Οι καταναλωτές προτιμούν και επιλέγουν μήλα κυρίως με βάση την εμφάνιση, η οποία καθορίζεται από την ποιότητα του κόκκινου χρωματισμού και το ποσοστό κόκκινης επικάλυψης του καρπού (Lancaster και Dougall, 1992).

Οι κυρίαρχες χρωστικές στις οποίες οφείλεται ο κόκκινος χρωματισμός των μήλων, εκτός από τη θετική συμβολή στην εμφάνιση των καρπών, ενισχύουν το μεταβολισμό και προλαμβάνουν καρδιαγγειακά προβλήματα στον ανθρώπινο οργανισμό (de Pascual-Teresa κ.ά., 2010).

Ο σχηματισμός και η ανάπτυξη των χρωστικών στα μήλα αποτελεί αντικείμενο έρευνας σχεδόν για ένα αιώνα (Fletcher, 1929) και εξαρτάται από ποικίλους παράγοντες.

Οι σημαντικότεροι εκ των οποίων είναι η έκθεση των φυτών σε αβιοτικές καταπονήσεις, όπως η UV ακτινοβολία (Arakawa κ.ά., 1985), η διαφορά μέγιστης και ελάχιστης ημερήσιας θερμοκρασίας (Blankenship, 1987) αλλά και η θρεπτική κατάσταση του δέντρου (Chun, 2002).

Προκειμένου να βελτιωθεί ο χρωματισμός σε μήλα που καλλιεργούνται σε πεδινές περιοχές, όπου συνήθως εκδηλώνεται ελλιπής ανάπτυξη κόκκινου χρώματος, μελετήθηκε η επίδραση του σκευάσματος θρέψης Carpophos^® τεχνολογίας E2DA^® (Agrology) στην ανάπτυξη ερυθρού επιχρώματος μήλων ποικιλίας ‘Fuji Nagafu 12’, καθώς και η επίδρασή του στη μετασυλλεκτική συντήρηση των καρπών.

Η συγκεκριμένη ποικιλία επιλέχθηκε καθώς υστερεί στην ανάπτυξη κόκκινου χρώματος, ιδιαίτερα όταν καλλιεργείται σε πεδινές περιοχές.

Υλικά και Μέθοδοι

Το σκεύασμα εφαρμόστηκε σε εμπορικό οπωρώνα στην περιοχή της Αλεξάνδρειας του νομού Ημαθίας σε δέντρα ηλικίας 15 ετών, ποικιλίας ‘Fuji Nagafu 12’ σε σχήμα διαμόρφωσης γραμμικής παλμέττας.

Αρχικά, επιλέχθηκαν 5 δένδρα για την εφαρμογή του σκευάσματος, όπου πραγματοποιήθηκε διαφυλλικός ψεκασμός με ψεκαστήρα πλάτης (χωρητικότητας 8 λίτρων), το διάλυμα διοχετεύτηκε με πίεση 2,5 psi. Το σκεύασμα εφαρμόστηκε 14 και 7 ημέρες πριν τη συγκομιδή (ημερομηνία συγκομιδής 29/9/2016) σε συγκέντρωση 40cc σκευάσματος σε 8 λίτρα ψεκαστικού διαλύματος.

Η δειγματοληψία των καρπών πραγματοποιήθηκε την ημέρα της συγκομιδής σε 2 ζώνες (1η χαμηλή ζώνη: συγκομίζονταν καρποί επί του δένδρου που βρίσκονταν έως 1,7 μέτρα από το έδαφος, 2ή υψηλή ζώνη: συγκομίζονταν καρποί επί του δένδρου που ήταν πάνω από τα 1,7 μέτρα από το έδαφος).

Συνολικά συγκομίστηκαν 140 κιλά μήλων περίπου 70 κιλά ανά εφαρμογή (μάρτυρας και σκεύασμα), εκ τον οποίων τα 35 κιλά ανήκαν στην χαμηλή ζώνη και 35 κιλά στην υψηλή ζώνη.

Αμέσως μετά την συγκομιδή τους οι καρποί μεταφέρθηκαν στο εργαστήριο, όπου και πραγματοποιήθηκε προσδιορισμός χρώματος.

Η εκτίμηση του χρώματος πραγματοποιήθηκε με χρωματόμετρο (μοντέλου Minolta CR-200 Minolta, Osaka, Japan) σε 150 καρπούς στη μεταχείριση και σε 150 καρπούς στο μάρτυρα, το οποίο βαθμονομούνταν με πρότυπη εργοστασιακή λευκή πλάκα και οι μετρήσεις λαμβάνονταν με την τοποθέτηση της κεφαλής του χρωματόμετρου στην πιο κόκκινη πλευρά του καρπού.

