Η αναπνοή συντελεί στη μείωση των αποθηκευμένων θρεπτικών στοιχείων του προϊόντος μετά τη συγκομιδή. Αποτελεί προϋπόθεση για να ολοκληρωθεί η ωρίμανση των καρπών. Σε γενικά πλαίσια οι μετασυλλεκτικοί χειρισμοί στοχεύουν στο περιορισμό του ρυθμού της αναπνοής με σκοπό να μειώσουν τις απώλειες των αποθηκευμένων θρεπτικών στοιχείων των καρπών, χωρίς όμως να επηρεάζουν τις διαδικασίες που συντελούν στην ωρίμανση του καρπού.
Από τι εξαρτάται ο ρυθμός αναπνοής;
1. τη θερμοκρασία, η αύξηση της συνεπάγεται και αύξηση του ρυθμού αναπνοής αλλά σε πολλούς καρπούς (π.χ. τομάτα) οι χαμηλές θερμοκρασίες μπορεί να προκαλέσουν κρυοτραυματισμούς. Οι κρυοτραυματισμοί παρατηρούνται σε φρούτα όπως είναι το πεπόνι, το μήλο κλπ.
2. τη συγκέντρωση CO2 στην ατμόσφαιρα, ο ρυθμός αναπνοής μειώνεται σε χαμηλές συγκεντρώσεις Ο2 ή υψηλές συγκεντρώσεις CO2. Παράλληλα οι υψηλές συγκεντρώσεις CO2 μπορεί να είναι τοξικές (π.χ. καφέτιασμα του μαρουλιού)
3. το είδος του καρπού, οι καρποί διακρίνονται στους κλιμακτηριακούς όπου παρατηρείται χαρακτηριστική αύξηση του ρυθμού αναπνοής και στους μη κλιμακτηριακούς όπου δεν ολοκληρώνουν την ωρίμανση μετά τη συγκομιδή, επομένως πρέπει να συγκομιστούν στα στάδιο της εμπορικής ωριμότητας. Η φυσιολογική ωριμότητα διαφέρει ως προς το στάδιο συγκομιδής από την εμπορική ωριμότητα. Οι κλιμακτηριακοί καρποί μπορούν να συγκομιστούν στη φυσιολογική ωριμότητα και να αποθηκευτούν για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
4. την ύπαρξη τραυματισμών στο καρπό, χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι οι μηχανικοί τραυματισμοί.
5. το αιθυλένιο, παράγεται από όλα τα φυτά και η δράση του είναι ανεπιθύμητη στους μη κλιμακτηριακούς καρπούς.
Οι κυριότερες φυσιολογικές επιδράσεις του αιθυλενίου σχετίζονται με:
1. την υποκίνηση της ωρίμανσηςτων καρπών,
2. την αύξηση αναπνευστικής δραστηριότηταςτων ωριμαζόντων καρπών,
3. την αποκόλληση φυτικών οργάνων (ανθέων, φύλλων και καρπών),
4. τη παρεμπόδιση έκπτυξης φύλλων,
5. τη μείωση επιμήκυνσης βλαστών,
6. την αναστολή του λήθαργου των σπερμάτων και των οφθαλμών,
7. την έναρξη άνθισης κ.α.
Πηγή: Γ. Καραπάνος Εργαστήριο Κηπευτικών Καλλιεργειών, Ανώτατη Γεωπονική Σχολή Αθηνών
