογή δίκαιης τιμολογιακής πολιτικής

► Κατασκευή αρδευτικών δικτύων

ΠΗΓΕΣ

Λυκοστράτης, Α. (2021). Βέλτιστες πολιτικές και στρατηγικές εξοικονόμησης νερού στον αγροτικό τομέα.

Τίτλος έργου: Best water Use