Τα κύρια θρεπτικά στοιχεία είναι τα μακροστοιχεία Κάλιο, Φώσφορος, Άζωτο, Θείο καθώς επίσης και τα μικροστοιχεία Βόριο, Σίδηρος, Ψευδάργυρος, Μαγγάνιο.

Κρίσιμα θρεπτικά στοιχεία:

• Μακροθρεπτικά:

Κατά πρώτο λόγο Κάλιο (K), Φώσφορος (P), Άζωτο (N), Θείο (S), και κατά δεύτερο Μαγνήσιο (Mg), Ασβέστιο (Ca).

• Ιχνοστοιχεία:

Κατά πρώτο λόγο Βόριο (B), Σίδηρος (Fe), Ψευδάργυρος (Zn), Μαγγάνιο (Mn) και κατά δεύτερο Μολυβδαίνιο (Mo), Χαλκός (Cu), Κοβάλτιο (Co).

Κύρια μακροθρεπτικά:

Άζωτο

Το άζωτο είναι σημαντικό στοιχείο για τη βιοσύνθεση ζωτικών ουσιών και τα φυτά κατά κανόνα αντιδρούν θεαματικά στη χορήγηση του με αύξηση του ρυθμού ανάπτυξης, αλλά και σημαντική αύξηση της απόδοσης τους κυρίως λόγω αύξησης του αριθμού των καρυδιών και κατά δεύτερο λόγο λόγω αύξησης του βάρους τους.

Αυξάνει το ύψος των φυτών, την φυλλική επιφάνεια, τον αριθµό των πλάγιων διακλαδώσεων, χτενιών, ανθέων και καρυδιών, το βάρος των σπόρων και των ινών και επομένως το βάρος των καρυδιών. Απαραίτητο για καλή και γρήγορη ανάπτυξη των φυτών, πλούσια βλαστική ανάπτυξη, μεγάλο αριθμό καρποφόρων βλαστών, επιμήκυνση της περιόδου καρποφορίας και εξασφάλιση μεγάλου ύψους παραγωγής. Η συμβολή του αφορά κυρίως το ύψος παραγωγής και λιγότερο τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της ίνας αλλά συμβάλει θετικά κατά πρώτο λόγω στο βάρος και κατά δεύτερο στη καλή αντοχή και την εκατοστιαία αναλογία ινών.

Εντούτοις τα αποτελέσματα της έρευνας σχετικά με το μήκος της ίνας και την εκατοστιαία αναλογία ινών σε πολλές περιπτώσεις ήταν αντιφατικά. Ιδιαίτερα το Ν στα πρώτα στάδια συντελεί στην καλή και γρήγορη ανάπτυξη του φυτού αφού προκαλεί ένταση της φωτοσυνθετικής δραστηριότητας. Υπερβολή όμως στην εισροή Ν (μικρή αναλογία C/N) ευνοεί τη βλαστομανία σε βάρος της καρποφορίας, τη παραγωγή εύχυμης βλάστησης ευαίσθητη σε προσβολές από έντομα και παθογόνα, οδηγεί σε οψίμιση της ωρίμανσης καρυδιών και επομένως και ινών και μειώνει την εκατοστιαία αναλογία ινών στο σύσπορο βαμβάκι.

Οι ανάγκες σε άζωτο εξαρτώνται κυρίως από το ύψος της αναμενόμενης παραγωγής. Είναι κρίσιμη η χορήγηση του στη φάση της γρήγορης βλαστικής ανάπτυξης μέχρι την άνθιση, αλλά όχι αργότερα.

Χορηγείται με τη βασική λίπανση το 1/2 συνήθως σε αμμωνιακή μορφή λίγο πριν ή κατά τη σπορά και το υπόλοιπο με 1 ή 2 επιφανειακές εφαρμογές πριν ή κατά τα πρώτα χτένια, σε νιτρική μορφή. Μπορεί να χορηγείται και σε μορφή βραδείας αποδέσμευσης ή ουρική με παρεμποδιστή ουρεάσης ή με παρεμποδιστή νιτροποίησης με ενσωμάτωση κατά τη σπορά.

