Ο βαμβακόσπορος, το κύριο υποπροϊόν του βάμβακος αποτελεί ζωοτροφή μεγάλης διατροφικής αξίας ενώ το λάδι που παράγεται από αυτόν χρησιμοποιείται ευρέως ως βρώσιμο στη βιομηχανία της διατροφής. Είναι αξιοσημείωτο ότι οι χρήσεις του βάμβακος είναι πολλαπλές χωρίς να μένει τίποτα που να μην χρησιμοποιείται από το φυτό, ακόμη και το στέλεχος του φυτού χρησιμοποιείται ως καύσιμη ύλη για την παραγωγή ενέργειας. Είναι βιοδιασπώμενο, παράγεται από τα στοιχεία της φύσης και επιστρέφει στο τέλος του κύκλου ζωής του σε αυτήν.
Να σημειωθεί ότι είναι μια καλλιέργεια με μεγάλη παράδοση για τη χώρα και την περιοχή της Θεσσαλίας. Η χώρα μας παράγει το 80% της Ευρωπαϊκής παραγωγής (η περιοχή της Θεσσαλίας κατέχει το 35% της Ελληνικής παραγωγής) ενώ το προϊόν λόγου της υψηλής του ποιότητας και του φιλοπεριβαλλοντικού τρόπου που παράγεται χαίρει μεγάλης αναγνωσιμότητας από τις αγορές του εξωτερικού.
Ο κλάδος είναι κατ’ εξοχήν εξαγωγικός με την Ελλάδα να συγκαταλέγεται έβδομη ανάμεσα στους μεγαλύτερους εξαγωγείς Παγκοσμίως με τον κλάδο να συνεισφέρει στο ΑΕΠ της χώρας κύκλο εργασιών που πλησιάζει το 1 δις ευρώ και το προϊόν να συγκαταλέγεται σταθερά ανάμεσα στα 10 πιο εξαγώγιμα Ελληνικά προϊόντα. Με το προϊόν ασχολούνται 45.000 αγρότες/καλλιεργητές και άλλοι περίπου 100.000 απασχολούμενοι στο εμπόριο, τη μεταποίηση, τις γεωργικές συμβουλές τις μεταφορές.
Όσον αφορά τη Θεσσαλία να σημειωθεί ότι το προϊόν διαχρονικά έχει αντέξει στον ανταγωνισμό μεταξύ των καλλιεργειών και έχει ισορροπήσει στο οικοσύστημα (περιβαλλοντικό και οικονομικό) της περιοχής ενώ η έκταση του αυξάνεται ή μειώνεται με βάση τις επικρατούσες συνθήκες της αγοράς, του κόστους παραγωγής και των περιορισμών που θέτουν οι Ευρωπαϊκοί κανονισμοί για την άσκηση της Γεωργίας στην ΕΕ.
Η απόδοση της παραγωγής βαμβακιού εξαρτάται από το περιβάλλον και τις καλλιεργητικές πρακτικές όπως είναι η άρδευση, η λίπανση και η φυτοπροστασία. Ανάμεσα στις καλλιεργητικές πρακτικές η λίπανση είναι αυτή που μπορεί να επιτύχει τη μέγιστη παραγωγή καθώς το έδαφος γίνεται πιο γόνιμο. Η λίπανση με μακροθρεπτικά συστατικά όπως άζωτο, φώσφορο και κάλιο είναι σημαντικά για την ανάπτυξη μίας ποιοτικής καλλιέργειας, ενώ η εφαρμογή της σε συνδυασμό με μικροθρεπτικά συστατικά μπορεί να ενισχύσει το έδαφος σε μεγαλύτερο βαθμό και την αντοχή της καλλιέργειας σε ασθένειες.
Ερευνητές έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι έξι μικροθρεπτικά συστατικά (σίδηρος, βόριο, μαγγάνιο, χαλκός, μολυβδαίνιο και ψευδάργυρος) διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη του φυτού. Η εφαρμογή λίπανσης καλίου σε συνδυασμό με ψευδάργυρο και βόριο ενισχύει την αντοχή του φυτού όταν είναι σε κατάσταση στρες(Rab και Haq 2012; Putra et al., 2012).
Οι ερευνητές λαμβάνοντας υπόψη το ρόλο των μικροθρεπτικών και μακροθρεπτικών στοιχείων στη καλλιέργεια βαμβακιού πραγματοποίησαν μία μελέτη με διαφορετικές δόσεις λίπανσης σε ερευνητικό αγρόκτημα του Πακιστάν (σε παγκόσμιο επίπεδο, το Πακιστάν βρίσκεται στη 4η θέση στη παραγωγή βαμαβκιού). Συγκεκριμένα, εφαρμόστηκαν τέσσερα διαφορετικά λιπάσματα βασικής λίπανσης (N-P-K) σε συνδυασμό με ψευδάργυρο με τη μορφή θειικού ψευδαργύρου και βορίου με τη μορφή βόρακα. Όλες οι δόσεις εφαρμόστηκαν τρεις φορές, δηλαδή 35, 50 και 65 ημέρες μετά τη σπορά του βαμβακιού απευθείας στο έδαφος αλλά και με ψεκασμούς φυλλώματος. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι αυξήθηκε σημαντικά η απόδοση του σύσπορου βαμβακιού μετά από εφαρμογή διαφυλλικού ψεκασμού με φώσφορο.
Πηγές:
Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων | Δικτυακός Τόπος Διαβουλεύσεων (opengov.gr)
Rab, A. and I. Haq. 2012. Foliar application of calcium chloride and borax influences plant growth yield and quality of tomato (Lycopersicon esculentum M) fruit. Turk J. Agri. Forest. 36: 695-701.
Putra, E.T.S., W.Zakariya, N.A.P. Abdullah, and G.B. Saleh. 2012. Stomatal morphology, conductance and transpiration of Musa sp. Cv. Rastali in relation to magnesium, boron and silicon avalibility. Amer. J. Plant Physiol. 7:84-96.
Zafar Abbas, Ghulam Abbas, Jamshad Hussain, Tahir Mehmood, Marghub Amer, Sajjad Hussain, Muhammad Naveed Ahmad. 2021 Foliar application of fertilizer enhances cotton production. Journal of Environmental and Agricultural Sciences (JEAS). Abbas et al., 2021. Volume 23(3&4): 1-7.