Οι συστάσεις λίπανσης σχετίζονται µε τα βλαστικά στάδια των δένδρων και µε τη χρονική περίοδο του έτους και πλαισιώνονται µε πίνακες και εικόνες τροφοπενιών θρεπτικών στοιχείων για να είναι κατανοητά από τους παραγωγούς.
α) Κατά την εγκατάσταση του οπωρώνα.
Πριν από τη φύτευση των δενδρυλλίων είναι σκόπιµη η ενσωµάτωση µε όργωµα στο έδαφος οργανικής ουσίας (κοπριά), φωσφορικών και καλιούχων λιπασµάτων. Η ποσότητα φωσφόρου και καλίου θα εξαρτηθεί από τα αποτελέσµατα της ανάλυσης του εδάφους.
Ενδεικτικά, η ενσωµάτωση στο έδαφος 25-40 κιλών Ρ2O5/στρέµµα και 10-28 κιλών Κ2O/στρέµµα πριν από τη φύτευση των δενδρυλλίων τα εφοδιάζει τα πρώτα χρόνια. Αναφορικά µε την προσθήκη οργανικής ουσίας, συστήνεται η χορήγηση 2-3 τόνων ‘χωνεµένης’ κοπριάς ανά στρέµµα κάθε 2-3 έτη στα τέλη του φθινοπώρου µε αρχές του χειµώνα.
Εναλλακτικά, µπορεί να γίνει εγκατάσταση φυτών χλωρής λίπανσης το φθινόπωρο και ενσωµάτωσή τους στο έδαφος την άνοιξη.
β) Νεαρά δένδρα
Η ποσότητα της αζωτούχου λίπανσης µεταβάλλεται ανάλογα µε την ηλικία (πίνακας 3), καθώς και µε το µήκος της ετήσιας βλάστησης. Στα νεαρά δένδρα χορηγείται κυρίως η νιτρική µορφή του αζώτου. Προτιµάται η κατευθυνόµενη εφαρµογή µε το χέρι, σύµφωνα µε τα παρακάτω.
| Πίνακας 3. Eνδεικτική λίπανση νεαρών δενδρυλλίων µηλιάς | |||
| Ηλικία |
Προσθήκη Ν (κιλά/στρέμμα) |
Προσθήκη P2O5* (κιλά/στρέμμα) |
Προσθήκη K2O* (κιλά/στρέμμα) |
| 1 | 2,4 | 1 | - |
| 2 | 2,4 | 1 | 3 |
| 3 | 4,8 | 1 | 6 |
| 4 | 7,2 | 2 | 6 |
| 5 | 9,8 | 2 | 12 |
Αχλαδιά µέχρι το 5ο έτος (µέχρι την έναρξη της πλήρους καρποφορίας) Κατά µέσο όρο χορηγούνται 1,68-2,8 κιλά Ν/στρέµµα
|
*Στις συστάσεις λίπανσης που ακολουθούν, ο φώσφορος και το κάλιο εκφράζονται στη µορφή των οξειδίων για διευκόλυνση των παραγωγών καθώς αυτά τα στοιχεία αναγράφονται µε αυτή τη µορφή στους σάκους των λιπασµάτων. |
Ενδεικτική λίπανση σε παραγωγικά δένδρα µηλιάς - αχλαδιάς
Σε περιπτώσεις διαπιστωµένης έλλειψης µπορεί να πραγµατοποιηθεί και µετασυλλεκτική χορήγηση Κ. Η ουρία µπορεί να εφαρµοστεί και µε ψεκασµό το φθινόπωρο εφόσον τα φύλλα είναι µεταβολικά ενεργά και πριν αρχίσει η πτώση τους σε δόση 4-5%. Συµβάλλει στην καλή καρπόδεση (την επόµενη χρονιά) και στην αντιµετώπιση του µύκητα του ‘φουζικλαδίου’.
Η σχέση Ν/Κ στα φύλλα πρέπει να είναι κοντά στο 1,25/1, ενώ η αντίστοιχη Κ+Mg/Ca στους καρπούς πρέπει να βρίσκεται γύρω στο 20 και πάντως όχι µεγαλύτερη από 25. Η τελευταία αυτή σχέση είναι καθοριστική για την εκδήλωση στα µήλα της ανωµαλίας της φυσιολογίας «πικρή κηλίδωση».
