Δευτέρα, 16 Ιουλίου 2018

Ειδική φυσιολογία: οι νεκτάριοι αδένες στα φύλλα των δένδρων του γένους Prunus

Κωνσταντίνος Καζαντζής - ΕΛ.Γ.Ο. ‘ΔΗΜΗΤΡΑ’ Ινστιτούτο Γενετικής Βελτίωσης και Φυτογενετικών Πόρων Τμήμα Φυλλοβόλων Οπωροφόρων Δένδρων Νάουσας
Ειδική φυσιολογία: οι νεκτάριοι αδένες στα φύλλα των δένδρων του γένους Prunus

Οι νεκτάριοι αδένες είναι αδενώδεις επιδερμικοί κυτταρικοί σχηματισμοί των φυτών, που λειτουργούν ως εκκριτικοί ιστοί απ’ όπου εκκρίνεται το λεγόμενο νέκταρ.

Απαντώνται στα φυτά συνήθως στην περιοχή του άνθους, στο βάθος της στεφάνης ή στη βάση του υπέρου μεταξύ των καρπόφυλλων ή μεταξύ των στημόνων ή στο βάθος κοιλοτήτων των πετάλων ή ως προέκταση του κάλυκα, ανάλογα με το φυτικό είδος.

Νεκτάριοι αδένες σχηματίζονται και σε άλλα φυτικά μόρια, όπως στις κοτύλες, σε βράκτια φύλλα, σε παράφυλλα και στα φύλλα, όπως συμβαίνει στα φυλλοβόλα οπωροφόρα του γένους Prunus (Φωτ. 1) ή και σε άλλα είδη, όπως π.χ. στον Κράταιγο.

Τα χαρακτηριστικά και το πλήθος εμφάνισης των νεκτάριων αδένων των φύλλων διαφέρουν τόσο ανάμεσα στα είδη του γένους Prunus, όσο και μεταξύ των ποικιλιών του ίδιου είδους.

Έτσι, μπορεί να εμφανίζονται στο μίσχο ή στην άκρη του ελάσματος ή και στα δύο σημεία, μπορεί να έχουν σχήμα σφαιρικό ή νεφροειδές ή επίμηκες, μπορεί να έχουν χρωματισμό πράσινο ή κόκκινο ή διάφορες αποχρώσεις του καφέ, κ.λπ.

Φωτογραφία 1

Φωτογραφία 1. Νεκτάριοι αδένες σε φύλλα ειδών του γένους Prunus (από αριστερά προς τα δεξιά: κερασιά, ροδακινιά, βερικοκιά και αμυγδαλιά).

Η παραγωγή νέκταρος στα φυτά, μέσω της διαδικασίας της φωτοσύνθεσης, συνδέεται με την θρέψη των φυτικών μορίων αλλά και με την προσέλκυση εντόμων στα άνθη τους, που ανταποδίδουν την προσφορά νέκταρος με την πολύτιμη συμβολή τους στη γονιμοποίηση και διαιώνιση του είδους.

Όπως προαναφέρθηκε όμως, οι νεκτάριοι αδένες των φύλλων επιτελούν και αυτοί τη λειτουργία της έκκρισης νέκταρος. Κατά μία άλλη θεωρία, από τους νεκτάριους αδένες των φύλλων συντελείται η διαδικασία απέκκρισης νέκταρος από τα φυτά, ως υλικό αποβολής λόγω υπερπαραγωγής, σε ημέρες με έντονη ηλιοφάνεια και έντονη φωτοσυνθετική δραστηριότητα.

Ότι από τα ως άνω και να συμβαίνει, είναι η αιτία που παρατηρούμε μέλισσες ή άλλα υμενόπτερα ή άλλα έντομα, να μυζούν νέκταρ από τους νεκτάριους αδένες των φύλλων των ειδών του γένους Prunus, σε εποχές απουσίας ανθέων, όπως το καλοκαίρι (Φωτ. 2).

Φωτογραφία 2

Φωτογραφία 2. Υμενόπτερο κατά τη διάρκεια μύζησης νέκταρος από νεκτάριο αδένα φύλλου κερασιάς, στις αρχές του καλοκαιριού.

Καταλήγουμε λοιπόν στο συμπέρασμα ότι οι νεκτάριοι αδένες που παρατηρούνται στα φύλλα των καλλιεργούμενων φυλλοβόλων οπωροφόρων, δεν είναι ένα προϊόν καρκινογένεσης ή άλλης γενετικής ανωμαλίας, όπως πολλοί υποθέτουν, αλλά ένα φυτικό όργανο με εξειδικευμένη λειτουργία, που συμβάλλει με τον τρόπο του στις ζωτικές διαδικασίες επιβίωσης των δένδρων.

 

Σχετικά Άρθρα

  • Γιάννουλη Λάρισας
  • Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.
  • 2410-669107 & 2410-669108
  • 2410-669109

Όλα τα αγροτικά εφόδια καθηµερινά ενηµερωµένα µ’ ένα κλικ.

Αξιόπιστα κείµενα. Υψηλής ποιότητας φωτογραφίες.

Ψηφιακά εργαλεία αναγνώρισης και διαχείρισης προβληµάτων.

To blog διαχειρίζεται και ενημερώνει η Farmacon

Μια πρωτοπόρος εταιρία στο χώρο που παρέχει άμεση και έγκυρη ενημέρωση για όλα τα θέματα που αφορούν τον αγροτικό τομέα.

Δείτε πως μπορούν να σας βοηθήσουν οι καινοτόμες υπηρεσίες μας μέσα από την ιστοσελίδα της Farmacon.

Γνωρίστε τις υπηρεσίες μας