Στη συνέχεια καταγράφονταν οι τιμές στο σύστημα συντεταγμένων a*. Η τιμή a* αντιπροσωπεύει τη διαβάθμιση του χρώματος από πράσινο (a* αρνητικό) έως κόκκινο (a* θετικό).

Επιπρόσθετα, πραγματοποιήθηκε οπτική αξιολόγηση 50 καρπών με 3 επαναλήψεις ανά μεταχείριση για την επικάλυψη των καρπών με κόκκινη απόχρωση σε 3 κλάσεις (1η κλάση: καρποί με ποσοστό επικάλυψης κόκκινης απόχρωσης από 0% έως 20%, 2η κλάση: καρποί με ποσοστό επικάλυψης κόκκινης απόχρωσης από 20% έως 50% και 3η κλάση: καρποί με ποσοστό επικάλυψης κόκκινης απόχρωσης από 50% έως 100%). Ακολούθως, πραγματοποιήθηκε προσδιορισμός της συνεκτικότητας σάρκας (αντίσταση της σάρκας στη πίεση) με ψηφιακό πενετρόμετρο (Fruit Firmness Tester).

Ύστερα από 2, 4 και 6 μήνες ψυχρής συντήρησης στους 0°C πραγματοποιήθηκε επίσης προσδιορισμός της συνεκτικότητας σάρκας, του ποσοστού επιχρώματος και του χρώματος.

Η στατιστική ανάλυση διεξήχθη με την ανάλυση της διακύμανσης (ΑNOVA) χρησιμοποιώντας το στατιστικό πακέτο SPSS (SPSSv21.0., Chicago, ΗΠΑ).

Αποτελέσματα

Το Carpophos^® παρουσίασε στατιστικώς σημαντική διαφορά, σε σχέση με τον μάρτυρα, όσον αφορά τις χρωματικές παραμέτρους της ποικιλίας μήλων ‘Fuji Nagafu 12’.

Διαπιστώθηκε ότι η μεταχείριση με Carpophos^® αύξησε την ερυθρή απόχρωση έναντι του μάρτυρα.

Το σκεύασμα επηρέασε θετικά την ανάπτυξη έντονου κόκκινου χρώματος (χρωματική παράμετρος α*), σε σχέση με το μάρτυρα (Σχήμα 1).

Σχήμα 1. Κόκκινη απόχρωση της επιδερμίδας 150 (75 χαμηλής και 75 υψηλής ζώνης) μήλων ανά μεταχείριση. Παράμετροι χρώματος: a* (συνδέεται άμεσα με το κόκκινο χρώμα μήλων). Καταγράφηκε στατιστικώς σημαντική διαφορά (*) με βάση τον έλεγχο-Τ (Τ-test) για ανεξάρτητα δείγματα σε επίπεδο σημαντικότητας P ≤ 0,05.

Σχήμα 2. Ερυθρή επικάλυψη της επιδερμίδας 150 μήλων (75 χαμηλής και 75 υψηλής ζώνης της κόμης) ανά μεταχείριση. Διαπιστώθηκαν στατιστικώς σημαντικές διαφορές (*) με βάση τον Έλεγχο-Τ (Τ-test) για ανεξάρτητα δείγματα σε επίπεδο σημαντικότητας P ≤ 0,05. Στο δεξιό μέρος (άνω φωτογραφία) διακρίνονται μήλα στα οποία είχε εφαρμοστεί το σκεύασμα Carpophos®. Στο αριστερό μέρος είναι τα μήλα τα οποία χρησιμοποιήθηκαν ως μάρτυρας.

Κατά την οπτική αξιολόγηση για το ποσοστό ερυθρής επικάλυψης των μήλων ‘Fuji Nagafu 12’ παρατηρήθηκε διαφοροποίηση του Carpophos^®, σε σχέση με τον μάρτυρα, στην κλάση 0 έως 20% και στην κλάση 50 έως 100%. Οι καρποί του μάρτυρα που κατατάσσονταν στη η κλάση ανέρχονταν στο ποσοστό του 65%, ενώ αντίθετα οι καρποί που μεταχειρίστηκαν με το Carpophos^® στην ίδια κλάση ήταν 17%. Στην 3ηκλάση, η οποία αποτελεί και τον επιδιωκόμενο στόχο, ο μάρτυρας είχε ποσοστό 5%, ενώ στην ίδια κλάση οι καρποί που μεταχειρίστηκαν με το Carpophos^® κυμαίνονταν σε ποσοστά άνω του 40% των παρατηρούμενων καρπών (Σχήμα 2).