Φώσφορος

Είναι απαραίτητο στοιχείο για τη διαχείριση και κυρίως τη μεταφορά της ενέργειας και την αξιοποίηση των θρεπτικών στοιχείων (ιδιαίτερα του Κ και των νιτρικών) και η χορήγηση του έχει θετική επίδραση όταν συνδυάζεται με τη χορήγηση Ν.

Σημαντικό στοιχείο για την καλή εγκατάσταση της φυτείας, για καλή και γρήγορη ανάπτυξη ριζών και φυτών, για καλή πλούσια άνθιση και γονιμοποίηση και παραγωγή σπόρων, για καλή περιεκτικότητα ελαίου και πρωτεΐνης στους σπόρους, για ομοιόμορφη, πρώιμη καρποφορία, ωρίμανση και συγκομιδή καθώς και για υψηλή απόδοση.

Επίσης αυξάνει την αντίσταση των βαµβακοφύτων στο κρύο και στην έλλειψη νερού.

Στα ποιοτικά χαρακτηριστικά της ίνας έχει πολύ μικρή άμεση επίδραση και κυρίως έχει έμμεση θετική συμβολή. Τα φυτά κατά κανόνα δεν αντιδρούν θεαματικά στη χορήγηση του, εκτός αν υπάρχει έλλειψη οπότε αυξάνεται η απόδοση και πρωϊμίζει η ωρίμανση.

Ολόκληρη η ποσότητα φωσφόρου δίνεται με τη βασική λίπανση αφού είναι δυσκίνητο στοιχείο μέσα στο έδαφος και χρειάζεται στα φυτά από νωρίς, χωρίς να μπορούν να αποκατασταθούν μεταγενέστερα οι συνέπειες της έλλειψης του σε νεαρά στάδια.

Τα φυτά προσλαμβάνουν περίπου 15-25% του φωσφόρου που προστίθεται στο έδαφος με τη λίπανση. Αυτό το ποσοστό είναι περίπου το 1/3 των συνολικών αναγκών της καλλιέργειας, ενώ τα υπόλοιπα 2/3 προσλαμβάνονται από τα διαθέσιμα αποθέματα του εδάφους. Λόγω δέσμευσης και σχετικής ακινητοποίησης του φωσφόρου στο έδαφος (δεν μετακινείται στα κατώτερα στρώματα του εδάφους, ούτε και ξεπλένεται εύκολα) χρειάζεται απλώς τακτική (κατά προτίμηση ετήσια) χορήγηση σε επίπεδα συντήρησης της διαθεσιμότητας του.

Συνήθως γίνεται εφαρμογή φωσφορούχων λιπασμάτων με ενσωμάτωση στο βάθος που αναπτύσσεται η ρίζα είτε σε όλη την έκταση είτε γραμμικά κοντά στα φυτά κάθε χρόνο αλλά σε όχι μεγάλες ποσότητες.

Μέσα στο φυτό σε αντίθεση με το έδαφος ο Ρ είναι πολύ κινητικός και αν και έχει ιδιαίτερη σημασία η έγκαιρη διαθεσιμότητα του στα πρώτα στάδια ανάπτυξης, η ημερήσια απορρόφηση του και η συμμετοχή του στους φυτικούς ιστούς είναι μέγιστη κατά την άνθιση και συνεχίζεται υψηλή η συσσώρευση του έως και το άνοιγμα των καρυδιών.

Κάλιο

Είναι πολύ σημαντικό μακροθρεπτικό ως ρυθμιστής του μεταβολισμού με την ενεργοποίηση πολλών ενζύμων, του κλεισίματος των στοματίων, για τη φωτοσύνθεση, και αναπνοή, την αξιοποίηση του Ν, τη σύνθεση πρωτεϊνών και τη μεταφορά των προϊόντων της φωτοσύνθεσης μέσα στο φυτό.

Προάγει το μεταβολισμό, μειώνει τη διαπνοή, αυξάνει τη φυλλική επιφάνεια και παρατείνει την άνθιση. Βοηθά στην καλύτερη αξιοποίηση των άλλων θρεπτικών στοιχείων και της εδαφικής υγρασίας.

