Ποια τα κριτήρια συγκομιδής του καρπού;
1. ο χρωματισμός όλων κόκκων και της βάσεως της φόβης γίνει κίτρινος.
2. ο χρωματισμός του περικάρπιου και οι ράχες της φόβης να είναι λευκός χωρίς καθόλου πράσινο.
3. το στάδιο του καρπού να είναι αυτό της σκληρής ζύμης.
4. υγρασία των καρπών να μην είναι πάνω από 21%, διότι η συγκομιδή είναι πιο εύκολη.
Τρόπος συγκομιδής
Για την επίτευξη της συγκομιδής ο καρπός θα πρέπει υγρασία ίση με 13%, σε περίπτωση που η υγρασία δεν είναι ιδανική τότε οι καρποί θα πρέπει να μεταφερθούν σε ξηραντήρια όπου με ειδική υγροθερμική διαδικασία αποκτούν το κατάλληλο χρώμα. Ακόμη η υψηλή υγρασία στο καρπό μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα στη μετέπειτα αποθήκευση του καθώς αυξάνεται ο κίνδυνος προσβολής από παθογόνα. Η υγροθερμική επεξεργασία αποτελεί μία οικονομική λύση για το παραγωγό και γίνεται σε κλίβανους με υψηλή θερμοκρασία.
Στην Ελλάδα συνήθως, χρησιμοποιούνται αυτοκινούμενες θεραλωνιστικές μηχανές µε ειδικές ερπύστριες , έτσι ο παραγωγός κερδίζει χρόνο διότι παράλληλα με τη συγκομιδή γίνεται και η ξήρανση στο χωράφι.
Αποθήκευση
Πριν ξεκινήσει η συγκομιδή ο παραγωγός θα χρειαστεί να προετοιμάσει την αποθήκη του έτσι ώστε να εξασφαλίσει τις κατάλληλες συνθήκες αποθήκευσης. Πρώτο και σημαντικό βήμα είναι η καθαριότητα του χώρου (απολύμανση) και να είναι απαλλαγμένος από καρπούς προηγούμενων συγκομιδών. Ακολουθεί η απεντόμωση με εγκεκριμένα σκευάσματα, η οποία εξασφαλίζει ότι το προϊόν θα είναι ασφαλές για τον άνθρωπο.
Μετά τη συγκομιδή οι καρποί φορτώνονται σε φορτηγά και μεταφέρονται στην αποθήκη. Πριν την αποθήκευση τους γίνεται ξεκαθάρισμα και επιλέγονται εκείνοι που είναι ακέραιοι. Η άριστη θερμοκρασία για να συντηρηθεί ο καρπός όσο το δυνατόν περισσότερο δε ξεπερνά τους 20oC. Εάν η θερμοκρασία ξεπεράσει κατά πολύ τους 20oC, τότε υπάρχει η πιθανότητα προσβολής από εχθρούς και ασθένειες (μύκητες), οι οποίες παράγουν μυκοτοξίνες, ιδιαίτερα επικίνδυνες για το καταναλωτή.
Κατά την αποθήκευση είναι απαραίτητο να γίνεται σωστός αερισμός του χώρου. Συχνά, εφαρμόζονται ειδικοί σωλήνες είτε στο κέντρο είτε στο δάπεδο της αποθήκης οι οποίοι βοηθούν στη διατήρηση σταθερής θερμοκρασίας και υγρασίας στο χώρο της αποθήκης. Με αυτό το τρόπο εξασφαλίζεται ο καρπός άρτιος και αποφεύγονται οι προσβολές από έντομα και παθογόνους μύκητες. Μερικές φορές εντοπίζονται σημεία με προσβολές τα οποία και μπορούν να επιλυθούν εάν είναι νωρίς. Μία τέτοια περίπτωση είναι όταν εντοπίζεται τοπικά αύξηση της θερμοκρασίας τότε μιλάμε για το λεγόμενο «άναμμα» το οποίο οφείλεται στην έντονη αναπνευστική δραστηριότητα εντόμων και μυκήτων. Επίσης αν οι κόκκοι αποκτήσουν σκούρο καστανό χρώμα τότε πρόκειται για νεκρούς κόκκους οι οποίοι θα πρέπει να απομακρυνθούν άμεσα. Τέλος, ένα ακόμη κακό σημάδι όξινης οσμής ή οσμής μούχλας.
Όταν η συγκομιδή πραγματοποιηθεί στο σωστό χρόνο, τότε ο παραγωγός έχει πιθανότητες να λάβει το μέγιστο δυνατό της αναμενόμενης παραγωγής του ορυζώνα.