*Το είδος του αζωτούχου λιπάσµατος θα επιλεγεί µε βάση την ανάλυση του εδάφους. Το pΗ του εδάφους καθορίζει τη χρήση όξινων ή αλκαλικών λιπασµάτων.
Άλλα στοιχεία
Το ασβέστιο έχει µεγάλη σηµασία στην ποιότητα και τη συντηρησιµότητα των µήλων. Αντιµετώπιση της έλλειψής του γίνεται µε ψεκασµούς των δένδρων µε σκευάσµατα ασβεστίου (χλωριούχο, νιτρικό, χηλικό κ.α). Οι ψεκασµοί ξεκινούν από το στάδιο του µικρού καρπιδίου και συνεχίζονται µέχρι και πριν από τη συγκοµιδή για 5-8 φορές συνολικά.
Αναφορικά µε το µαγνήσιο συνιστάται η χορήγηση 6-8 µονάδων µαγνησίου (κιλά MgO/στρέµµα) κυρίως σε όξινα εδάφη και εκεί όπου η σχέση ασβέστιο/µαγνήσιο στο έδαφος είναι πολύ υψηλή.
Στο έδαφος εφαρµογή λιπασµάτων ψευδαργύρου, µπορεί να γίνει µόνο σε όξινα εδάφη. Πολύ συχνή είναι η εµφάνιση τροφοπενίας ψευδαργύρου η οποία διορθώνεται κυρίως µε διαφυλλικούς ψεκασµούς την άνοιξη µε χηλικές ή άλλες µορφές. Ο θειϊκός ψευδάργυρος εφαρµόζεται τον χειµώνα πριν από τη διόγκωση των οφθαλµών σε συγκέντρωση 5%. Για αποφυγή φυτοτοξικότητας ο ψεκασµός πρέπει να απέχει 15 ηµέρες τουλάχιστον µετά από κλάδευµα και 1 µήνα πριν ή µετά από ψεκασµό µε χειµερινούς πολτούς.
Το µαγγάνιο χορηγείται το χειµώνα µε ψεκασµό ως θειϊκό µαγγάνιο σε συγκέντρωση 2-3 % ή πραγµατοποιείται διαφυλλικός ψεκασµός µε χηλικές µορφές την περίοδο της έντονης βλάστησης την άνοιξη ή γίνεται ενσωµάτωση *Το είδος του αζωτούχου λιπάσµατος θα επιλεγεί µε βάση την ανάλυση του εδάφους. Το pΗ του εδάφους καθορίζει τη χρήση όξινων ή αλκαλικών λιπασµάτων. 11 στο έδαφος περίπου 50 gr θειϊκού µαγγανίου/δέντρο το χειµώνα.
Ο χηλικός σίδηρος εφαρµόζεται νωρίς την άνοιξη σε δένδρα µε χλώρωση σιδήρου σύµφωνα µε τις οδηγίες του παρασκευαστή. Για την αντιµετώπιση της έλλειψης βορίου ενσωµατώνονται από 50 έως 120 gr βόρακα/δέντρο, ανάλογα µε το µέγεθος και την ηλικία του. Τα διαφυλλικά σκευάσµατα βορίου εφαρµόζονται σε 1 έως 2 ψεκασµούς πριν και µετά από την άνθηση σύµφωνα µε τις οδηγίες του παρασκευαστή. Εφόσον δεν επιτευχθεί η επιθυµητή συγκέντρωση βορίου στα φύλλα, συνιστάται ψεκασµός το φθινόπωρο µε συγκέντρωση βόρακα 0,3%, ένα µήνα πριν από την έναρξη πτώσης των φύλλων.
Για την αντιµετώπιση της έλλειψης βορίου ενσωµατώνονται από 50 έως 120 gr βόρακα/δέντρο, ανάλογα µε το µέγεθος και την ηλικία του. Τα διαφυλλικά σκευάσµατα βορίου εφαρµόζονται σε 1 έως 2 ψεκασµούς πριν και µετά από την άνθηση σύµφωνα µε τις οδηγίες του παρασκευαστή. Εφόσον δεν επιτευχθεί η επιθυµητή συγκέντρωση βορίου στα φύλλα, συνιστάται ψεκασµός το φθινόπωρο µε συγκέντρωση βόρακα 0,3%, ένα µήνα πριν από την έναρξη πτώσης των φύλλων.
Πηγή: Ινστιτούτο Γενετικής Βελτίωσης & Γυτογενετικών Πόρων - Τμήμα Φυλλοβόλων οπωροφόρων δένδρων Νάουσας