Απαραίτητο για καλή εγκατάσταση της φυτείας, καλή και υγιή ανάπτυξη των φύλλων - αύξηση της φυλλικής επιφάνειας, καλή διάρκεια άνθισης, καλό βάρος καρυδιών και ύψος παραγωγής και αντοχή των φυτών σε καταπονήσεις, χαμηλές θερμοκρασίες και παγωνιές, ανεπάρκεια νερού και ασθένειες.

Ευνοεί τη καλή περιεκτικότητα σε λάδι και την αύξηση του βάρους βαμβακόσπορου και καρυδιών, τη καλή ωρίμανση των καρυδιών και αντισταθμίζει έως ένα βαθμό την βλαστομανία και την οψίμιση από τυχόν περίσσεια Ν αλλά και τυχόν υπερβολική πρωίμιση από περίσσεια Ρ.

Βελτιώνει τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των ινών και κυρίως την ομοιομορφία και ωρίμανση τους, ενώ παράλληλα αυξάνει την εκατοστιαία τους αναλογία. Συμβάλει επίσης στην επιμήκυνση τους, ενώ λόγω του ρόλου του στη μεταφορά σακχάρων επηρεάζει θετικά το micronaire και την αντοχή των ινών. Ακόμα βελτιώνει την ανθεκτικότητα των φυτών στις αδρομυκώσεις.

Η τακτική και επαρκής άρδευση εξασφαλίζει καλή διαθεσιμότητα του. Οι μεγαλύτερες ανάγκες διαθεσιμότητας σε Κ αφορούν κυρίως τη περίοδο από 2 εβδομάδες μετά την έναρξη άνθισης μέχρι και κατά τη ταχεία ανάπτυξη των καρυδιών. Τα φυτά κατά κανόνα δεν αντιδρούν θεαματικά στη χορήγηση του αν δεν υπάρχει έλλειψη, αλλά αν υπάρχει τα βαμβακόφυτα είναι περισσότερο ευαίσθητα από πολλά άλλα σημαντικά καλλιεργούμενα φυτά και χορήγηση του αυξάνει τις αποδόσεις και τη ποιότητα. Όταν τα φυτικά υπολείμματα ενσωματώνονται στο έδαφος μετά τη συγκομιδή, το μεγαλύτερο μέρος του Κ δεν απομακρύνεται από το χωράφι.

Υπερβολική αμμωνιακή λίπανση δυσκολεύει την αφομοίωση του από τα φυτά. Τα αμμώδη εδάφη είναι πτωχότερα από τα αργιλώδη σε Κ. Στα αργιλώδη εδάφη όμως το Κ δεσμεύεται σε σημαντικό ποσοστό από την άργιλο και σε αυτά απαιτείται να χορηγηθεί μεγαλύτερη ποσότητα για να διατηρείται ικανοποιητική διαθεσιμότητα του στοιχείου στο εδαφικό διάλυμα, ενώ σε ελαφρά ή σε οργανικά εδάφη επίσης χρειάζονται χορήγηση αλλά σε μικρότερες ποσότητες και πιο συχνά.

Πρέπει βέβαια να λαμβάνεται υπ’ όψη τυχόν διαθέσιμο απόθεμα στο έδαφος από λιπάνσεις προηγούμενων καλλιεργειών αφού στο έδαφος δεν εκπλύνεται εύκολα.

Προσοχή χρειάζεται γιατί σε χωράφια με υπερβολικό νάτριο ή μαγνήσιο μπορεί να παρουσιασθεί έλλειψη Κ στα φυτά λόγω ανταγωνισμού. Βέβαια και τυχόν υπερβολή στην εισροή Κ μπορεί λόγω ανταγωνισμού να οδηγήσει σε τροφοπενία μαγνησίου καθώς και σε οψίμιση της ωρίμανσης.