Το σκεύασμα Carpophos^® παρουσίασε διαφορές σε σχέση με τον μάρτυρα σε ότι αφορά τις χρωματικές παραμέτρους των καρπών μετά από την ψυχρή συντήρηση (0°C).

Συγκεκριμένα, καταγράφηκε αυξημένο κόκκινο χρώμα, εκφραζόμενο από τις χρωματικές παράμετρους a* και Hue angle (Σχήμα 3 Α και Γ).

Επίσης, παρατηρήθηκε αύξηση του ποσοστού επικάλυψης του ερυθρού χρώματος, το οποίο κυμαινόταν σε ποσοστά που ξεπερνούσαν το 45% για το Carpophos^® και διαφοροποιήθηκε σε όλα τα χρονικά σημεία σε σχέση με τον μάρτυρα (Σχήμα 3Β).

Τέλος, η αντίστασης της σάρκας στην πίεση (σκληρότητα) των μήλων μετά από 2, 4 και 6 μήνες ψυχρής συντήρησης διατηρήθηκε σε υψηλότερα επίπεδα μετά την εφαρμογή Carpophos^® (Σχήμα 2).

Σχήμα 3. Επίδραση του Carpophos® σε μετασυλλεκτικά χαρακτηριστικά των μήλων. Χρώμα μήλων: Χρωματική απεικόνιση 5 αντιπροσωπευτικών καρπών ανά μεταχείριση στη συγκομιδή και μετά από 2, 4 και 6 μήνες ψυχρή συντήρηση (0°C). Χρωματικοί παράμετροι (Α) Hue angle και (Γ) a* και (B) ερυθρό επίχρωμα καρπών μετά από 2, 4 και 6 μήνες ψυχρής συντήρησης (0°C). Μεταβολή της αντίστασης σάρκας στη πίεση (Δ) του μάρτυρα και του Carpophos® κατά τη συγκομιδή και μετά από 2, 4 και 6 μήνες ψυχρής συντήρησης (0 °C). Η στατιστική ανάλυση πραγματοποιήθηκε με βάση την ελάχιστη σημαντική διαφορά (ΕΣΔ ή LSD), για επίπεδο σημαντικότητας P ≤ 0,05.

Συμπεράσματα

Το σκεύασμα Carpophos^® (Agrology) βελτίωσε τα χαρακτηριστικά του χρωματισμού (παράμετρος a* Carpophos® 12, έναντι 3 του μάρτυρα) και τα επίχρωμα (% επικάλυψη καρπών με κόκκινο επίχρωμα, Carpophos^® 42%, έναντι 4% μάρτυρα), ενώ επίσης διατήρησε υψηλότερη αντίσταση σάρκας στην πίεση (σκληρότητα) κατά τη συντήρηση των μήλων.

Μιχαηλίδης Μιχαήλ¹, Καραγιάννης Ευάγγελος¹, Πυρώτης Σταύρος ², Μολασιώτης Αθανάσιος¹

1 Εργαστήριο Δενδροκομίας, Τμήμα Γεωπονίας, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, 541 24, Θεσσαλονίκη, Ελλάδα

2 Agrology ΑΒΕΕ, ΒΙ.ΠΕ.Θ. 570 22, Σίνδος, Ελλάδα

Βιβλιογραφία

Blankenship, S.M. (1987). Night-temperatures effects on rate of apple fruit maturation and fruit quality. Scientia Horticulturae 33, 205-212.

Fletcher, L.A. (1929). A preliminary study of the factors affecting the red color on apple. Proceedings of the Society for Horticultural Science. 26, 191-196.

Lancaster J.E. & Dougall Dr. Donald K. (1992). Regulation of skin color in apples, Critical Reviews in Plant Sciences, 10:6, 487-502.
de Pascual-Teresa S., Moreno, D. A., & García-Viguera, C. (2010). Flavanols and anthocyanins in cardiovascular health: a review of current evidence. International Journal of Molecular Sciences, 11:4, 1679-1703.

Arakawa, O., Hori, Y., & Ogata, R. (1985). Relative effectiveness and interaction of ultraviolet‐B, red and blue light in anthocyanin synthesis of apple fruit. Physiologia Plantarum, 64:3, 323-327.

Chun, I. J., Fallahi, E., Colt, W. M., Shafii, B., & Tripepi, R. R. (2002). Effects of rootstocks and microsprinkler fertigation on mineral concentrations, yield, and fruit color of ‘BC-2 Fuji’apple. Journal of the American Pomological Society, 56:1, 4.

Ενημερωθείτε αναλυτικά για το Carpophos® από το εξειδικευμένο προσωπικό της Agrology.

Μάθετε ποιος είναι ο υπεύθυνος γεωπόνος – πωλητής της περιοχής σας ΕΔΩ!