Η διάρκεια ζωής τους εξαρτάται από το είδος του λαχανικού και το μέρος του φυτού που συγκομίζεται καθώς και τους χειρισμούς πριν και μετά τη συγκομιδή.
Ποιοι μπορεί να είναι οι μετασυλλεκτικοί χειρισμοί των λαχανικών;
Οι μετασυλλεκτικοί χειρισμοί έχουν σα σκοπό να διατηρήσουν τη ποιότητα του λαχανικού από τη συγκομιδή μέχρι και τη κατανάλωση. Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι τα παρακάτω:
Σημαντικό ρόλο διαδραματίζει το στάδιο ωρίμανσης κατά το οποίο πραγματοποιείται η συγκομιδή. Τα λαχανικά που συγκομίζονται θα πρέπει να είναι καθαρά απαλλαγμένα από υπολείμματα φυτοφάρμακών καθώς και χωρίς τραύματα και σήψεις. Έπειτα ακολουθεί η διαλογή και η κατάταξη σε κατηγορίες με βάση το μέγεθος και τη ποιότητα τους. Καλό είναι να απομακρύνονται τα μη εμπορεύσιμα προϊόντα.
Η διαλογή πραγματοποιείται με βάση το χρώμα, το μέγεθος ή τη διάμετρο. Μπορεί να γίνει με τα χέρια ή με μηχανικό τρόπο, ανάλογα με το είδος, το μέγεθος της επιχείρησης και το τελικό προορισμό του προϊόντος. Η μεταφορά του προϊόντος κατά τη διαλογή γίνεται είτε με κινούμενο ιμάντα είτε με περιστρεφόμενους κυλίνδρους. Απαραίτητη είναι η αποφυγή τραυματισμών στο προϊόν κατά τη μηχανική διαλογή.
Σε κάποια κηπευτικά μετά τη διαλογή τους ακολουθεί η επικάλυψη με προστατευτικό κερί ή πλαστικό ώστε να ρυθμιστεί η απώλεια νερού και να μην επέλθει η μάρανση του φυτού. Επίσης, η επικάλυψη με κερί δημιουργεί μία γυαλάδα στο προϊόν η οποία είναι ελκυστική προς τους καταναλωτές. Λαχανικά όπως είναι τα αγγούρια καλύπτονται συνήθως με πλαστικό ενώ οι πιπεριές κα οι μελιτζάνες με κερί.
Ποια συσκευασία συντελεί στη καλύτερη συντήρηση των προϊόντων;
Η συσκευασία για την συντήρηση των κηπευτικών εξαρτάται από το είδος του προϊόντος, το πώς θα μεταφερθεί στα σημεία πώλησης και τις απαιτήσεις των πελατών.
Οι πιο συνιθισμένες συσκευασίες είναι:
- Δικτυωτά σακιά από ίνες πλαστικού, λιναριού ή βαμβακιού και πλαστικές διάτρητες σακούλες, που συνήθως χρησιμοποιούνται σαν μία οικονομική λύση αλλά δεν παρέχουν ικανοποιητική προστασία σε λαχανικά όπως καρότα, πατάτες κλπ.
- Χαρτοκιβώτια, μπορεί να είναι απλού ή διπλού τύπου με ή χωρίς εσωτερικά χωρίσματα για καλύτερη προστασία κυρίως σε λαχανικά που έχουν ήδη υποστεί διαδικασία πρόψυξης.
- Τελάρα και ξύλινα κιβώτια, συνήθως γίνεται χρήση τους κατά τη μεταφορά από τον αγρό ή θερμοκήπιο στο συσκευαστήριο, αλλά θα πρέπει να πλένονται μεταξύ των χρήσεων τους.
- Ατομική μικροσυσκευασία, αυξάνει την αξία προϊόντος και προορίζεται για υπεραγορές (supermarket), παρέχεται μεγάλη προστασία στο προϊόν.
Πώς να ξεκινήσει ο παραγωγός τη μικροσυσκευασία;
Η μικροσυσκευασία απαιτεί κάποιο κόστος για να εφαρμοστεί αλλά ταυτόχρονα συμβάλλει στη καλύτερη εξωτερική εμφάνιση και στην αποφυγή τραυματισμών κατά τη μεταφορά.
Για την υλοποίηση της μικροσυσκευασίας μπορούν να χρησιμοποιηθούν κατάλληλες πλαστικές μεμβράνες – φιλμς και δίσκοι (από πλαστικό ή χαρτόνι) τα οποία επιτρέπουν στο προϊόν να αναπνέει (καλό θα ήταν να υπάρχουν μικρά ανοίγματα στα φιλμ για την ανταλλαγή των αερίων και την απομάκρυνση της θερμότητας).
Αμέσως μετά έρχεται η τυποποίηση και ο ποιοτικός έλεγχος των προϊόντων, ο οποίος πραγματοποιείται με βάση τη κείμενη νομοθεσία και τις απαιτήσεις των πελατών.
Ποιοι είναι οι παράγοντες που επηρεάζουν τη διάρκεια ζωής των λαχανικών;
Οι εσωτερικοί παράγοντες του φυτικού οργάνου που επηρεάζουν το ρυθμό γήρανσης και απώλειας της ποιότητάς του είναι:
1. Αναπνοή
2. Διαπνοή - απώλεια νερού
3. Κρυοτραυματισμοί
4. Μηχανικοί τραυματισμοί
5. Αιθυλένιο
Πηγή: Γ. Καραπάνος Εργαστήριο Κηπευτικών Καλλιεργειών, Ανώτατη Γεωπονική Σχολή Αθηνών