Δευτερεύοντα μακροθρεπτικά:

Μαγνήσιο

Βασικό συστατικό της χλωροφύλλης, απαραίτητο για την ενεργοποίηση πολλών ενζύμων και για άλλες ζωτικές λειτουργίες. Επομένως συμβάλει στη διατήρηση έντονα πράσινου και λειτουργικού φυλλώματος προϋπόθεση για μακρά περίοδο φωτοσύνθεσης, και στη σύνθεση υδρογονανθράκων, πρωτεϊνών και λιπιδίων χάρη στο ρόλο του στο κύκλο του κιτρικού οξέως σημαντικού για τη κυτταρική αναπνοή.

Μεγάλη η συμβολή του στη θρέψη ανθέων και καρυδιών, επομένως τόσο στη ποσότητα όσο και στη ποιότητα της παραγωγής, ενώ χρειάζεται και από τα νεαρά στάδια ανάπτυξης. Σε πολύ ελαφρά εδάφη μπορεί να έχουμε έλλειψη Mg ή σε εδάφη με πολύ Κ ή Na μειωμένη απορρόφηση λόγω ανταγωνισμού.

Λιπάσματα με Mg μπορεί να χορηγηθούν με τη βασική λίπανση ή και επιφανειακά ή και διαφυλλικά. Όταν τα φυτικά υπολείμματα ενσωματώνονται στο έδαφος μετά τη συγκομιδή, το μεγαλύτερο μέρος του Mg που συσσωρεύεται στα φύλλα και στο στέλεχος δεν απομακρύνεται από το χωράφι.

Θείο

Απαραίτητο στην σύνθεση σημαντικών αμινοξέων επομένως στην αξιοποίηση των Ν και Ρ αλλά και για την ενεργοποίηση πολλών ενζύμων και τη δημιουργία χλωροφύλλης.

Το S συμβάλει στο μεταβολισμό του Ν σε πρωτεΐνες και σε καλή ποιότητα ινών και είναι σημαντικό για καλό ύψος και καλή ποιότητα παραγωγής βάμβακος. Διαθέσιμο κυρίως από την οργανική ουσία πολύ σπάνια παρουσιάζει έλλειψη.

Ασβέστιο

Είναι σημαντικό θρεπτικό στοιχείο αφού συμβάλει (όπως σε. όλα τα φυτά άλλωστε) στην ανάπτυξη της ρίζας και γενικά στην ανάπτυξη των μεριστωμάτων, στη κυτταροδιαίρεση και στη καλή «δόμηση» των κυττάρων με λειτουργικές κυτταρικές μεμβράνες και γερά κυτταρικά τοιχώματα.

Αυξάνει την αντοχή των σποροφύτων σε ασθένειες, κυρίως τήξεις και στην αλατότητα. Συμβάλει στη μεταφορά των υδατανθράκων μέσα στο φυτό και στην αυξημένη αντοχή του σε καταπονήσεις (π.χ από ψύχος ή καύσωνα) και σε ασθένειες. Φυτά με ανεπάρκεια ασβεστίου συγκεντρώνουν τους υδατανθρακες στα φυλλα με αποτέλεσμα οι βλαστοί και οι ρίζες να υπολειτουργούν.

Επαρκές ασβέστιο νωρίς συντελεί σε πρώιμη και ομοιόμορφη ανάπτυξη. Επάρκεια του στα φυτά από τα πρώτα στάδια ανάπτυξης έως την έναρξη άνθισης των φυτών είναι ζωτικής σημασίας για καλή ανάπτυξη ριζών και βλαστών και για διαφοροποίηση ανθοφόρων οφθαλμών, επομένως για καλή ανθοφορία και καρποφορία. Αλλά και για υψηλό ξηρό βάρος καρυδιών.

Η αναλογία: Ξηρό βάρος καρυδιών / Ξηρό βάρος βλαστών & φύλλων είναι 0,89 με επάρκεια Ca και όχι μικρότερη.

Συνήθως τα εδάφη έχουν επαρκές επίπεδο ανταλλάξιμου ασβεστίου για το βαμβάκι και δεν παρουσιάζει συχνά έλλειψη, αλλά αν χρειάζεται χορήγηση αυτή πρέπει να γίνει νωρίς με τη βασική λίπανση ή επιφανειακά και διαφυλλικά.

