Οι ρίζες αποτελούν ετερότροφα όργανα, καθώς αναπτύσσονται μέσα στο έδαφος και λόγω της έλλειψης φωτισμού δεν φωτοσυνθέτουν. Αυτό σημαίνει ότι η επιμήκυνση και η συντήρηση τους εξαρτώνται άμεσα από την τροφοδοσία του υπέργειου τμήματος των φυτών. Συνεπώς, οποιαδήποτε δυσλειτουργία των φωτοσυνθετικών οργάνων επηρεάζει δυσμενώς και τη ρίζα. 

Ωστόσο, σε πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύτηκε στο The EMBO Journal, αποδείχθηκε ότι οι ρίζες των φυτών διαθέτουν το δικό τους σύστημα ανίχνευσης και απόκρισης της θερμοκρασίας του εδάφους. Με άλλα λόγια οι ρίζες είναι σε θέση να αντιλαμβάνονται αυτόνομα τη θερμοκρασία και να ανταποκρίνονται σε αυτήν χωρίς να χρειάζονται σήματα που προέρχονται από τους βλαστούς.

Συγκεκριμένα, ο καθηγητής Marcel Quint του Ινστιτούτο Γεωργίας και Διατροφικών Επιστημών του MLU αναφέρει ότι έως τώρα επικρατούσε η αντίληψη ότι ο βλαστός του φυτού αποτελεί όργανο που ελέγχει τη διαδικασία ανάπτυξης ολόκληρου του φυτού και λειτουργεί ως πομπός που δίνει σήματα στη ρίζα ότι πρέπει να αλλάξει την ανάπτυξή της. 

Οι ερευνητές σε πείραμα τους αφαίρεσαν τους βλαστούς των φυτών αλλά άφησαν τις ρίζες να συνεχίσουν να αναπτύσσονται μέσα σε κλιματικούς θαλάμους. Στη συνέχεια αύξησαν τη θερμοκρασία περιβάλλοντος από 20^οC έως 28°C. Αυτό που διαπίστωσαν είναι ότι οι αποκομμένες ρίζες δεν επηρεάστηκαν από αυτό και συνέχισαν να αναπτύσσονται σε αυξημένες θερμοκρασίες με τον ίδιο τρόπο όπως και στα φυτά με βλαστούς. Αυτό υποδηλώνει ότι οι ρίζες μπορούν να θεωρηθούν ως αυτόνομες όσον αφορά την αίσθηση και την απόκριση τους σε ενδείξεις θερμοκρασίας. Το πείραμα εφαρμόστηκε σε κάρδαμο, είδη Brassica oleracea (λάχανο) και σε φυτά Solanum lycopersicum (τομάτα).

Οι αυξημένες θερμοκρασίες προάγουν την πρωτογενή ανάπτυξη της ρίζας μέσω της αυξητικής ορμόνης (αυξίνη), η οποία αυξάνει τους ρυθμούς κυτταρικής διαίρεσης στο ακραίο μερίστωμα της ρίζας, επιτρέποντας τις ρίζες να φτάσουν πιο βαθιά στο έδαφος για δυνητικά καλύτερο κορεσμό νερού.

Εν όψει της κλιματικής αλλαγής, οι επιστήμονες αναφέρουν ότι η κατανόηση της μοριακής βάσης της ανάπτυξης των ριζών που εξαρτάται από τη θερμοκρασία , μπορεί να βοηθήσει σημαντικά στην παροχή νέων γνώσεων αναπαραγωγής των φυτών και της ανάπτυξης των ριζών καθώς και να συμβάλλει στον αποτελεσματικό εξοπλισμό των φυτών ενάντια στις θερμικές καταπονήσεις.

Πηγή

Martin-Luther-Universität Halle-Wittenberg. (2023, July 10). Roots are capable of measuring heat on their own.ScienceDaily. Retrieved August 22, 2023 from www.sciencedaily.com/releases/2023/07/230710113829.htm