Έχει αποδειχθεί ότι η προσθήκη ασβεστίου από νωρίς σε εδάφη με υψηλή περιεκτικότητα NaCl βελτιώνει την ανάπτυξη των φυτών εώς και 80%.

Όταν τα φυτικά υπολείμματα ενσωματώνονται στο έδαφος μετά τη συγκομιδή, το μεγαλύτερο μέρος του Ca που συσσωρεύεται στο στέλεχος και στα φύλλα δεν απομακρύνεται από το χωράφι.

Μικροθρεπτικά ή ιχνοστοιχεία:

Βόριο

Σημαντικό ιχνοστοιχείο για τη κυτταροδιαίρεση και αύξηση των κυττάρων, την ανάπτυξη των μεριστωμάτων, για καλό σχηματισμό ανθέων και για καλή εκβλάστηση της γύρης κατά τη γονιμοποίηση και επομένως για καλή και πλούσια καρπόδεση, καλό σχηματισμό και συγκράτηση των καρυδιών και επίτευξη υψηλού επιπέδου παραγωγής.

Είναι ιχνοστοιχείο σημαντικό για τη καλή ανάπτυξη των βαμβακοφύτων, για πλούσια ανθοφορία, καρπόδεση και ανάπτυξη των καρυδιών και για καλή παραγωγή.

Βελτιώνει επίσης την ανθεκτικότητα των βαμβακοφύτων στην αλατότητα εδάφους. Οι μεγαλύτερες ανάγκες διαθεσιμότητας σε Β αφορούν τη περίοδο από λίγο πριν την άνθιση και κατά την ανάπτυξη των καρυδιών. Αν και γενικά τα περισσότερα εδάφη στην Ελλάδα περιέχουν ικανοποιητικές ποσότητες βορίου, σε αλκαλικά ή πολύ ελαφρά εδάφη ή σε πολύ υγρές περιοχές και χρονιές με βροχερό χειμώνα και άνοιξη η διαθεσιμότητα του στοιχείου είναι περιορισμένη.

Λιπάσματα με Β μπορεί να χορηγηθούν με τη βασική λίπανση, επιφανειακά και διαφυλλικά. Όταν τα φυτικά υπολείμματα ενσωματώνονται στο έδαφος μετά τη συγκομιδή, το μεγαλύτερο μέρος του B που συσσωρεύεται στο στέλεχος και στα φύλλα δεν απομακρύνεται από το χωράφι.

Σίδηρος, Ψευδάργυρος, Μαγγάνιο, Μολυβδαίνιο, Χαλκός

Σημαντικά ιχνοστοιχεία για το σχηματισμό-ενεργοποίηση ενζύμων και ορμονών, για το σχηματισμό της χλωροφύλλης, για τη φωτοσύνθεση, για την αναπνοή, για το μεταβολισμό Ν, Ρ και των υδρογονανθράκων και για τη παραγωγή πρωτεϊνών, επομένως για καλή ανάπτυξη υγιών, πράσινων φυτών με πλούσια ανθοφορία, καλή καρπόδεση και καλή παραγωγή.

Η τροφοπενία τους προλαμβάνεται ή αντιμετωπίζεται με έγκαιρους διαφυλλικούς ψεκασμούς.

Ο Zn είναι απαραίτητος για τη παραγωγή αυξινών, την αξιοποίηση του Ρ και συμβάλει στην ανάπτυξη της ρίζας, στη καλή βλαστική ανάπτυξη και καρποφορία.

Zn, Fe και Mn είναι επίσης στοιχεία απαραίτητα σε ένζυμα που συμμετέχουν στη φωτοσύνθεση.

Το Β σε συνδυασμό με το Mn συμβάλει σε αυξημένη απόδοση σε ίνα, ο Cu σε καλύτερη αντοχή στη ξηρασία και ο Zn σε αντοχή στις χαμηλές θερμοκρασίες.

Το Mo είναι απαραίτητο από νωρίς για το μεταβολισμό του Ν (απαραίτητο για το σχηματισμό του ενζύμου νιτρική αναγωγάση ή ρεδουκτάση) και αν και χρειάζεται σε ελάχιστη ποσότητα, τυχόν έλλειψη του σε όξινα εδάφη θα δυσχεράνει το μεταβολισμό του Ν. Επίσης κατά την καρποφορία διεγείρει τη βιοσύνθεση πρωτεϊνών και συμμετέχει στη σύνθεση της ορμόνης ωρίμανσης αποκοπτικό ή αμπσισσικό οξύ (ΑΒΑ).

Αν χρειάζεται χορηγείται διαφυλλικά τόσο σε νεαρά στάδια όσο και κατά την καρποφορία.

Αν το βαμβάκι καλλιεργείται σε εδάφη με pH μεγαλύτερο από 6,8 είναι πιθανή η εμφάνιση τροφοπενιών των Zn, Mn, Fe.

Βιβλιογραφία

Αναλογίδης, Δ.Α., (2007). «Τα Μικροθρεπτικά Στοιχεία στο Αγροτικό Οικοσύστημα», εκδ. Αγρότυπος.
Θεριός Ι.Ν. (1996). «Ανόργανη θρέψη και λιπάσματα». Εκδόσεις Γ. Δεδούση, Θεσσαλονίκη, σελ:165-167, 321-322
Αγγελάκης Κ.-Καλόγηρος Κ.- Οργανισμός Βάμβακος, (1999). «Λίπανση Βαμβακιού», Πρακτικά της Επιστημονικής Διημερίδας «Θρέψη-Λίπανση-Περιβάλλον»-Λάρισα, σελ. 93-101.
Πιστόλης Λουκάς, (2008). «Διαφυλλικές λιπάνσεις, Μέρος Α», εκδ. Σταμούλης.
Χουλιάρας Ν., (2009). «Λίπανση των Καλλιεργειών & Μέθοδοι Προσδιορισμού», εκδ. Ιών, Λάρισα.
Taiz L. & Zeiger E., (2012). «Φυσιολογία Φυτών», εκδ. Utopia, 5η αμερικάνικη-1η ελληνική έκδοση, επιμέλεια μετάφρασης Κ. Θάνος.
Alexander, A. (1986). “Optimum timing of foliar nutrient sprays”. pp. 44-60. In: Alexander, A. (Ed.). “Foliar Fertilization”. Martinus Nijhoff Publishers, Dordrecht.
Ankerman D. & Large R., Eds “Agronomy Handbook” Midwest Laboratories Inc.
Benton J. Jr., Wolf B. & Mills H.A.(1991). “Plant analysis handbook” Micro-Macro Publishing Inc. U.S.A.
Bennett, O.L., Rouse, R.D. Ashley, D.A. and Doss, B.D. (1965). “Yield, fiber quality and potassium content of irrigated cotton plants as affected by rates of potassium”. Agronomy Journal No 57, pp.296-299.
Bergmann W., (1986). ‘Farbatlas, Ernährungsstörungen bei Kulturpflanzen’, VEB Gustav Fischer Verlag Jena - D.D.R.
Bassett, D.M., AAnderson, W.D. and Werkhoven, C.H.E. (1970). “Dry matter production and nutrient uptake in irrigated cotton (Gossypium hirsutumL.)”. Agronomy Journal No 62, pp. 299-303.
Campbell C. R., (2000). “Reference sufficiency ranges for plant analysis in the southern region of the United States”, S.C.S.Bulletin 394.
Cassman, K.G., Kerby, T.A. Roberts, B.A. Bryant, D.C. and Higashi, S.L. (1990). “Potassium nutrition effects on lint yield and fiber quality of Acala cotton”. Crop Science 30: 672-677.
Coker, D. & Oosterhuis, D.M. (2001). “Effect of soil and foliar potassium fertilizer on yield of water deficit stressed cotton”. Proc 2001 “Cotton Meeting and Summaries of Research”. University of Arkansas Agricultural Experiment Station, Special Report
Jones, J.B.Jr. & Case V.W., (1990). “Sampling, handling and analyzing plant tissue samples”. In: “Soil Testing and Plant Analysis” (ed R.L.Westerman). S.S.S.A. No 3 Madison,Winsconsin USA.
Leffler, H.R. & Tubertini, B.S. (1976). “ Development of cotton fruit. ll.Accumulation and distribution of mineral nutrients”. Agronomy Journal No 68, pp.858-861.
Main et al. (2013). “Effects of Nitrogen and Planting Seed Size on Cotton Growth, Development and Yield”. Agronomy Journal No 105 (6), pp.1853-1859
Main et al. (2013). “Effects of Nitrogen and Planting Seed Size on Cotton Growth, Development and Yield”. Agronomy Journal No 105 (6), pp.1853-1859.
Mullins, G.L., & Burmester, C.H. (1991). “Dry matter, nitrogen, phosphorus, and potassium accumulation by four cotton varieties”. Agronomy Journal No 82, pp. 729-736.
Oosterhuis, D.M. (2001). “Potassium Management of Cotton”, International Potash Institute PRII “K in nutrient management for sustainable crop production in India”, Documents, http://www.ipipotash.org
Phillips S., (2009). “Nutrient Deficiencies in Cotton”, Louisiana Agricultural Technology & Management Conference, IPNI (International Plant Nutrition Institute).
Reddy R. K., Hodges H. & F. Varco J.(2000). “Potassium Nutrition of Cotton” Mississippi State University,Mississippi Agricultural and Forestry Experiment Station, Bulletin 1094.
Rochester Ι. & Constable G., (2006). “Nutrients removed in harvested seed-cotton”CSIRO Plant Industry, Cotton Catchment Communities CRC, In “The Australian Cotton Grower”, June-July.
Rochester Ι, (2001). “NUTRIpak . a practical guide to cotton nutrition”, Australian Cotton Cooperative Research Centre
Setatou, H.B. & Simonis A.D.. (1994). “Response of cotton to NPK fertilization, the Greek experience”. Proc. World Cotton Res. Conf. 1. pp.47-151.
Setatou, H.B. & Simonis A.D.. (1995/ 1996). “Effect of time and rate of nitrogen application on cotton”, Fertilizer research, Vol. 43 (1-3), pp. 49-53.
Soomro A. W., Arain A. S., Soomro A. R,, Tunio G. H.,. Chang M. S, Leghari A. B. and Magsi M. R., (2001). “Evaluation of Proper Fertilizer Application for Higher Cotton Production in Sindh”. Journal of Biological Sciences, No 1, pp. 295-297..
Soomro A. W., Soomro A. R,, Arain A. S., Tunio G. H.,. Chang M. S, Leghari A. B. and Magsi M. R., (2000).. “Response of Cotton to Various Doses of NPK Fertilizers”. Pakistan Journal of Biological Sciences, No 3, pp. 1436-1437.
The Australian cotton industry’s CottonInfo team, (2014). “Australian Cotton Production Manual”, www.mybmp.com.au
Tisdale S.L., Nelson W.I., & Beaton J.D. (1985). “Soil Fertility and Fertilizers”, 4th edition McMillan Publishing Co., U.S.A.
University of Missouri-Columbia (2002) “Crop Nutrient deficiencies or toxicities” M.U. Extension Publications, I.P.M. Manual 1016.
Univercity of California, (1996). “I.P.M. for Cotton in the western region of the United States”
Wallace Τ. (1943). “The diagnosis of mineral deficiencies in plants by visual symptoms: a color atlas and guide”, 3d edition 1961 by H. M. Stationery Off., London.
Weir, B.L. and Roberts, B.A. (1993). “Nitrogen and potassium fertilization”. California Cotton Review, May.
Wiles A. B. (1959). “ Calcium Deficiency in Cotton Seedlings”. Plant Disease Reporter. No 43(3), pp. 365-367
www.cotton.org
http://www.ipni.net
http://cottoninfo.com.au
http://www.cottoninc.com/fiber/AgriculturalDisciplines/Agronomy
http:/www.daf.qld.gov.au/plants/field-crops-and-pastures/broadacre-field-crops/cotton
http://www.extension.org
http://msucares.com/pubs/bulletins/b1094.pdf
http://www.agprofessional.com/crop-fertility/nitrogen/cotton-nutrition-and-fertilization
http://www.epa.gov/oecaagct/ag101/printcrop.html
www.cottoncrc.org.au/files